Güneş'in yapısına ve aktvitelerine ışık tutacak buluş

Yayınlanma Tarihi 31/07/2018 - 11:02

Bilim insanları ender bulunan bir meteoru inceleyerek içinden çıkan mavi hibonit kristalleri sayesinde Güneş'in doğumundan sonra nasıl bir yapıya sahip olduğunu ve Güneş sistemindeki ilk minerallerin nasıl oluştuğunu anladı.

REKLAM

Bilim insanları Güneş'in 4,6 milyar yıl önceki doğumundan kısa bir süre sonra nasıl bir yapıya sahip olduğuna ışık tutacak mineraller bulduklarını açıkladılar.

Mavi hibonit (hibonite) kristal şeklinde olan bu antik madde 4,5 milyar yaşındaki bir meteorun içinden çıktı. Kristalin içeriği Güneş'in ilk birkaç milyon yıl süresince yüksek-enerjili partiküllerden oluşan bir pıhtı saçtığını ortaya koyuyor.

Güneş sistemindeki ilk mineraller

Bulgular ışığında Güneş'in bu ilk dönemde son derece aktif olduğu ve çok sayıda patlama ve püskürme meydana geldiği anlaşılıyor.

Bilim insanlarının hesaplamalarına göre yeni doğan Güneş'in etrafı gaz ve tozdan oluşan kalın bir disk ile çevriliydi. Bu diskin içerisinde sıcaklık 1500 dereceye ulaşmaktaydı. Disk soğudukça Güneş sistemindeki ilk mineraller oluşmaya başladı ve mavi hibonit kristalleri de oluşan ilk minerallerden biriydi.

Milyarlarca yıllık zaman kapsülü

Mavi hibonit kristallerinin oluşumu devam ederken Güneş yüksek-enerjili partiküller saçmaya devam etti ve yüksek-hızlı protonlar hibonit minerallerinin içindeki kalsiyum ve alüminyum atomları ile çarpıştı. Bu çarpışmalar sonucu daha küçük neon ve helyum atomları oluştu ve bu atomlar da meteorun içinde bulunan mavi hibonit kristallerinin içinde bir zaman kapsülü gibi donarak milyarlarca yıl boyunca kaldı.

Kristalin içindeki bu atomların varlığı son derece hassas lazerler kullanılarak ortaya çıkarıldı. Lazerler mavi kristali eritirken dev boyutlardaki bir İsviçre yapımı spektrometre (prizmadan geçişini takiben kırılan ışınların dalga boyunu ölçen araç) kristalin içeriğindekileri analiz etti.

Bilim insanları Güneş kadar eski olan bir mineralin içerisinde ilk aktivitelere ilişkin ilk kez kanıt bulmuş oldular ve bu da bilim tarihine geçti.

Bu bilimsel gelişmeye ilişkin tüm detaylar pazartesi günü Nature Astronomy dergisinde yayınlandı.