Baltık ülkesi, Moskova müttefiki Belarus’tan havalanan ve sigarayla yüklü balonların hibrit saldırı niteliğinde olduğunu ve ulusal güvenliğine tehdit oluşturduğunu savunuyor.
Litvanya hükümeti, Belarus’tan gelen ve son haftalarda ülkenin hava sahasını ihlal eden kaçakçı balonlarının yarattığı güvenlik riskleri nedeniyle salı günü ülkede olağanüstü hâl ilan etti.
İki ülke arasındaki gerilim, Belarus kaynaklı balonların son haftalarda komşu Litvanya’yı defalarca ana havaalanını kapatmaya zorlaması ve binlerce insanın havalimanında mahsur kalmasının ardından tırmandı.
Bu balonlar Litvanya’ya sigara kaçakçılığı için kullanılsa da, Baltık ülkesindeki yetkililer bunların, Rusya müttefiki Belarus tarafından kasıtlı bir şekilde yürütülen sabotaj eylemleri olduğunu söylüyor.
Olağanüstü hâli duyuran Litvanya hükümeti, ulusal güvenlik çıkarlarını ve balonların insan hayatına, mülke ve çevreye yönelik tehdidini gerekçe gösterdi.
Karar, Rusya’nın artık dördüncü yılına giren geniş çaplı işgaline karşı savaşında Ukrayna’nın kararlı bir destekçisi olan, AB ve NATO üyesi ülkenin bakanlar kurulu toplantısının ardından alındı.
İçişleri Bakanı Vladislavas Kondratovicius toplantıda, “İç hat uçuşlarında yaşanan aksamalar ve ulusal güvenlik kaygıları nedeniyle olağanüstü hâl ilan edildi,” dedi.
Kondratovicius, hükümetin, olağanüstü hâl süresince ordunun polis, sınır muhafızları ve güvenlik yetkilileriyle birlikte çalışmasına izin verilmesi için parlamentoya başvuruda bulunduğunu söyledi.
Olağanüstü hâlin ne kadar süreceği ise hemen netleşmedi.
Başbakan Inga Rugienene geçen ay, balon olaylarının hibrit saldırı biçimi olduğunu söylemiş ve bu balonların Letonya hava sahasını da ihlal etmesinin ardından tehdidin büyüdüğü uyarısında bulunmuştu.
Litvanya, ekim ayının sonlarında balon tehdidi nedeniyle Belarus sınırını birkaç haftalığına kapattı. Litvanya, kaçakçı balonlarını ülkeye yönelik hibrit saldırının bir parçası olarak görüyor.
Minsk daha önce de, binlerce sığınma talebinde bulunmak isteyen kişiyi Polonya ve Litvanya sınırlarına doğru itmekle suçlanmış, bu nedenle hibrit savaş için bir sıçrama tahtası görevi gördüğü iddia edilmişti.
Minsk ise balonlardan sorumlu olduğunu reddediyor.
Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, kasım ayı başında Litvanya’nın sınırı kapatma kararını “çılgınca bir dolandırıcılık” olarak nitelemişti.
Eylül ayında NATO hava sahasına yönelik insansız hava aracı ihlallerinin benzeri görülmemiş bir düzeye ulaşmasının ardından Avrupa alarm durumuna geçti.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen geçen hafta, balon ihlallerini Belarus’un gerçekleştirdiği “tamamen kabul edilemez” bir “hibrit saldırı” olarak tanımladı.
Von der Leyen, AB’nin Minsk’e yönelik yaptırım rejimi kapsamında ilave önlemler hazırladığını söyledi.