Rusya’nın uzay hedefleri, Ağustos 2023’te insansız Luna-25 görevinin Ay’a iniş yapmaya çalışırken yüzeye çakılmasıyla büyük bir darbe almış ve 47 yıl aranın ardından ilk Ay misyonu başarısızlıkla sonuçlanmıştı.
Rusya, önümüzdeki on yıl içinde Ay’a bir nükleer enerji santrali yerleştirmeyi planlıyor.
Santralin, Rusya’nın Ay programına ve Rusya-Çin ortak araştırma istasyonuna enerji sağlaması öngörülüyor. Bu adım, büyük güçlerin Dünya’nın tek doğal uydusunu keşfetme yarışını hızlandırdığı bir dönemde geliyor.
1961’de Sovyet kozmonot Yuri Gagarin’in uzaya çıkan ilk insan olmasından bu yana Rusya, uzay keşfinde öncü bir güç olmakla övünüyor. Ancak son yıllarda ülke, ABD’nin ve giderek Çin’in gerisinde kalmış durumda.
Rusya’nın uzay hedefleri, Ağustos 2023’te insansız Luna-25 görevinin Ay’a iniş yapmaya çalışırken yüzeye çakılmasıyla büyük bir darbe almış ve 47 yıl aranın ardından ilk Ay misyonu başarısızlıkla sonuçlanmıştı.
Öte yandan Elon Musk, uzay araçlarının fırlatılmasını kökten değiştirerek, bir dönem Rusya’nın uzmanlık alanı olan bu alanda dengeleri altüst etti.
Rusya’nın devlet uzay ajansı Roscosmos, yaptığı açıklamada 2036 yılına kadar Ay’da bir enerji santrali inşa etmeyi planladığını ve bu amaçla Lavochkin Derneği adlı havacılık-uzay şirketiyle sözleşme imzaladığını duyurdu.
Roscosmos, santralin amacının Rusya’nın Ay programına enerji sağlamak olduğunu belirterek; buna gezgin araçlar (rover’lar), bir gözlemevi ve Rusya-Çin ortak Uluslararası Ay Araştırma İstasyonu’nun altyapısının da dâhil olduğunu kaydetti.
Daha öncesinde ise Rus Roscosmos ile Çin Ulusal Uzay İdaresi (CNSA) arasında, Ay'da araştırmalar yapmak üzere ortak bir istasyon kurulması konusunda 2021'de mutabakat zaptı imzalanmıştı.
Roscosmos, yaptığı açıklamada, “Bu proje, sürekli faaliyet gösterecek bilimsel bir Ay istasyonunun kurulmasına ve tek seferlik görevlerden uzun vadeli bir Ay keşif programına geçişe yönelik önemli bir adım,” ifadelerini kullandı.
Roscosmos, santralin nükleer olacağını açıkça belirtmedi. Ancak projede, Rusya’nın devlet nükleer enerji şirketi Rosatom ile ülkenin önde gelen nükleer araştırma kuruluşu Kurçatov Enstitüsü’nün yer aldığı bilgisi paylaşıldı.
Roscosmos Başkanı Dmitriy Bakanov, haziran ayında yaptığı açıklamada, kurumun hedeflerinden birinin Ay’a nükleer bir enerji santrali yerleştirmek ve Dünya’nın “kardeş gezegeni” olarak bilinen Venüs’ü keşfetmek olduğunu söylemişti.
Dünya’dan 384 bin 400 kilometre uzaklıkta bulunan Ay, gezegenimizin eksenindeki salınımı dengeleyerek daha istikrarlı bir iklimin oluşmasına katkı sağlıyor. Ay aynı zamanda okyanuslardaki gelgit olaylarının da temel nedeni.