Newsletter Haber Bülteni Events Etkinlikler Podcasts Video Africanews
Loader
Bize Ulaşın
Reklam

ABD hükümetinin resmi sitesinde fosil yakıtlar küresel ısınma nedeni olmaktan çıkarıldı

Çevre Koruma Ajansı direktörü Lee Zeldin, 17 Kasım 2025'te Washington'da düzenlenen bir basın toplantısında konuşuyor.
Çevre Koruma Ajansı Başkanı Lee Zeldin, 17 Kasım 2025'te Washington'da bir basın toplantısında konuşuyor. ©  AP Photo/Matthew Daly
© AP Photo/Matthew Daly
By Seth Borenstein & AP
Yayınlanma Tarihi Son güncelleme
Paylaş Yorumlar
Paylaş Close Button

ABD Çevre Koruma Ajansı'nın (EPA) yaptığı değişiklikle ilgili bir iklim uzmanı, 'Bu, sigaraların akciğer kanserine yol açmadığını iddia etmeye benziyor," dedi.

ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA), iklim değişikliğinin nedenlerini açıklayan popüler çevrimiçi sayfasından, küresel ısınmanın başlıca itici gücü olan fosil yakıtlara dair her türlü ifadeyi kaldırdı.

Artık yalnızca doğal olgulardan söz ediliyor. Oysa bilim insanları ısınmanın neredeyse tamamının insan faaliyetlerinden kaynaklandığını hesaplıyor.

Son birkaç gün ya da haftada EPA, iklim değişikliğiyle ilgili web sayfalarının bir kısmını değiştirdi; kömür, petrol ve doğal gazın yakılmasına dair atıfları geri plana itti, hatta bazılarını sildi.

Web sitesinin iklim değişikliğinin nedenleri sayfası Dünya’nın yörüngesindeki değişiklikleri, Güneş etkinliğini, Dünya’nın yansıtma özelliğini, volkanları ve doğal karbondioksit değişimlerini anıyor, ancak fosil yakıtların yakılmasından söz etmiyor.

Bilim insanları bunun yanıltıcı ve zararlı olduğu uyarısında bulunuyor.

'Skandal': Bilim insanları ne diyor?

California Üniversitesi'nden iklim bilimci Daniel Swain ve EPA sitesindeki iklim değişikliğinin etkileri, riskleri ve göstergelerine ilişkin sayfaların artık bozuk bağlantılara dönüştüğünü de belirtiyor.

“Bunun çok sayıda eğitimci ve çok sayıda kişi tarafından kullanıldığını bizzat biliyorum. Aslında ABD'de iklim değişikliği hakkında kolay erişimli bilgi sunan en iyi tasarlanmış sitelerden biriydi.”

Bu yılın başlarında Trump yönetimi, ulusal iklim değerlendirmesini devlet sitelerinden kaldırdı.

Obama Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (NOAA) eski başkanı ve Oregon Eyaleti okyanusbilimcisi Jane Lubchenco, “Hükümetimizin bilgi saklaması ve yalan söylemesi skandal,” diyor. “İnsanların, sağlıklarını ve güvenliklerini etkileyen konularda gerçeği bilmeye hakkı vardır ve hükümetin de gerçeği söyleme sorumluluğu vardır.”

Değişikliklerden önce EPA'nın internet sitesinde ne yazıyordu?

İnternet Arşivi Wayback Machine'de kayıtlı aynı EPA sayfasının ekim ayı sürümünde şöyle deniyordu: “Sanayi Devrimi'nden bu yana insan faaliyetleri atmosfere büyük miktarda karbondioksit ve diğer sera gazlarını saldı. Bu da Dünya'nın iklimini değiştirdi. Güneşin enerjisindeki değişimler ve volkanik patlamalar gibi doğal süreçler de Dünya'nın iklimini etkiler. Ancak, son yüzyılda gözlemlediğimiz ısınmayı açıklamazlar.”

Şimdi ise şöyle yazıyor: “Doğal süreçler her zaman Dünya'nın iklimini etkiler ve 1700'lerdeki Sanayi Devrimi öncesindeki iklim değişikliklerini açıklayabilir. Ancak son dönemdeki iklim değişiklikleri yalnızca doğal nedenlerle açıklanamaz.”

'Bu kurum artık iklim tarikatından emir almıyor'

EPA sözcüsü Brigit Hirsch bir e-postada, “Önceki yönetimin aksine, Trump EPA'sı, solcu politik gündemler değil, Büyük Amerikan Geri Dönüşü'ne güç verirken insan sağlığını ve çevreyi korumaya odaklanmıştır,” dedi.

“Bu nedenle, bu kurum artık iklim tarikatından emir almıyor. Ayrıca, bu konuda aşırı telaş yapan herkes için, site arşivlendi ve kamuya açık.”

EPA'nın arşivlenmiş internet sitesinde, “iklim değişikliği kaynaklarını keşfet” seçeneğine tıklamak şu hata mesajına götürüyor: “Bu XML dosyasıyla ilişkili herhangi bir stil bilgisi yok gibi görünüyor.”

'Kendimizi yeniden Taş Devri'ne itiyoruz'

George W. Bush döneminde EPA yöneticisi olan Cumhuriyetçi eski Vali Christie Todd Whitman, “Bundan söz etmeyi reddedebilirsiniz ama bu, durumu ortadan kaldırmaz ve biz bunu görüyoruz. Herkes görüyor,” dedi.

Whitman, Associated Press (AP) haber ajansına verdiği röportajda, “Açıkçası gülünç görünüyoruz,” dedi. “Dünyanın geri kalanı bunun olduğunu anlıyor ve önlem alıyor... Bizse sadece geriye gidiyoruz. Kendimizi yeniden Taş Devri'ne itiyoruz.”

Demokrat EPA Başkanı Gina McCarthy, mevcut EPA Başkanı Lee Zeldin'i sert sözlerle eleştirerek onu “koyun postuna bürünmüş bir kurt, sağlığımızı, esenliğimizi ve değerli doğal kaynaklarımızı korumaya yönelik her girişimi aktif biçimde baltalayan biri” olarak nitelendirdi.

Swain ve diğer bilim insanları, "Dünya'nın şu anda yaşadığı ısınmanın neredeyse tamamı insan faaliyetinden kaynaklanıyor ve bu olmasa, Sanayi Devrimi'ne kadar Dünya soğuyor ve sıcaklıklar düşüyor olurdu," diyor. EPA'nın sıraladığı doğal nedenler “şu anda çok küçük bir miktar ısınma ya da soğumaya yol açıyor olabilir,” diye ekliyor.

Bilim insanları iklimin insan faaliyetleri nedeniyle değiştiğini vurguluyor

Jeofizikçi ve Ulusal Bilimler Akademisi Başkanı Marcia McNutt, NASEM olarak bilinen Ulusal Bilimler, Mühendislik ve Tıp Akademileri'nden uzmanlar arasında iklim değişikliğinin nedenleri konusunda bir uzlaşı olduğunu söylüyor.

McNutt, “Ülkenin önde gelen bilim insanlarının hazırladığı çok sayıda NASEM raporu, iklimin insan faaliyetleri sonucu değiştiğini teyit ediyor,” diyor. “EPA bile güncel iklim değişikliklerinin doğal nedenlerle açıklanamayacağını kabul ediyor. Kamuoyuna tüm olguların sunulması önemlidir.”

EPA'da eski iklim danışmanı, şu anda eski EPA yetkililerinin oluşturduğu Çevre Koruma Ağı'nda kıdemli danışman olan Jeremy Symons şöyle diyor: “Ömrümüz boyunca gördüğümüz iklim değişikliklerinin ardındaki itici güç olan fosil yakıt kirliliğini görmezden gelmek, sigaraların akciğer kanserine yol açmadığını iddia etmeye benzer.”

Erişilebilirlik kısayollarına git
Paylaş Yorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

İklim değişikliği emlak piyasasının nasıl en büyük kabusu oldu?

Aşırı sıcaktan ruh sağlığının bozulmasına: İklim değişikliği işyerlerini nasıl tehdit ediyor?

İklim değişikliğinin felaket maliyeti: Büyük çalışma geri çekildi, revize rakamlar hâlâ ürkütücü