Özel bakteri ile yetiştirilerek doğaya salınan sivrisinekler dang humması hastalığını bulaştırmıyor
Yorumlar
Ölümcül olabilen 'dang humması' hastalığının yayılmasını önleme amacıyla laboratuvarda özel olarak yetiştirilen sivrisineklerin enjekte edildikleri bakteri türü ile doğaya salınması başarı ile sonuçlandı. Bu özel sivrisinekler şimdiden Endonezya, Vietnam, Brezilya ve Avustralya'da dang humması vakalarında ciddi bir düşüş görülmesine neden oldu.
Normal sivrisinekler gibi ısırmaya devam etseler de taşıdıkları bakteri nedeniyle dang hummasının bulaşmasına izin vermeyen sivrisineklerin geniş test alanlarındaki başarısını bilim insanları 22 Kasım günü yaptıkları açıklama ile duyurdu.
Pestisit kullanmaktan daha etkili
Sivrisineklerin taşıdığı bakterinin insanlara bir zararı olmadığını söyleyen araştırmanın başındaki isim ve Dünya Sivrisinek Programı çalışanı Cameron Simmons "Yaptığımız şey; sivrisinekleri pestisit ilaçlarla yok etmeye çalışmaktansa onları dönüştürmek" dedi.
Denemelerin ilk başarılı olduğu yer Avustralya oldu. Burada Wolbachia bakterisi taşıyan sinrisinekler Kuzey Queensland bölgesinde 2011'den itibaren kademe kademe salınmaya başlandı ve yerel sivrisinek popülasyonu içerisinde çoğalmaları sağlandı.
Asya ve Latin Amerika'da başarı sağlanması beklendi
Dang humması bir sivrisineğin bu hastalığı taşıyan bir kişiyi ısırıp ardından sağlıklı bir başka kişiyi ısırması ile bulaşıyor. Ne var ki, Wolbachia bakterisinin bu aktarımı bloke ettiği tespit edildi. Bu şekilde Avustralya'da hastalığın yayılması neredeyse tamamen durduğu görüldü.
Esas zorlu test alanı ise dang hummasının yoğun olarak yaşandığı ve her yıl milyonların hastalıktan etkilendiği Asya ve Latin Amerika idi. Testlerin başarı ile sonuçlandığını söyleyebilmek için buralarda da benzer sonuçların alınması beklendi.
- Sivrisinekler neden bazı insanları daha çok ısırıyor?
- Endonezya'da dang humması 100'den fazla can aldı
Vakalarda yüzde 76 azalma görüldü
Perşembe günü sonuçları açıklayan Simmons ve ekibi bu bölgelerdeki test edilen şehirlerde hastalık vakalarının 2016'dan bu yana dörtte üç oranında azaldığını kaydetti.
Genetiği değiştirme tartışmaları zemin kaybedebilir
Sivrisineklerin genetiklerini değiştirerek soylarının kurutulması ve bu türün yok edilmesi bir süredir tartışılıyor ancak tamamen ortadan kaybolmalarının doğal dengede yaratabileceği domino etkisinin ne olduğu tam olarak öngörülemiyor. American Society for Tropical Medicine and Hygiene toplantısında sunulan bu son veriler sivrisinekleri tamamen yok etmeye gerek bırakmadan da hastalık bulaşmasının önüne geçilebileceğini gösteriyor.
Yakında geriye sadece bir süre kaşındıran ve rahatsız eden ısırıkları kalabilir.
Dang Humması nedir?
Dang humması dang virüsü kaynaklı bir enfeksiyon. Sivrisinekler dang virüsünü bulaştırdıklarında insanların kemikleri kırılır gibi şiddetli ağrı çekmesine neden olduğu için, 'kırık kemik humması' olarak da biliniyor.
Bazı semptomları şunlar: baş ağrısı, kızamık görünüşlü cilt kızarıklıkları ve kaslarda ve eklemlerde ağrı. Dang humması, az sayıda vakada da olsa hayatı risk haline gelebiliyor.