Suriye'nin Süveyda vilayetindeki huzursuzluk, Dürzi azınlık üyeleri ile Sünni Bedeviler arasındaki kısasa kısas kaçırma olaylarıyla başladı.
REKLAM
Suriye’nin Süveyda vilayetinde Dürzi azınlık ve Sünni Bedeviler arasında adam kaçırmalarla başlayan gerilim, kısa sürede kanlı çatışmalara dönüştü. Yerel milisler ve hükümet yanlısı güçler arasındaki şiddetli çatışmaların ardından Suriyeli Dürzi liderlerden biri, hükümeti sağlanan ateşkesi ihlal ederek sivil bölgeleri bombalamakla suçladı.
Hafta sonu başlayan karşılıklı kaçırma ve saldırıların ardından Dürzi topluluğunun merkezi olan Süveyda’da onlarca kişinin hayatını kaybettiği, binlerce kişinin ise evlerini terk etmek zorunda kaldığı bildirildi.
Pazartesi günü Süveyda kentine düzen sağlamak için gönderilen hükümet güçleri, burada Dürzi silahlı gruplarla da çatışmaya girdi. İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne göre, en az 100 kişi hayatını kaybetti. Ölenler arasında 2 çocuk ve 16 güvenlik görevlisinin de bulunduğu aktarıldı.
Salı sabahı erken saatlerde Dürzi ruhani liderliği, hükümet güçleriyle çatışan silahlı gruplara silah bırakma ve yetkililerle iş birliği yapma çağrısı yaptı. Ancak saatler sonra, Şam’daki yeni hükümete muhalif duruşuyla bilinen Dürzi lider Şeyh Hikmet el-Hacri, yayınladığı video mesajda bu açıklamanın “Şam yönetimi tarafından dayatıldığını” söyledi.
“El verdikleri sözü bozdular ve silahsız sivillerin üzerine rastgele bombardıman yapmaya devam ettiler,” diyen el-Hacri, Dürzilere “bu barbar saldırıya ellerindeki tüm imkânlarla karşı koyma” çağrısında bulundu. Sosyal medyada paylaşılan bazı videolarda ise silahlı militanların esir aldıkları Dürzilere hakaretler savurduğu ve şiddet uyguladığı görülüyor; ancak bu görüntüler bağımsız kaynaklarca doğrulanamadı.
El-Hacri’nin açıklamasından kısa süre sonra, Suriye Savunma Bakanı Murhaf Ebu Kasra, “tam ateşkes” ilan edildiğini duyurdu ve “sadece ateş açan unsurlara karşılık verileceğini” bildirdi.
İsrail müdahale sinyali verdi
Beşar Esad’ın Aralık ayında ani bir isyancı saldırısıyla devrilmesinden bu yana Dürzi savaşçılar ile hükümet yanlısı güçler arasında birçok kez çatışmalar yaşanmıştı. Son çatışmalar, bölgede yeni bir şiddet dalgası yaşanacağı endişelerini artırırken, İsrail’in müdahale riskini de gündeme taşıdı.
İsrail ordusu tarafından salı günü yapılan açıklamada, Süveyda bölgesinde bazı askeri araçların hedef alındığı bildirildi. Başbakan Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı İsrail Katz ise yayınladıkları ortak açıklamada, İsrail’in Suriye’deki Dürzileri korumaya kararlı olduğunu ve “Suriye rejiminin onlara zarar vermesini engellemek için harekete geçtiğini” ifade etti.
Daha önce de Dürzi azınlığı savunma gerekçesiyle Suriye’ye müdahale eden İsrail, kendi topraklarındaki Dürzileri “sadık bir azınlık” olarak görüyor. Dürziler, İsrail ordusunda da görev yapıyor.
10. yüzyılda İsmaili Şiiliğinden ayrılan Dürziler, ağırlıklı olarak Süveyda ve Şam’ın Cermana ve Aşrafiyet Sahneya gibi banliyölerinde yaşıyor. Suriye’deki 14 yıllık iç savaş boyunca kendi milislerini kuran Dürziler, büyük ölçüde özerk yapıda varlıklarını sürdürdü.
Dürzilerin çoğu İsrail’in kendi adlarına müdahale etmesini istemediklerini belirtse de, Şam’daki yeni yönetime karşı da temkinli yaklaşıyorlar.