ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Trump'ın özel temsilcisi Steve Witkoff, Ukrayna'nın üst düzey hükümet yetkilileriyle bir araya gelen ABD heyetine liderlik ediyor.
ABD, Ukrayna ve Avrupa müttefiklerinden oluşan heyetler, Başkan Donald Trump’ın Ukrayna için hazırladığı 28 maddelik barış planının ardından Cenevre’de pazar günü bir araya geldi. Plan, Ukrayna’nın bazı topraklarından feragat etmesini ve askeri güçlerini azaltmasını öngörüyor.
ABD heyetine Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff liderlik ediyor. Ukrayna heyeti ise Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak tarafından temsil ediliyor. Görüşmelere Fransa, İngiltere ve Almanya’dan (E3 ülkeleri) ulusal güvenlik danışmanları da katılıyor.
Washington'un desteklediği plan, “Ukraynalılar ve Rusların görüşleri dikkate alınarak” hazırlandığı belirtilmesine rağmen Avrupa ülkelerinde eleştirilere yol açtı. Trump, Ukrayna’nın planı önümüzdeki hafta kabul etmesini talep ederken, Zelenskiy ise ülkesinin “tarihlerinin en zor anlarından birini” yaşadığını belirtti.
AB ve Ukrayna’nın müttefikleri, planı yalnızca bir taslak ve ek çalışmalar için bir temel olarak gördüklerini açıkladı. AB açıklamasında, “28 maddelik planın bazı unsurları adil ve kalıcı bir barış için kritik öneme sahip” denildi. Ayrıca, “sınırların zorla değiştirilemeyeceği” vurgusu yapıldı.
Trump, planı açıklarken Zelenskiy’nin sahada yeterli güce sahip olmadığını ve Moskova lehine bir anlaşmaya varması gerektiğini savundu. Ancak kısa süre sonra Trump, “Barışa ulaşmak istiyorum,” diyerek daha uzlaşmacı bir tutum sergiledi.
'Rus istek listesi'
Planın Rusya'nın 'istek listesi' niteliğinde olduğu iddiaları ise ABD’de senatörler tarafından gündeme getirildi. Beyaz Sarar ve Rubio ise bu iddiaları redderek, planın ABD tarafından hazırlandığını ifade etti.
Rubio, “Barış önerisi ABD tarafından hazırlandı ve süren müzakereler için güçlü bir çerçeve sunuyor. Rus tarafının görüşleri de alındı, Ukrayna’nın katkıları da mevcut” açıklamasını yaptı.
Ukrayna’nın doğusunda, Rus güçlerinin Zaporijya ve Donetsk bölgelerinde ilerlemeye çalıştığı şiddetli çatışmalar devam ederken, ABD öncülüğündeki diplomatik girişimler eleştiri topluyor.
Pazar günü Ukrayna, Moskova bölgesinde bir enerji santraline drone saldırısı düzenleyerek büyük bir yangına neden oldu ve binlerce kişinin ısınma hizmeti kesildi. Rusya ise Ukrayna’daki enerji ve altyapı hedeflerine yönelik füze ve drone saldırılarını sürdürdü. Bu, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa’daki en kanlı çatışmanın dördüncü yılına denk geliyor.