Türkiye’de kuru soğan fiyatları son dönemde iyice yükseldi. O kadar ki kuru soğan fiyatları 14 Mayıs seçim kampanyalarının önemli tartışmalarından birisi haline geldi.
REKLAMTürkiye’de kuru soğan fiyatları son dönemde iyice yükseldi. O kadar ki kuru soğan fiyatları 14 Mayıs seçim kampanyalarının önemli tartışmalarından birisi haline geldi. İktidar ile muhalefet arasında soğan polemiği sürüyor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği’ne (TZOB) mart ayında kuru soğanın fiyatı yıllık yüzde 206 artış gösterdi. Türkiye kuru soğanda kendine yetebilen bir ülke. Ancak üretici maliyetlerinin artmasıyla birlikte pazar ve marketlerdeki kuru soğan fiyatları arttı.
Kuru soğanda Türkiye’nin yeterlilik derecesi kaç, kişi başı tüketim ne kadar? Kuru soğan fiyatları ne kadar artış gösterdi?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre son 10 yılda kuru soğan üretiminde yıllar içinde inişler çıkışlar olsa da genel olarak bir artış söz konusu. 2010 yılında üretim 1,9 milyon ton iken 2021’de 2,5 milyon ton oldu. 2022’de yüzde 6’lık bir düşüş ile üretim 2,35 milyon tona geriledi.
Türkiye kuru soğanda kendine yetebilen bir ülke. 2021-2022 piyasa yılında (Eylül-Ağustos) yeterlilik oranı yüzde 114,7 oldu. Bu tükettiğinden daha fazla ürettiği anlamına geliyor. 2018-2019 döneminde bu oran yüzde 97,4’e düşse de diğer yıllarda bu oran yüzde 100’ün üzerinde seyretti.
Kişi başı yıllık tüketim 20 kilonun üstünde
2021-2022 döneminde kişi başına kuru soğan tüketimi 23,1 kg oldu. Son 6 yılda tüketim 20 kilonun altında hiç düşmedi.
Kuru soğanda enflasyon kaç?
TÜİK kuru soğan fiyatlarını açıklamayı bıraktı. TZOB her ay üretici ve market fiyatlarını açıklıyor. Buna göre üretici fiyatları son bir yılda yüzde 176 artarken markette kuru soğan fiyatları yüzde 206 yükseldi. 30 Mart 2022’de üretici fiyatı 3,9 lira iken 31 Mart 2023’te 10,75 liraya yükseldi. Market fiyatı ise 6 liradan 18,4 liraya çıktı.
Kuru soğan fiyatı Üreticide düştü, markette yükseldi
28 Şubat ile 31 Mart arasında üretici fiyatları yüzde 9,1 düşmesine rağmen market fiyatları yüzde 17,2 yükseldi.
Öte yandan Türkiye’de sadece kuru soğan enflasyonu yaşanmıyor. Yıllık TÜFE mart ayında yüzde 50 olurken gıda ve alkolsüz içeceklerde yıllık artış yüzde 68 gerçekleşti.