Küba'daki ABD deniz üssü en çok 11 Eylül 2001 saldırılarından sonra getirilen şüphelilerle bilinse de, on yıllardır göçmenleri tutmak için kullanılan küçük, ayrı bir tesise sahip.
REKLAM
ABD'de seçim öncesinde göçmenlerin sınır dışı edilmesini kampanyasının merkezi bir parçası haline getiren ABD Başkanı Donald Trump, Çarşamba günü yaptığı açıklamada ABD'nin Küba'nın Guantanamo Körfezi'ndeki bir gözaltı merkezini on binlerce “suçlu illegal göçmenleri” tutmak için kullanacağını açıkladı.
Trump, Laken Riley Yasasının imzalanması sırasında “Onları Guantanamo'ya göndereceğiz,” dedi.
Laken Riley, bir polis memuruna saldırı, ölüm veya ciddi bedensel yaralanmayla sonuçlanan bir suçu kabul eden, suçlanan veya bu suçlardan hüküm giyen yasa dışı göçmenlerin gözaltına alınmasını gerektiren bir yasa olarak biliniyor.
Daha sonra bir başkanlık genelgesi imzalayan Trump, ABD'de yasa dışı olarak bulunan suçlu göçmenleri kabul etmek üzere tesisler hazırlaması için federal yetkililere talimat vereceğini duyurdu.
Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza (Immigration and Customs Enforcement - ICE) eski direktör vekili ve Trump'ın yeni yönetiminde "Sınır Çarı" olarak görev alan Tom Homan, Guantanamo'daki gözaltı tesisini ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza'nın işleteceğini söyledi.
ABD hükümeti Guantánamo Körfezi'ndeki üssü nasıl kullanıyor?
Küba'daki ABD deniz üssü en çok 11 Eylül 2001 saldırılarından sonra getirilen şüphelilerle bilinse de, on yıllardır göçmenleri tutmak için kullanılan küçük, ayrı bir tesise sahip.
Üs halihazırda denizde yakalanan Haitilileri ve Kübalıları barındıran bir göçmen tesisine ev sahipliği yapıyor, ancak tesisin genişletilmesi 30.000 göçmene yer açacak.
Aynı zamanda Trump'ın yasa dışı göçü engelleme planlarında Pentagon'un rolünün genişlediği anlamına gelecek.
Sınır Çarı Homan gazetecilere verdiği demeçte, “Mevcut göçmen merkezini genişleteceğiz," diye konuştu.
Söz konusu tesiste aralarında 11 Eylül'ün planlayıcısı olmakla suçlanan Halid Şeyh Muhammed'in de yer aldığı 15 tutuklu bulunuyor.
Guantánamo'da kimler tutulacak?
İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem ve Homan, Beyaz Saray dışında gazetecilere konuşurken, Guantanamo'daki göçmen gözaltı tesislerinin “en kötü suçlardan” hüküm giyenler için kullanılacağını belirtti.
Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada ise genişletilen tesisin, “ABD'de yasa dışı olarak bulunan yüksek öncelikli suçlu yabancılar için ek gözaltı alanı sağlayacağı ve ilgili göçmenlik uygulama ihtiyaçlarını karşılayacağı” belirtildi.
Konu hakkında kamuoyu önünde konuşma yetkisi olmadığı için isminin açıklanmaması koşuluyla konuşan bir yönetim yetkilisi, tesisin “tehlikeli suçluları” ve “sınır dışı edilmesi zor” kişileri barındırmak için kullanılacağını söyledi.
Bazı ülkeler, ABD'nin sınır dışı etmeye çalıştığı bazı göçmenleri kabul etmeyi reddediyor.
Trump birçok kez Amerikalıların ABD'de yasa dışı olarak yaşayan yaklaşık 11 milyon göçmenden kaynaklanan tehlikelere değindi.
Göçmenler düzenli olarak büyük suçlar işlemekle itham edilseler de, genel nüfusun küçük bir yüzdesini oluşturuyor. Sonuçlar farklılık gösterse de, hakemli akademik çalışmalar genellikle göç ve şiddet suçları arasında somut bir ilişki bulamıyor.
Tesis hakkında başka neler biliniyor?
Kâr amacı gütmeyen Uluslararası Mülteci Yardım Projesi geçen yıl yayınladığı bir raporda insanların “hapishane benzeri” koşullarda tutulduğunu belirtti.
Raporda, bu kişilerin süresiz olarak “cezalandırıcı bir sisteme hapsedildikleri” ve merkezi yöneten yetkililerin hesap verme sorumluluğu taşımadığı belirtilmişti.
Grubun kıdemli denetleme avukatı Deepa Alagesan Çarşamba günü yaptığı açıklamada, "çift haneli" sayılarda insanı tutmak için tesisin kullanıldığına inandıklarını söyledi
Çok daha fazla sayıda göçmen için kullanılma ihtimalinden endişe duyan Alagesan, "Bu kesinlikle korkutucu bir ihtimal,” yorumunu yaptı.
ABD'de Trump'ın planları için yeterli gözaltı alanı var mı?
Trump, yasa dışı olarak ABD'de yaşayan milyonlarca insanın sınır dışı edileceğini dair vaatte bulundu, ancak mevcut Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza bütçesinde yalnızca yaklaşık 41.000 kişiyi gözaltına almak için yeterli fon bulunuyor.
Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza (ICE) birimi, göçmenleri kendi işlem merkezlerinde, özel olarak işletilen gözaltı tesislerinde, yerel ve federal hapishanelerde gözaltında tutuyor.
ABD'nin, ülkenin güney sınırında yakalanan göçmenlerin yaklaşık üçte birini oluşturan ailelerin gözaltında tutulabilecek kadar tesis kapasitesi bulunmuyor.
Trump'ın ilk döneminde, göçmen çocukların alıkonulması için askeri üslerin kullanılmasına izin vermişti.
2014 yılında dönemin Başkanı Barack Obama, göçmen çocukları gözetim altında tutabilmek için geçici olarak askeri üsleri kullanırken, sınırı yasa dışı yollardan geçerken yakalanan on binlerce Orta Amerikalı aileyi tutmak için özel olarak işletilen aile gözaltı merkezlerini artırdı.
ABD askeri üsleri 1970'lerden bu yana Vietnam, Küba, Haiti, Kosova ve Afganistan'dan kaçan göçmen dalgalarının yeniden yerleştirilmesi için birçok kez kullanıldı.
Küba'da tepkiler ne yönde?
ABD Guantanamo'yu Küba'dan yüzyılı aşkın bir süredir kiralamış durumda. Küba bu kiralamaya karşı çıkıyor ve genellikle ABD'nin nominal kira ödemelerini reddediyor.
Küba hükümet yetkilileri Çarşamba günü haberi eleştirirken, Devlet Başkanı Miguel Díaz-Canel kararı “vahşet eylemi” olarak nitelendirdi ve üssü “Küba topraklarında yasa dışı olarak işgal edilmiş alan” olarak tanımladı.
Dışişleri Bakanı Bruno Rodríguez X'te yaptığı açıklamada, “ABD hükümetinin göçmenleri Guantanamo Deniz Üssü'nde, işkence ve süresiz gözaltı merkezleri oluşturduğu bir bölgede hapsetme kararı, insanlık durumuna ve uluslararası hukuka saygısızlıktır,” yorumunda bulundu.