Venezuela'da Ulusal Seçim Konseyi, Nicolas Maduro'nun seçim galibiyetini onaylarken, muhalefet koalisyonu seçimlere hile karıştırıldığını iddia etti. İddiaların ardından başlayan protesto gösterilerine polis müdahale etti.
REKLAMVenezuela, başkanlık seçimi için 28 Temmuz Pazar günü sandığa gitti.
Mevcut Devlet Başkanı Nicolas Maduro'nun, muhalif koalisyon olan Birleşik Demokratik Platform'un (Plataforma Unitaria Democratica-PUD) adayı Edmundo Gonzalez'e karşı oyların yüzde 51.2'sini alarak kazandığı açıklandı.
Ulusal Seçim Konseyi (CNE), Maduro'nun rakibi Gonzelez'in ise oyların yüzde 44'ünü aldığını bildirdi.
Muhalefet ise seçim konseyini 25 yıldır iktidarda olan Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi'ne (Partido Socialista Unido de Venezuela - PSUV) vefa göstermekle suçladı.
Muhalif liberal parti lideri Maria Corina Machado ve Maduro'nun seçimdeki rakibi Gonzalez, seçimlerin hileli olduğunu ederek sonuca itiraz ediyor.
Gonzalez pazartesi günü yaptığı açıklamada, seçimin galibinin kendisi olduğunu öne sürerek, iddiasını destekleyen kanıtlara sahip olduğunu söyledi.
Seçimden önceki kamuoyu anketlerinde Gonzalez, Maduro'nun önünde gözüküyordu.
Muhalefet seçime hile karıştırıldığını iddia ediyor
Edmunda Gonzalez'in etrafında birleşen muhalefet, 11 yıldır Nicolas Maduro iktidarının yaşandığı Venezuela'daki seçimlerde sandık tutanaklarının yüzde 73'ünü saydıklarını belirterek, seçimi kendi adaylarının kazandığını savunuyor.
Machado liderliğindeki muhalefet koalisyonu, ülkedeki seçim kurulunun yüzde 44 oy aldığını açıkladığı Gonzalez'in 6 milyondan fazla oy aldığını iddia ediyor. Ayrıca, sandık tutanaklarının yüzde 73'ünü incelediklerini söyleyen muhalafet kanadı, rakipleri Maduro'nun ise yaklaşık 2,7 milyon oy aldığını belirtiyor.
Muhalefet, oy sayımında usulsüzlük olduğunu ve bazı gözlemcilerinin oyların sayıldığı sandıklara erişimine izin verilmediğini iddia ediyor.
Aynı zamanda bazı sandık kurullarında daha fazla oyun işlenmesinin engellendiği de muhalefet tarafından öne sürülen iddialar arasında.
Machado ve Gonzalez hakkında tutuklama emri
Karakas Ceza Mahkemesi perşembe günü muhalefet liderleri Machado ve Gonzalez hakkında tutuklama kararını imzaladı.
Mahkeme kararı, Maduro ve Venezuela Parlamento Başkanı Jorge Luis Rodriguez'in Machado ve Gonzalez'in tutuklanması çağrısında bulunmasının ardından geldi.
Karakas Ceza Mahkemesi Başkanı Elsa Janeth Gomez Moreno, Gonzalez ve Machado'yu "faşist bir komplonun arkasında olmakla" ve "Venezuela'da bir iç savaş başlatmayı istemekle" suçladı.
Tutuklama emrinin ardından Kosta Rika, Gonzalez ve Machado'ya siyasi sığınma teklif etti.
REKLAMKosta Rika Dışişleri Bakanı Arnoldo Andre Tinoco, "Maria Corina Machado ve Edmundo Gonzalez'in yanı sıra Venezuela'da siyasi zulüm gören herhangi bir kişiye Kosta Rika'da siyasi sığınma hakkı vermeye hazırız," dedi.
Başkent Karakas'ta protestolar
Yaşananların ardından binlerce kişi, Büyük Vatansever Cephe (Gran Polo Patriotico) lideri ve mevcut Devlet Başkanı Maduro'nun tartışmalı seçim galibiyetini protesto etmek için sokaklara döküldü.
Bu sırada seçim galibiyetini kutlamak için sokaklara çıkan Maduro destekçileri ve muhalefet destekçilerinin karşı karşıya gelmesi sonucu gösteriler alevlenerek çatışmaya dönüştü.
Venezuela'nın başkenti Karakas'ta başlayan protestolar ülke geneline yayılırken, bazı bölgelerde protestocular saatlerce polis müdahalesi ile karşı karşıya kaldı.
REKLAM
Polis göstericileri dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullanırken, gösteriler sırasında Fransız haber ajansı Agence France-Press'e (AFP) göre, şu ana kadar en az 16 kişi hayatını kaybetti.
Pazartesi günü, Venezuela'daki insan hakları kuruluşu Penal Forum da protestolarda 46 kişinin tutuklandığını kaydetti.
Maduro'dan 'darbe' iması
Maduro hükümeti ise muhalefeti sonuçlara hile karıştırmaya çalışmakla suçlarken, ülkede başlayan olayların ardından muhalefetin "darbe" girişiminde bulunduğunu iddia etti.
Maduro muhalefetin "seçimlerin kabul edilmemesi için mümkün olan her şeyi yaptığını" söyledi.
REKLAMSalı günü Karakas'taki Ulusal Seçim Konseyi merkezinde düzenlenen törende konuşan Maduro, "Venezuela'da bir kez daha faşist ve karşı-devrimci nitelikte bir darbe girişimi var," dedi.
"Bu, 2019'da yaşananla aynı film, benzer bir senaryoya sahip, kahramanlar aynı; bir tarafta barış, demokrasi, refah ve ilerleme isteyen halk, diğer tarafta ise Amerika Birleşik Devletleri (ABD) imparatorluğuna bağlı faşist karşı-devrimci bir projeyle nefret dolu elitler var," diye ekledi.
Oy verme süreci ve uluslararası gözlemciler
Venezuela'da seçmenler, oylarını kaydeden ve seçtikleri adayı gösteren bir kağıt makbuz veren elektronik makineler kullanıyor. Seçmenlerin oy verme merkezinden ayrılmadan önce bu makbuzları oy sandıklarına atmaları bekleniyor.
Sandıklar kapandıktan sonra, her makine adayları ve oy sayılarını listeleyen bir çıktı hazırlayarak basıyor.
REKLAMİktidar partisi, ülkedeki seçim kurulu ve yerel parti koordinatörlerinden oluşan bir ağ aracılığıyla oylama sistemi üzerinde sıkı bir kontrol bulunuyor.
Venezuela yasalarına göre muhalefet partisi temsilcileri oy verme işlemine, oy sayımına tanıklık edebilmeli ve en önemlisi de makinelerden çıkan son sayım dökümünün bir kopyasını alabiliyor.
Uluslararası kamuoyundan da Maduro'ya elektronik seçim sonuçları açıklaması için baskı yapılıyor.
Dört tanesi Birleşmiş Milletler'den (BM) olmak üzere sınırlı sayıda bağımsız gözlemci Venezuela'da seçimleri denetliyor.
REKLAMTürkiye de Venezuela'daki seçimlere gözlemci gönderen ülkeler arasında yer alıyor.
Avrupa Birliği (AB) gözlemcilerinin seçimlerde görev yapmalarına izin verilmezken, ABD Başkanı Joe Biden ve Brezilya lideri Luiz Inacio Lula da Silva'dan Venezuela hükümetine seçim sonuçlarına ilişkin şeffaflık çağrısı yapıldı.
Venezuela'nın da kurucu üye olduğu Amerika Devletleri Örgütü, Maduro yönetiminin "seçim sonuçlarını manipüle etmekle" suçladı.
Arjantin, Şili, Peru, Panama, Uruguay gibi Güney Amerika ülkeleri Maduro'nun seçim zaferini tanımama kararı aldı.
REKLAMMaduro yönetimi ile Arjantin arasında gerilim tırmanırken, Venezuela'nın başkenti Caracas’ta polis, altı muhalif ismin sığındığı Arjantin Büyükelçiliği’ni abluka altına aldı.
Baskılarla karşılaşan Maduro yönetimi ilk kez partisinin tüm sonuçları açıklamaya hazır olduğunu ifade etse de henüz bununla ilgili bir gelişme yaşanmış değil.