Suriye'de Beşar Esad yönetiminin devrilmesiyle merkezi yönetim HTŞ liderliğindeki muhalif militanlara geçerken ülkenin kuzeydoğusu YPG ağırlıklı SDF'nin elinde.
REKLAM
Suriye'de Heyet Tahrir Şam (HTŞ) liderliğindeki isyancı güçler 8 Aralık günü başkent Şam'a girdi. Ülkeyi terk eden Beşar Esad Rusya'ya sığınırken, merkezi hükümetin kontrolü HTŞ örgütüne geçti.
Şam'da Esad'ın babası Hafız Esad'ın heykeli yıkıldı, asayişi sağlamak için geçici olarak sokağa çıkma yasağı getirildi.
An itibarıyla Suriye'de kabaca yedi farklı aktör bulunuyor: Ülkenin güneybatısındaki İsrail ordusu, kuzeydoğusundaki Kürt ağırlıklı Suriye Demokratik Güçleri (SDF), kuzey bölgelerindeki Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve desteklediği Suriye Milli Ordusu (SMO), ülkenin güneydoğusundaki Al-Tanf Askeri Üssü'nde yer alan ABD askeri varlığı ve ülkenin geri kalanında da HTŞ. Yedinci bir aktör olan Rusya'nın ise ülkede iki üssü bulunuyor. Tarsus Deniz Üssü ve Lazkiye'de bulunan Hmeymim Hava Üssü Rusya'nın Akdeniz'e erişimi için önem arz ediyor.
Ne olmuştu?
Suriye'de 13 yıldır devam eden iç savaş, HTŞ ve diğer muhalif grupların son 12 günlük operasyonunun ardından Esad ailesinin 54, Baas Partisi'nin 61 yıllık iktidarının bitişiyle sonuçlandı.
Ülkenin kuzeybatısında, İdlib'de konumlanmış ve yaklaşık 4 milyonluk bir nüfusu idare ettiği belirtilen HTŞ tarafı, 27 Kasım Çarşamba günü sabahı Türkiye'nin de desteklediği Suriye Milli Ordusu'nun (SMO) yardımıyla, Şam'daki Suriye hükümetine ve ordusuna karşı "Saldırganlığı Caydırma - Rad'ul Udvan" operasyonunu başlattı.
Hızla ilerleyen muhalifler 28 Kasım'da Halep'i Şam'a bağlayan otoyolu kesti, aynı gün 46. Alay Üssü’nü ve en az 8 köyü ele geçirdi.
29-30 Kasım tarihlerinde ülkenin en büyük ikinci kenti Halep, muhaliflerin elindeydi. Bu gelişme sonrası Rus ve Suriyeli savaş uçakları, 2016'dan bu yana ilk kez, 2024'te muhaliflerin ele geçirdiği düşünülen mevzileri bombaladı.
HTŞ'nin kontrolündeki muhalif gruplar 4 Aralık'ta Hama, 7 Aralık'ta Humus ve 8 Aralık'ta Esad'ın ülkeyi yönettiği Şam'ı ele geçirdi.
Bu gelişmelerden sonra Esad, Rusya'nın "insani gerekçelerle" tanıdığı sığınma hakkı kapsamında ailesiyle beraber Moskova'ya uçtu.
HTŞ lideri Colani veya gerçek adıyla Ahmed Hüseyin el-Şara ise aynı gün Suriye devlet televizyonunda Esad'ı devirdiklerini açıkladı.