Washington'un bu adımı, Aralık ayında Esad hükümetinin isyancıların saldırısı sonucu devrilmesiyle Şam'a uygulanan yaptırımların kaldırılmasının ardından geldi.
REKLAM
Trump yönetimi, eski lider Beşar Esad'ın geçen yılın sonlarında devrilmesinden bu yana ABD'nin geçiş hükümetiyle olan daha geniş çaplı angajmanının bir parçası olarak Suriye'deki Heyet Tahrir Şam'ı (HTŞ) 'terör örgütü' listesinden çıkardı.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, salı günü yürürlüğe girecek olan bu adımın, geçici Devlet Başkanı Ahmed Eş-Şara yönetimindeki yeni Suriye hükümetinin "attığı olumlu adımları tanıdığını" söyledi.
Rubio, "Bu karar, Başkan Trump'ın istikrarlı, birleşik ve barışçıl bir Suriye vizyonunu gerçekleştirme yolunda önemli bir adımdır," dedi.
Karar, iki hafta önce alındı ve Washington, Esad yönetimi sırasında uygulanan birçok ABD yaptırımını hafifletmek ya da sona erdirmek için çeşitli adımlar attı.
Terörizm tanımlamasının kaldırılması, HTŞ liderliğindeki isyanının Esad ailesini onlarca yıllık yönetimden devirmesinden bu yana Suriye'nin izolasyonunu sona erdirmeyi ve 13 yıllık iç savaşla parçalanmış bir ülkeyi yeniden inşa etmeye çalışan yeni hükümete destek vermeyi amaçlıyor.
Pazartesi günü İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile Beyaz Saray'da akşam yemeği yemeden önce konuşan ABD Başkanı Donald Trump, daha önce kendisine Suriye'nin yeni liderinin "çok zorlu bir geçmişten geldiğinin" söylendiğini tekrarladı.
"Dedim ki: 'Biliyor musunuz, o kadar da şaşırmadım. Burası dünyanın zor bir bölgesi," diyen Trump, Mayıs ayında Suudi Arabistan'da eş-Şara ile bir araya gelmişti. "Ama ondan çok etkilendim. Ancak yaptırımları kaldırdık çünkü onlara bir şans vermek istiyoruz," diye ekledi.
Geçtiğimiz ay Trump, ABD'nin Suriye'ye uyguladığı pek çok ekonomik yaptırımı sona erdiren bir kararname imzalayarak eş-Şara'ya verdiği sözü yerine getirmiş oldu. Suriye, Esad'ın devrilmesinden bu yana ABD ve diğer Batılı ülkelerle ilişkilerini geliştiriyor.
Karar, Esad'a, üst düzey yardımcılarına, akrabalarına ve insan hakları ihlallerinde bulunduğu ya da uyuşturucu kaçakçılığı veya Suriye'nin kimyasal silah programının bir parçası olduğu tespit edilen yetkililere uygulanan yaptırımları iptal etmedi.
Ayrıca ABD Kongresi tarafından kabul edilen ve Suriye'nin askeri, istihbarat ya da diğer şüpheli kurumlarıyla iş yapan ya da bu kurumları destekleyen herkesi hedef alan bir dizi yaptırımı da olduğu gibi bırakıyor.
'Olumlu bir adım'
HTŞ daha önce El Kaide'nin Suriye kolu olduğu dönemde El Nusra Cephesi olarak biliniyordu.
El Nusra, eş-Şara'nın Ebu Muhammed Colani (Ebu Muhammed el-Golani) takma adını kullandığı dönemde, El Kaide ile olan bağlantısı nedeniyle ABD tarafından 'yabancı terör örgütü' olarak tanımlanmıştı.
Eş-Şara'nın grubu 2016'da bölünerek adını Heyet Tahrir Şam olarak değiştirdi ve ilk Trump yönetimi 2018'de ilk terörizm tanımına bu ismi de ekledi.
Suriye Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, iptalin "daha önce yapıcı angajmanı engelleyen bir gidişatı düzeltmeye yönelik olumlu bir adım" olduğu belirtildi.
Bakanlık HTŞ'nin listeden çıkarılmasının "Suriyeli kurumları ve yetkilileri etkilemeye devam eden kısıtlamaların kaldırılmasına katkıda bulunmasını ve uluslararası iş birliğine rasyonel, egemenlik temelli bir yaklaşımın kapısını açmasını" umduğunu söyledi.
Eş-Şara'nın Eylül ayında New York'ta yapılacak BM Genel Kuruluna katılmayı planladığı bildiriliyor.
BM Güvenlik Konseyi (BMGK) halen HTŞ ve eş-Şara'ya ayrı ayrı yaptırım uyguluyor ve bu yaptırımlar ancak BMGK tarafından kaldırılabiliyor.
BMGK'nın daimi üyesi olan Rusya ve Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'da sürgünde bulunan Esad'ın uzun süredir destekçisi.