ABD'den Uluslararası Adalet Divanı'na, 'İran'ın başvurusunu reddedin' çağrısı

REKLAM

Amerika Birleşik Devletleri, BM'nin en yüksek yargı mercii olan Uluslararası Adalet Divanı'na (UAD) başvuran ve ABD'nin tek taraflı yaptırımlarının kaldırılmasını isteyen İran'ın bu talebini reddetmesini istedi.

Merkezi Hollanda'nın Lahey kentinde bulunan Uluslararası Adalet Divanı, İran'ın ABD'nin tek taraflı yaptırımları nedeniyle açtığı davanın duruşmalarının 14-21 Eylül tarihlerinde yapılacağını açıklamıştı.

UAD'den yapılan açıklamada, 1955'te imzalanan, "Dostluk, Ekonomik Münasebetler ve Konsolosluk Hukuku" anlaşmasına dayanan uyuşmazlığa ilişkin duruşmaların 14 Eylül'de ABD'nin itirazlarıyla ilgili sunumla başlayıp 16 Eylül'de İran'ın karşı savunması ile devam edeceği belirtildi.

Duruşmalarda ikinci tur savunmalar 16 ve 18 Eylül'de yapılacak.

ABD'li avukat Marik String, İran'ın 1955 tarihli ikili anlaşmayla ortaya çıkan konuyu yanlış bir şekilde sunduğunu iddia etti.

Ön İncelemede bazı yaptırımlar kaldırılmıştı

İran'ın, nükleer anlaşmadan çekilerek tek taraflı şekilde yaptırımları geri getirmesi nedeniyle ABD'ye karşı UAD'de açtığı davada iki ülkenin geçici itirazları Ekim 2018'de dinlenmişti.

UAD, 3 Ekim 2018'de ABD'nin İran'a yönelik yaptırımlarının askıya alınmasıyla ilgili bu ülkenin tedbir talebini kabul ederek, insani yardımlar ve sivil havacılığa uygulanan bazı yaptırımların kaldırılması kararı vermiş ve 13 Şubat 2019'da ABD'nin, İran'ın dondurulan 1,75 milyar dolar mal varlığıyla ilgili kendisine karşı açtığı davanın durdurulması talebini reddetmişti.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, UAD'nin tedbir kararını açıklamasının ardından, iki ülke arasında 1955'te imzalanan, "Dostluk, Ekonomik Münasebetler ve Konsolosluk Hukuku" anlaşmasının feshedildiğini açıklamıştı.

İran'ın ABD'ye karşı UAD'de dava açması

Tahran yönetimi, ABD Başkanı Donald Trump'ın nükleer anlaşmadan çekilerek yaptırımları yeniden getirmesinin 1955'te iki ülke arasında imzalanan "İran-ABD Dostluk Anlaşması"na aykırı olduğunu savunarak, yaptırımların askıya alınmasını istiyor.

Anlaşmanın artık geçerli olmadığını iddia eden ABD tarafı ise İran'a yönelik yaptırımların herhangi bir anlaşmayı ihlal etmediğini savunuyor.

ABD Başkanı Donald Trump, 8 Mayıs 2018'de ülkesini nükleer anlaşmadan çekerek, İran'a yönelik yaptırımları geri getirmişti.

Bunun üzerine Tahran yönetimi, ABD'nin tek taraflı yaptırımlarının iki ülke arasında 1955'de imzalanan "Dostluk Anlaşması"nı ihlal ettiği gerekçesiyle UAD'de dava açmıştı.

Anlaşmada, iki ülke arasındaki "dostane ilişkiler" vurgulanırken, "karşılıklı olarak faydalı ticaret ve yatırımların ve daha yakın ekonomik ilişkilerin teşvik edileceğine" değiniliyor.

Anlaşmanın bir maddesi, taraflar arasında çıkacak herhangi bir anlaşmazlık diplomatik yollarla tatmin edici bir biçimde çözülemediği takdirde tarafların konuyu Uluslararası Adalet Divanı'na taşıyabileceğini belirtiyor.

UAD, uluslararası anlaşmalara konu olan sorunların çözümü konusunda BM yargı organı olarak görev yapıyor.

Uluslararası Adalet Divanı'nın kararları bağlayıcı olsa da bunu uygulama gücü bulunmuyor.