Uçakların, Rusya’nın Kaliningrad bölgesinden kalkan bir Su-30 savaş jeti ve bir Il-78 yakıt ikmal uçağı olduğu belirlendi.
Litvanya ordusu, perşembe günü iki Rus askeri uçağının Litvanya hava sahasına yaklaşık 18 saniye süreyle izinsiz girdiğini bildirdi.
Uçakların, Rusya’nın Kaliningrad bölgesinden kalkan bir Su-30 savaş jeti ve bir Il-78 yakıt ikmal uçağı olduğu belirlendi. İhlalin, saat 17:00 civarında (TSİ) bir yakıt ikmal eğitimi sırasında gerçekleştiği düşünülüyor.
NATO’nun Baltık Hava Polisliği görevindeki İspanyol Eurofighter Typhoon jetleri, bölgeyi devriye gezmek üzere havalandı.
Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda X platformunda yaptığı paylaşımda, olayı “uluslararası hukukun ve toprak bütünlüğünün açık bir ihlali” olarak nitelendirerek sert bir şekilde kınadı.
Nauseda yayınladığı videoda, “Rusya Federasyonu’na ait savaş uçağı ve yakıt ikmal uçağının Kaliningrad’dan gelerek Litvanya hava sahasını ihlal etmesini şiddetle kınıyorum. Buna tepki göstermeliyiz,” dedi.
Son haftalarda Rusya kaynaklı olduğu düşünülen bir dizi hava sahası ihlali, NATO ve Avrupa Birliği’ni alarma geçirdi.
NATO, eylül ayı sonunda Moskova’yı uyararak, Polonya ve Estonya’da Rus insansız hava araçlarının düşürülmesi dahil hava sahası ihlallerine karşı her türlü önlemi alacağını duyurdu.
10 Eylül'de Polonya'da gerçekleşen vaka, Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı işgalinden bu yana NATO ile Rusya arasındaki ilk karşılaşmaydı.
NATO, “Rusya şüphe duymasın: NATO ve müttefikler, uluslararası hukuka uygun olarak, kendimizi savunmak ve her yönden gelen tehditleri caydırmak için tüm gerekli askeri ve sivil araçları kullanacaktır,” açıklamasında bulundu.
Polonya’daki ihlalin ardından NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Rus ihlallerini caydırmayı ve Polonya’ya dayanışma göstermeyi amaçlayan “Doğu Nöbetçisi” programını duyurdu.
Rutte, “Hava sahamıza insansız hava araçlarının girmesi, kasıtlı olsun ya da olmasın, kabul edilemez. Müttefikler Polonya ile tam dayanışma içinde. İttifakın her üyesini savunmak ve saldırganlığı engellemek çok önemli,” dedi.
Danimarka ve Norveç’te benzer olaylar
23 Eylül’de Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Kopenhag havalimanının önceki gece çok sayıda insansız hava aracı görülmesi nedeniyle saatlerce kapatıldığını belirtti ve Rus bağlantısının göz ardı edilemeyeceğini söyledi.
Frederiksen, “Bu, içinde yaşadığımız dönemin ve toplum olarak hazırlıklı olmamız gereken durumların bir göstergesi,” dedi. Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, iddiaları “temelsiz” olarak nitelendirdi.
Aynı şekilde, 22 Eylül’de Norveç’in Oslo havalimanı, olası insansız hava aracı gözlemleri nedeniyle üç saat kapatıldı.
Norveç hükümetine göre, Rusya 2025’te üç kez Norveç hava sahasını ihlal etti. Ancak pazartesi günkü olayın kasıtlı mı yoksa navigasyon hatasından mı kaynaklandığı belirsiz.
Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store, “Sebep ne olursa olsun, bu kabul edilemez" dedi.