Donald Trump tarafından aday gösterilen Bölge Yargıcı Carl Nichols, 2.200 USAID çalışanının ücretli izne çıkarılması planının gerçekleşmesinden saatler önce durdurulmasına karar verdi.
Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) bir federal yargıç, Başkan Donald Trump ve milyarder müttefiki Elon Musk'ın ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı'nı (USAID) tasfiye etme kararına karşı, binlerce ajans çalışanının işten çıkarılması planlarının geçici olarak durdurulmasına karar vereceğini belirtti.
Trump tarafından aday gösterilen Bölge Yargıcı Carl Nichols, iki federal çalışan derneğinin yanında yer alarak, 2.200 çalışanın ücretli izne çıkarılması planının gerçekleşmesinden saatler önce durdurulmasına karar verdi.
Nichols verdiği kararın, çalışanların yönetimin kurumu hızla yok etme sürecini geri alma talebine ilişkin bir karar olmadığını vurguladı.
Trump, hakimin kararından önce USAID için sosyal medyada kapatılmasını talep etti.
USAID, Amerikan hükümetinin denizaşırı kalkınma alanındaki başlıca kolu. Dönemin Başkanı John F. Kennedy tarafından bir kararname ile kuruldu ve şu anda üçte ikisi denizaşırı ülkelerde olmak üzere yaklaşık 10.000 kişiyi istihdam etmektedir.
Amerikan Dış Hizmetler Birliği ve Amerikan Kamu Çalışanları Federasyonu, Trump'ın Kongre'den onay almadan yardım kuruluşunu kapatma yetkisinin olmadığını savundu.
Demokrat milletvekilleri de aynı argümanı dile getirdi.
Trump yönetimi cuma günü ajansın adını silmek için hızla harekete geçti. Bir vincin üzerindeki işçiler kurumun Washington'daki merkezinin önündeki ismi sildiler.
Bir tabelanın üzerini bantla kapattılar ve USAID bayraklarını indirdiler. Birisi kapının önüne bir buket çiçek koydu.
Trump yönetimi ve bütçe kesintisi yapan Hükümet Verimliliği Departmanı'nı (DOGE) yöneten Musk, federal hükümete ve birçok programına yönelik eşi benzeri görülmemiş bir meydan okumada USAID'i şimdiye kadarki en büyük hedefleri haline getirdi.
Yönetimin atadığı kişiler ve Musk'ın ekipleri ajansın neredeyse tüm fonlarını keserek dünya çapındaki yardım ve kalkınma programlarını durdurdu, çalışanları ve yüklenicileri izne çıkardı ve ajansın e-posta ve diğer sistemlerini kilitledi.
Demokratlara göre, USAID'in bilgisayar sunucularını da götürdüler.
Çalışan derneklerinin avukatı Karla Gilbride hakime, "Bu, koca bir ajansın neredeyse tüm personelinin içinin boşaltılması anlamına geliyor," dedi.
Adalet Bakanlığı avukatı Brett Shumate, idarenin kurum çalışanlarını izne çıkarmak için ihtiyaç duyduğu tüm yasal yetkiye sahip olduğunu savundu.
Shumate, "Hükümet bunu her gün yapıyor" dedi. "Burada olan da bu. Bu sadece büyük bir sayı."
Cuma günkü karar, federal çalışanlara istifa etmeleri için mali teşvikler sunma ve ABD'de yasa dışı yollarla ülkede bulunan birinden doğan herkes için doğuştan vatandaşlığı sona erdirme politikaları hakimler tarafından geçici olarak durdurulan Trump yönetimi için mahkemelerdeki son gelişme oldu.
Cuma günü erken saatlerde gazetecilere konuşan USAID yetkilileri, Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun yurt dışındaki en önemli hayat kurtarıcı programların finanse edilmeye devam edilmesi için feragat edildiği yönündeki iddialarına şiddetle karşı çıktı.
Feragatname almadığını söyledikleri programlar arasında, ABD'li çiftçiler tarafından yetiştirilen ve 36 milyon insanı beslemeye yetecek 450 milyon dolarlık (435 milyon euro) gıda da yer alıyor.
Sudan'ın Darfur bölgesinde savaş nedeniyle yerlerinden edilen 1,6 milyon insanın su ihtiyacı da, çöldeki su pompalarını çalıştıracak yakıt parası ödenmediği için kesiliyordu.
Yargıcın kararı, Trump yönetiminin bu hafta başında dünya genelinde neredeyse tüm USAID çalışanlarını işten ve sahadan çekme kararıyla ilgiliydi.
Geçici olarak izne çıkarılmaktan korunan 2.200 çalışanın yanı sıra, kurumda çalışan ve işten çıkarılan, izinli sayılan ya da izne çıkarılan diğer çalışanların akıbeti belli değildi.
Trump ve Kongre'deki Cumhuriyetçiler, Dışişleri Bakanlığı bünyesindeki yardım ve kalkınma programlarının sayısının çok daha azaltılmasından söz ediyor.
Misilleme korkusuyla isimlerinin açıklanmaması kaydıyla konuşan yetkililere göre, Dışişleri Bakanlığı'nda çalışanlar, Trump yönetiminin federal çalışanlara istifa etmeleri için mali teşvik teklifinin son tarihi belirtmesinin ardından olası işten çıkarmalardan korkuyor.
Yönetim bu hafta başında denizaşırı ülkelerde görev yapan neredeyse tüm USAID çalışanlarına ABD'ye dönmeleri için cuma gününden itibaren 30 gün süre tanımış, seyahat ve taşınma masraflarını da hükümet ödemişti.
Büyükelçiliklerdeki diplomatlar, çocuklarını yıl ortasında okuldan almak zorunda kalan aileler de dahil olmak üzere bazılarına daha fazla zaman tanınması için feragat talebinde bulundu.
Perşembe günü geç saatlerde USAID web sitesinde yayınlanan bir bildiride ajans, izne çıkarılan denizaşırı personelin hiçbirinin çalıştıkları ülkeyi terk etmeye zorlanmayacağını açıkladı.
Ancak, 30 günden daha uzun süre kalmayı tercih eden çalışanların, belirli bir zorluk feragatnamesi almadıkları sürece masraflarını kendilerinin karşılamak zorunda kalabilecekleri belirtildi.