Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, güvenlik garantileri verilmesi halinde NATO üyeliğinden vazgeçmeye hazır. ABD elçisi Steve Witkoff ve ABD Başkanı Trump'ın damadı Jared Kushner de Ukrayna'daki savaşla ilgili Berlin'deki büyük toplantıda hazır bulunuyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy ve ABD elçileri, Ukrayna'daki savaşın sona erdirilmesini amaçlayan yeni bir görüşme turu için Pazar günü Berlin'e geldi.
ABD Başkanı Donald Trump'ın özel temsilcisi Steve Witkoff ve Trump'ın damadı Jared Kushner Pazar günü öğleden sonra Berlin'in merkezindeki bir otele girerken görüldü.
ABD'nin barış planıyla ilgili yeni görüşmeler öncesinde Cumhurbaşkanı Zelenskiy, Ukrayna'nın NATO'ya katılması konusunda ısrarcı olmaktan kaçınıyor. Gazetecilerin sorusu üzerine bu isteğin tüm müttefik devletler tarafından desteklenmediğini açıkladı. Uzlaşma olarak AB ve ABD'den benzer güvenlik garantileri almayı düşündüğünü belirtti.
Pazar günü gazetecilere yaptığı açıklamada herhangi bir planın tavizler içereceğini ancak Ukrayna'nın ABD ve Avrupa'dan NATO'nun karşılıklı yardıma ilişkin 5. Maddesine benzer güvenlik garantilerine ihtiyacı olduğunu söyledi. Zelenskyi, "Ukrayna ve ABD arasında ikili güvenlik garantilerinden - yani Madde 5 benzeri garantilerden - ve ayrıca Avrupalı ortaklarımızdan ve Kanada, Japonya ve diğer ülkelerin vereceği güvenlik garantilerinden bahsediyoruz" dedi.
NATO liderleri ve AB yetkilileriyle toplantı
Zelenskiy Pazartesi günü Almanya Şansölyesi Friedrich Merz tarafından kabul edilecek. Çok sayıda Avrupalı devlet ve hükümet başkanının yanı sıra AB ve NATO liderlerinin de akşam saatlerinde görüşmelere katılması bekleniyor.
Pazar günü bir WhatsApp grup sohbetinde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Zelenskiy, Almanya Şansölyesi Friedrich Merz ile ve muhtemelen aynı akşam diğer Avrupalı devlet ve hükümet başkanlarıyla ayrı ayrı görüşeceğini doğruladı. Zelenskiy ayrıca Ukrayna'nın barış planına ilişkin son önerilerine ABD'den henüz bir yanıt almadığını da belirtti.
Washington aylardır her iki tarafın talepleri arasında arabuluculuk yapmaya çalışırken, Trump Rusya'nın savaşa bir an önce son vermesi için bastırıyor ve gecikmeler nedeniyle giderek daha fazla hayal kırıklığına uğruyor. Olası uzlaşma arayışları, büyük ölçüde Rus güçleri tarafından işgal edilen Ukrayna'nın doğusundaki Donetsk bölgesinin kontrolü ve Ukrayna için güvenlik garantileri de dahil olmak üzere önemli engellerle karşılaştı.
ABD Başkanı Trump kısa süre önce Zelenskiy üzerindeki baskıyı arttırdı. "Sonunda ilerlemeli ve kaybederken taviz vermelisiniz - çünkü Ukrayna kaybediyor" dedi.
Rusya taleplerinde kararlı
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna'nın Donetsk bölgesinin hala kendi kontrolünde olan kısmından askerlerini çekmesini ve NATO'ya katılma çabalarından vazgeçmesini talep ediyor - bu Rusya'nın barış için temel koşullarından biri.
Putin'in dış politika danışmanı Yuri Ushakov, ekonomi gazetesi Kommersant'a verdiği demeçte, olası bir barış planının parçası olarak askerden arındırılmış bölge ilan edilse bile Rus polis ve ulusal muhafız birliklerinin Ukrayna'nın doğusundaki Donbas bölgesinin bazı kısımlarında kalacağını söyledi. ABD öncülüğündeki müzakereler sürerken bu talebin Ukrayna tarafından reddedilmesi muhtemel.
Ushakov bir uzlaşma arayışının uzun sürebileceği uyarısında bulunarak, Rusya'nın taleplerini dikkate alan ABD önerilerinin Ukrayna ve Avrupalı müttefikleri tarafından önerilen değişikliklerle "daha da kötüleştiğini" belirtti.
Pazar günü Rus devlet televizyonunda yayınlanan açıklamalarında Ushakov, "Ukraynalıların ve Avrupalıların bu belgelere katkılarının yapıcı olma ihtimalinin düşük olduğunu" söyledi ve Moskova'nın "çok güçlü itirazlarda" bulunacağı uyarısı yaptı.
Ushakov, Witkoff ve Kushner'in bu ayın başlarında Moskova'da Putin'le bir araya geldiklerinde toprak meselesinin aktif bir şekilde tartışıldığını da sözlerine ekledi. "Amerikalılar bizim pozisyonumuzu biliyor ve anlıyorlar" dedi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile birlikte Avrupa'nın Ukrayna'yı destekleme çabalarına öncülük eden Merz, Cumartesi günü yaptığı açıklamada "Avrupa'da ve Almanya'da bizim için 'Pax Americana' (tercüme: Amerikan barışı) on yılları büyük ölçüde sona erdi" dedi.
Merz, Putin'in amacının "Avrupa'da sınırların köklü bir şekilde değiştirilmesi, eski Sovyetler Birliği'nin kendi sınırları içinde yeniden kurulması" olduğu uyarısında bulundu. Merz Cumartesi günü Münih'te düzenlenen bir parti konferansında yaptığı konuşmada "Ukrayna düşerse Putin durmayacaktır" dedi.
Putin, Sovyetler Birliği'ni yeniden kurma ya da Avrupalı müttefiklerine saldırma planları olduğunu defalarca reddetti.