Doğu Türkistan'da 2017'de kaybolan ve Çin tarafından müebbet hapse mahkum edildiği ortaya çıkan Uygur akademisyen Rahile Davut'un kızı Akida Pulati, "Masum annemin hayatını cezaevinde geçirmek zorunda kalacağı düşüncesi dayanılmaz acı veriyor." diye konuştu.
REKLAMAltı yıl önce Doğu Türkistan'da ortadan kaybolan uluslararası alanda tanınmış Uygur folklor uzmanı, akademisyen ve etnograf Rahile Davut'un, Çin tarafından "devlet güvenliğini tehlikeye atmaktan" ömür boyu hapis cezasına çarptırıldığı bildirildi.
Çin'deki siyasi tutukluların haklarını savunan Kaliforniya merkezli insan hakları örgütü Dui Hua Vakfı'ndan yapılan açıklamada, 2017 yılında kaybolan, 2018 yılında ise "bölücülüğü" teşvik ederek devlet güvenliğini tehlikeye atmak suçundan mahkum edilen 57 yaşındaki profesörün, temyiz başvurusunu da kaybettiğini duyurdu.
Örgüt, Davut'un Aralık 2018'de 'Sincan Halk Mahkemesi' tarafından yargılandığı ve ömür boyu hapse mahkum edildiği bilgisine ulaştığını bildirdi.
Dui Hua, yıllardır Rahile Davut gibi önde gelen Uygur entelektüellerin akıbetini sorguluyor ve yerlerini tespit etmeye çalışıyor.
Dünya çapında tanınan bir isim olan Rahile Davut, Doğu Türkistan'da Çin Komünist Partisi yönetimi tarafından gözaltına alınan 300'ün üzerindeki sanatçı, yazar, gazeteci ve entelektüel isim arasında yer alıyor.
Çin, 2014 yılında, Pekin merkezli Minzu Üniversitesi'nden tanınmış Uygur akademisyen İlham Tohti'yi ömür boyu hapis cezasına çarptırmıştı.
İnsan hakları grupları Çin hükümetini, önceki yıllarda oldukça canlı olan Uygur kültürünü yok ederek "kültürel soykırım" yapmakla suçluyor.
Dui Hua Vakfı İcra Direktörü John Kamm, konuya ilişkin açıklamasında, "Profesör Rahile Davut'un ömür boyu hapse mahkum edilmesi acımasız bir trajedi, Uygur halkı ve akademik özgürlüğe değer veren herkes için büyük bir kayıp." değerlendirmesinde bulundu.
Her gün annesini düşündüğünü ve çok acı çektiğini dile getiren Davut'un kızı Akida Pulati de "Masum annemin hayatını cezaevinde geçirmek zorunda kalacağı düşüncesi dayanılmaz acı veriyor. Çin, merhamet göster ve masum annemi serbest bırak." sözleriyle Pekin yönetiminden annesini salıvermesini istedi.
Washington merkezli savunuculuk grubu Uygur İnsan Hakları Projesi İcra Direktörü Ömer Kanat ise, "Bu yıkıcı bir haber. Halkına dürüstlük ve şefkatle hizmet eden bir kişi için ömür boyu hapis cezası gerçek bir rezalettir." diye Çin'e tepki gösterdi.
Dui Hua'ya göre Davut, Çin Kültür Bakanlığı'ndan ödül ve hibeler aldı.
İlaveten Sincan Üniversitesi'nde 2007 yılında Etnik Azınlıklar Araştırma Merkezi'nin kurulmasını da içeren çalışmaları hükümet tarafından finanse edildi.
Uygur İnsan Hakları Projesi Araştırma Direktörü Henryk Szadziewski, "Davut'un müebbet cezasının onanması, Çin soykırımının aile yaşamları üzerinde yarattığı yıkımı kavramak için bir fikir vermeli. Çin devleti, kendi kapsamı alanı dışında kalan her türlü Uygur ifadesine karşı bir yıkım topu kullanıyor. Uygur bilgisini belgeleyen yetenekli bir akademisyen olarak Rahile Davut'un hedef alınması da tesadüf değildir." diye konuştu.
Bu arada Rahile Davut'un ömür boyu hapse mahkum edildiği bilgisinin, üst düzey bir Çin Komünist Partisi üyesi tarafından da teyit edildiği belirtildi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, günlük basın toplantısında yaptığı açıklamada, Davut'un davasından "haberdar olmadığını" iddia etti.
Sözcü, "Size söyleyebileceğim şey, Çin'in hukuk temelli bir ülke olduğu ve ilgili davaları kesinlikle hukuka uygun olarak ele aldığıdır." ifadesini kullandı.
Batılı kaynaklara ve uluslararası insan hakları örgütlerine göre Şi Cinping liderliğindeki Çin yönetimi, milyonlarca Doğu Türkistanlıyı toplama kampların, çalışma kampları ve çeşitli cezaevlerinde tutuyor.