Diğer yandan AB’nin bu hafta içinde, Trump’ın çelik ve alüminyum tarifelerine karşılık olarak diş ipinden elmasa kadar uzanan yaklaşık 28 milyar dolarlık ABD ithalatına yönelik ilk misilleme paketini onaylaması bekleniyor.
REKLAM
Avrupa Birliği bakanları Pazartesi günü yaptıkları toplantıda, ABD Başkanı Donald Trump’ın uygulamaya koyduğu gümrük vergileriyle ilgili olarak müzakere sürecine öncelik verilmesi konusunda büyük ölçüde uzlaştı. Ancak bir yandan AB, bu vergilere karşı 'hedefli' bir misilleme paketini de hazırlamaya başladı.
Trump’ın, ABD ithalatına yüksek engeller koyduklarını savunduğu ülkelere yönelik ticaret politikası çerçevesinde, 27 üyeli AB bloğu çelik ve alüminyumda yüzde 25, otomobillerde ise yüzde 25’e varan ithalat vergileriyle karşı karşıya. Ayrıca neredeyse tüm ürünler için yüzde 20 oranında 'karşılıklı' gümrük vergileri de Çarşamba günü yürürlüğe girecek.
Pazartesi günü Lüksemburg’da bir araya gelen ticaretten sorumlu AB bakanları, bu duruma karşı nasıl bir yanıt verileceğini tartıştı ve Çin ile olan ilişkiler de gündeme geldi. Bakanların çoğu, doğrudan bir ticaret savaşından kaçınmak için önceliğin müzakerelerin başlatılması olduğunu söyledi.
Hollanda Ticaret Bakanı Reinette Klever, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Sakin kalmalı ve gerilimi azaltacak şekilde yanıt vermeliyiz. Şu anda borsalarda gördüklerimiz, işlerin tırmanması hâlinde olacakların habercisi. Ama gerekirse Amerikalıları masaya oturtmak için misilleme yapmaya hazırız,” dedi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise Brüksel’de düzenlenen bir basın toplantısında, sanayi ürünleri için 'sıfıra karşı sıfır' gümrük tarifesi anlaşması için müzakereye hazır olduklarını söyledi.
Ancak şimdiye dek Washington’la yürütülen görüşmelerin zorlu geçtiği bildiriliyor. AB Ticaret Komiseri Maros Sefcovic, ABD’li muhataplarıyla Cuma günü yaptığı iki saatlik görüşmeyi 'açık sözlü' olarak tanımladı ve uygulanan tarifelerin 'zararlı ve gerekçesiz' olduğunu söylediğini aktardı.
İlk misilleme paketi geliyor
AB’nin bu hafta içinde, Trump’ın çelik ve alüminyum tarifelerine karşılık olarak diş ipinden elmasa kadar uzanan yaklaşık 28 milyar dolarlık ABD ithalatına yönelik ilk misilleme paketini onaylaması bekleniyor. Ancak bu adım bile başlı başına sorunlu: Trump, AB’nin Amerikan bourbon viskisine yüzde 50 oranında vergi getirmesi hâlinde AB alkollü içkilerine bu sefer yüzde 200 gümrük vergisiyle karşılık vereceği tehdidinde bulundu. Şarap ve içki ihracatında önemli aktör olan Fransa ve İtalya bu durumdan endişe duyuyor.
AB’nin Nisan sonuna kadar daha kapsamlı bir misilleme paketi hazırlaması bekleniyor. Bu paket, ABD’nin otomobillere ve diğer 'karşılıklı' tarifelere yönelik vergilerine karşılık olarak devreye sokulacak.
Ancak mal ticaretine dayalı bir gümrük savaşı söz konusu olduğunda, Brüksel’in elinde Washington’a göre daha az koz bulunuyor. Zira 2024 yılında ABD'nin AB’ye yaptığı mal ihracatı 334 milyar euroda kalırken, AB’nin ABD’ye ihracatı 532 milyar euroya ulaştı.
Fransa Ticaret Bakanı Laurent Saint-Martin, AB’nin elindeki 'zorlamaya karşı araç' (Anti-Coercion Instrument – ACI) gibi seçeneklerin de masada olması gerektiğini söyledi. Bu araç, AB’nin ABD hizmet sektörünü hedef almasına ya da Amerikan şirketlerinin AB’deki kamu ihalelerine erişimini sınırlandırmasına olanak tanıyor.
Saint-Martin, “Mal ya da hizmet fark etmeksizin hiçbir seçeneği dışlamamalıyız. Avrupa’nın elindeki bu kapsamlı ve gerektiğinde oldukça saldırgan kullanılabilecek aracı da devreye almalıyız,” dedi.
Ancak bazı yetkililer temkinli davranılması gerektiğini savundu. İrlanda Dışişleri Bakanı Simon Harris –ki ülkesinin ihracatının neredeyse üçte biri ABD’ye gidiyor– ACI aracını 'nükleer seçenek' olarak nitelendirdi ve şimdilik AB genelinde bu seçeneğe başvurulmaması gerektiği yönünde genel bir kanaat olduğunu söyledi.
Almanya Ekonomi Bakanı Robert Habeck ise, partisinin (Yeşiller) yeni kurulacak hükümette yer almayacağını belirterek AB’nin birlik içinde olduğu takdirde güçlü bir konumda olduğunu vurguladı. Lüksemburg’daki toplantıda konuşan Habeck, “Borsalar şimdiden çöküyor, zarar daha da büyüyebilir… Amerika şu anda zayıf bir konumda,” dedi. Elon Musk’ın Avrupa ve ABD arasında sıfır gümrük tarifesi umudunun da bu durumu gösterdiğini belirtti.
Ancak Habeck sözlerine şu uyarıyla devam etti: “Eğer her AB ülkesi çıkıp ‘bizim kırmızı şarapta, viskide problemimiz var’ demeye başlarsa, sonunda elimizde hiçbir şey kalmaz.”