Yaşlılar artık düşmeyecek

Yaşlılar artık düşmeyecek
By Euronews
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

Avrupalı bilim insanları, denge sorunu bulunan yaşlılar için özel bir ayakkabı geliştiriyor.

Mekatronik adı verilen ayakkabı, 90 milyona yaklaşan sayıları ile denge sorunu yaşayan 65 yaş üstü Avrupalı yaşlıların düşmesinin önüne geçmeye çalışıyor.

Avrupa Birliği araştırma projesi olan
www.smilingproject.eu, ‘‘hareket özgürlüktür’‘ sloganıyla yola çıkarak konunun üzerine çaba harcıyor.

Euronews, İtalya’nın Ancona ve Slovakya’nın Kosice kentlerine gitti, konuyu yerinde inceledi.Yaşlıların her birinin anlatacak acı bir hikayesi var.

Lucilla Ballone Burini:

‘‘Islak bir kaldırımda yürüyordum. Ayağım kaydı. Lastik ayakkabılarım vardı. Gözlüğüm düştü ve omuzumun üzerine düştüm. Başım yere çarptı. Kendimi hafif sersemlemiş hissettim.’‘

SMILING project koordinatörü Fiorella Marcellini düşüşleri fenomen olarak tanımlıyor:

“2008 başlarında Avrupa Birliği genelinde 84 milyon yaşlı insan bulunuyordu. Bunların üçte biri düşme tehlikesi ile karşı karşıya. Bu da yaklaşık 28 milyon kişiye denk geliyor. Avrupa genelinde bu düşüşler tehlikeli bir fenomen olarak görülüyor.’‘

Lucilla Ballone Burini:

“İnsanlar yardımcı oldu ve tekrar kalktım. Eve geldim. Ağrı çok şiddetliydi. İki gece sonra da acil servise gelmek zorunda kaldım. Sırtım sim siyah olmuştu. Pazı kemiğimde kırılmıştı.’‘

Fiorella Marcellini, yaşlıların halkla bütünleşmesinin tek yolunun dışarı çıkmaları olduğunu dile getiriyor:

‘‘Günün sonunda yaşlılar için hareketlilik nedir? yürüme ne anlam ifade ediyor? Dışarı çıkabilmeye muktedirler mi? Bu tamamen fiziksel bir işlev. Ama aynı zamanda toplumla bütünleşmenin yolu. Sosyalleşmenin yegane yolu.’‘

Liliana Barcaglioni:

“Akşam merdivenlerde düştüm. Çok fenaydı. Eve gittim. Vücudumu kan kaplamıştı. Benim için çok zor dönemdi. Evde yalnız yaşama gerçeğinin kötülüğü bir kez daha ortaya çıktı.’‘

Marcellini dengeyi sağlamanın en iyi yönteminin dengesizlik olduğunu savunuyor:

“Düşen yaşlı insanlar bir anda sadece dengelerini kaybetmiyorlar. Düştükten sonra birçoğu sıklıkla güvenli bir şekilde yürüme yeteneğini de yitiriyor.
Beyinden gelen direktifleri algılayarak fiziksel anlamda harekete geçemezler. Bundan dolayı yeniden eğitilmeleri gerekir. Bu eğitimi sağlamanın en iyi yöntemi de, dengesiz bir ortamda yapılması.’‘

İşte bu da tam anlamıyla Avrupalı araştırmacıların hedefindeki geliştirilen bir çift tuhaf ayakkabı.

Ancona’ya hoşgeldiniz. Burası İtalya’nın ayakkabı modasının başkenti.

Ancak Geriatric hastanesindeki bu kişiler sıradan ayakkabıları denemiyor.

Onların hepsi 65 yaş üzerindeler. Birçoğu düşmüş kurbanlar.

Onlar bir Avrupa Birliği araştırma projesinde geliştirilen mekatronik ayakkabıyı test etmek için buradalar.

Bu ayakkabı onların daha güvenli yürümesini sağlayacak.

İlk adım olarak her deneğe özel bir ayakkabı.

Daha sonra fizyoterapist tüm süreçleri takip ediyor.

Fizyoterapist Carla Strubbia:

“Bu uzaktan kumanda, bize egzersiz için talimat verir. İlgili hastanın ayakkabı numarası, boy ve kilo gibi bilgiler kablosuz ağ vasıtası ile bilgisayardan bu uzaktan kumandaya gönderilir. Yazılım programı, kişiye özel eğitim döneminin ardından en ince ayrıntısına kadar rehabilitasyon ve fiziksel ihtiyaçları ortaya koyar.’‘

Ayakkabı bağları onların yürüyüşlerini dengesizleştirecek şekilde bağlanır. Bu da onların beyinlerini dengede tutar.

Ama hepsi bununla sınırlı değil.

Fizyoterapist Carla Strubbia:

‘‘Ayakkabılar devamlı hareket halinde. Biz de farklı yöntemlerle kullanıcının beynini teşvik ediyoruz.
Kullanıcıların farklı talimatları dinlemeleri gerekiyor. Yerdeki renk çizelgesini de takip etmeliler. Aynı zamanda bizim söylediğimiz hareketleri yapmaları gerekiyor. Masrafsız bir iş olan yürüme ve topla hokkabazlık yapmak gibi. Hastalarımızın her birisi en az bir defa düşmüştür. Yeniden güven kazanmak durumundalar. Yolda yürüdükleri sırada önlerine çıkabilecek her türlü engele alışmaları gerektiğini öğretiyoruz. Eğitimler, onların vücutlarının gündelik hayatta kullanığı motor stratejileri yeniden öğrenmelerine yardımcı oluyor. Belirli alan içinde bedenlerini nasıl kullanacaklarını öğreniyorlar. Bunu yaparak da yaşam kalitelerini yükseltiyorlar.’‘

Her ayakkabıyı oluşturan 300 parçanın biraraya getirilmesi ve montesi tam dört yıl alıyor.

Bologna Üniversitesi’nde araçtırmacılar ayakkabının elektronik parçalarının sistemini geliştirdiler.

Teknik sorunlar da çok büyüktü.

Bolonga Üniversitesi’nden elektronik mühendisi Elisabetta Farella her şeyi en ince ayrıntısına kadar düşündüklerini söylüyor:

“Çok dikkatli olmamız gerekiyordu. Her türlü gereksinime sıkı sıkıya önem verdik. Mesela elektronik devrelerinin boyutlarının düşürülmesi gibi. Güvenlik sorunlarını kati surette çözmeliydik.
Elektrik destek sisteminin kendi kendine kısa devresi ve düşük voltajla yönetme yeteneğine sahip olması gerekir. Şu anda kullanıcılar için zarar riski yoktur.’‘

Slovakya’nın Kosice kenti de dahil dört ayrı şehirde onay testleri gerçekleştirildi.

Yürüme ve denge bozukluklarından şikayet eden yaşlı insanlar, gerçek hayatta deneysel ortamda ayakkabıyı test etmek için bu Geriatrik hastanesine geldi.

Terézia Fridrichova:

‘‘Son zamanlarda yürüme ve denge bozukluklarından çok çektim. Çok değil daha geçenlerde bir sabah sokakta yürürken bir anda dengemi kaybettim. Doktora gittim. İşitme sorunum da vardı. Yaklaşık iki ay süre ile ilaç kullanmak zorunda kaldım.’‘

Biyomedikal mühendisleri ve fizyoterapistler topladıkları faydalı bilgilerle, beyni yeniden vücuda hareket komutları vermeye zorluyorlar.

Kosice Üniversitesi biyomedikal mühendisi Alena Galajdová, geliştirilen ayakkabının rahatsızlık vereceğini ifade ediyor:

“Denge sorunları kısmen kas zayıflığı ve sinir sisteminin bozukluklarından kaynaklanıyor. Bu tür rahatsızlıkların bazılarının beklenmedik ani hareketler uygulanarak yumuşatılabileceğini düşünüyoruz. Ayakkabının hedefi de işte bu. Huzursuzluk vererek denge problemini azaltmak.”

Fisyoterspist Nadezda Harcarova her türlü tıbbi desteğe açığız diyor:

‘‘Bu yaşlı merkezinde baş dönmesi semptomları sergileyen ve günlük hayatta denge zorluğu yaşayan bazı kişilerle çalışıyorum. Daha fazla özerklik ve daha fazla bağımsız yaşam olanakları sağlayabilecek her türlü nöro-rehabilitasyon araçlarına açığız.’‘

Tekrar İtalya’dayız. Bologne Üniversitesi’nde Bilgisayar bilimcileri ileriye bakıyorlar. Bazı ilginç fikirleri de var.

Bologna Üniversitesi’nden bilgisayar bilimcisi Carlo Tacconi, gelecekte bu ayakkabıların, akıllı telefonlarla kontrol edilebileceğini savunuyor:

“Gelecekte model kuracak ve komutlar verecek akıllı telefonlarla uzaktan kumanda sağlanabilir. Hali hazırda elimizde bulunan ayakkabı çok daha basit hale gelebilir. Normal bir ayakkabı haline dönüşebilir. Sadece yaşlılar değil aynı zamanda genç yaştaki insanlar da ihtiyaç olduğunda çok rahatlıkla tüm sistemi kullanabilir.”

Prototip sistemin daha yeni gelişmeleri sağlaması için gerçekten geniş bir alanı var. Eğitim amaçlı mekatronik ayakkabıların bir sonraki adımlarının ne olacağını zaman gösterecek.

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Ölümcül yılan zehrinden şifa bulmak mümkün mü?

Motorlu araçların hayatımızı tehdit eden partiküller salmasına engel olunabilir mi?

Omega 3 ihtiyacını karşılamada devrim yaratacak besin kaynağı: Mikroalgler