OAC'nin başkenti Bangui'de, geçen yıl Moskova'ya karşı bir isyan girişiminin ardından bir uçak kazasında ölen Rus savaş lordu Yevgeny Prigozhin'in anıtı açıldı.
REKLAM
Rusya'nın Wagner paramiliter paralı asker grubunun merhum lideri Yevgeny Prigozhin'in bronz heykeli Orta Afrika Cumhuriyeti'nin (OAC) başkentine dikildi.
Kremlin'e karşı başarısızlıkla sonuçlanan isyanlarından iki ay sonra, Ağustos 2023'te Rusya'da bir uçak kazasında ölen Prigozhin ve Wagner'in kurucu ortağı Dmitry Utkin'in anıtı bu hafta Bangui'de açıldı.
Orta Afrika ülkesi yetkililerine göre bu anıt OAC ile Rusya arasındaki "ikili ilişkinin bir parçası." Heykelin açılışına savunma bakanının yanı sıra birkaç üst düzey askeri yetkili de katıldı.
Rusya, pek çok Afrika ülkesinin Fransa ve ABD gibi geleneksel Batılı müttefiklerinden uzaklaştığı bir dönemde nüfuzunu arttırmak için son yıllarda Batı ve Orta Afrika'ya, çoğu Wagner'den olmak üzere binlerce paralı asker gönderdi.
Afrika'daki askeri rejimleri korumak, isyancılar ve aşırılık yanlılarıyla savaşmakla görevli olan Rus paralı asker grupları, insan hakları ihlalleri iddiaları nedeniyle AB, İngiltere ve ABD tarafından yaptırıma tabi tutuldu.
Wagner savaşçıları 2018 yılında Devlet Başkanı Faustin-Archange Touadéra'nın talebi üzerine OAC'ye girdiler ve o zamandan beri hükümetinin çok sayıda isyanı bastırmasına yardımcı oldular.
Güvenlik analistlerine göre Wagner paralı asker grubu, devlete verdiği destek karşılığında tomrukçuluk ve altın madeni sözleşmeleri ile ödüllendirildi. Doğal kaynaklar bakımından zengin olmasına rağmen dünyanın en yoksul ülkelerinden biri olan OAC, 1960 yılında Fransa'dan bağımsızlığını kazandığından bu yana krizler ve çatışmalarla boğuşuyor.
Prigozhin'in geçen yılki ölümünden önce OAC'de yaklaşık 2,000 Rus paralı askerin faaliyet gösterdiğine inanılıyordu, ancak bugün kaçının kaldığı belli değil.
Prigozhin geçen yıl Haziran ayında bir günlük silahlı bir isyan düzenleyerek Rusya'nın güneyindeki Rostov kentinin kontrolünü ele geçirmiş ve geri dönmeden önce Moskova'ya doğru yürümüştü.
İsyandan iki ay sonra, Prigozhin ve üst düzey ortaklarını taşıyan bir iş jeti Moskova'dan St. Petersburg'a uçarken düştü ve Utkin de dahil olmak üzere uçaktaki 10 kişinin tamamı öldü.
Bilinen bir Neo-Nazi olan Utkin, paramiliter gruba, Adolf Hitler de dahil olmak üzere Nazi Almanyası yetkililerinin hayran olduğu Alman besteci Richard Wagner'e bir gönderme olan "Wagner" çağrı işaretinin adını vermişti.
Kremlin, kazada herhangi bir dahli olduğunu reddetti ve Batı'nın kazanın arkasında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in olduğu yönündeki iddialarını "mutlak yalan" olarak nitelendirdi.
Prigozhin'in ölümünden sonra Rusya hızla harekete geçerek Wagner'in paralı askerlerinin kontrolünü ele geçirdi ve onları Africa Corps adlı Kremlin kontrolündeki paramiliter güce dahil etti.
OAC'de Rus paralı askerler uzun zamandır birçok yerel halk tarafından seviliyor ve bira üreterek ya da pazarları ziyaret ederek topluma entegre oluyorlar.
Prigozhin'in Bangui'deki heykeli benzersiz değil. Daha önce de dört Rus askerinin yerel bir kadını ve çocuklarını koruduğu bir başka anıt dikilmişti.
Prigozhin'in St Petersburg'daki mezarının yanında bu yılın başlarında açılan bir heykeli ve Rusya'nın Krasnodar bölgesindeki Wagner paralı askerleri mezarlığının yanında Prigozhin ve Utkin'in bir heykeli de bulunuyor.