Geçen hafta Çin, ABD’nin Tayvan’a 10 milyar doları aşan yeni silah satışını açıklamasının ardından 20 Amerikan savunma şirketi ve 10 üst düzey yöneticiye yaptırım uygulamıştı.
Çin ordusu, Tayvan çevresinde hava, deniz ve roket birliklerinin katıldığı geniş çaplı bir askeri tatbikat başlattı. Pekin yönetimi, tatbikatların 'ayrılıkçı güçler ve dış müdahalelere karşı sert bir uyarı' niteliği taşıdığını duyurdu. Tayvan ise ordusunu alarma geçirdiğini açıkladı.
Tatbikatlar, Çin’in ABD’nin Tayvan’a silah satışlarına ve Japonya’dan gelen açıklamalara tepki göstermesinin ardından geldi. Japonya Başbakanı Sanae Takaichi, Çin’in Tayvan’a yönelik olası bir hamlesi durumunda Japon ordusunun da sürece dahil olabileceğini söylemişti. Çin ordusu açıklamasında ABD ve Japonya’nın adını doğrudan anmadı.
Tayvan Savunma Bakanlığı, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, hızlı müdahale tatbikatlarının başlatıldığını ve adayı savunmak üzere birliklerin yüksek alarm seviyesine geçirildiğini bildirdi. Bakanlık, Çin’i 'barışın en büyük yok edicisi' olarak niteledi.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu Doğu Cephe Komutanlığı Sözcüsü Albay Shi Yi, tatbikatların Tayvan Boğazı ile adanın kuzeyi, güneybatısı, güneydoğusu ve doğusundaki bölgelerde gerçekleştirildiğini söyledi. Tatbikatların deniz-hava müşterek devriyeleri, deniz ablukası senaryoları ve 'kapsamlı üstünlük sağlama' hedefiyle yürütüldüğünü belirtti.
Shi, bunun aynı zamanda 'ada zinciri dışından çok boyutlu caydırıcılık' hedefinin ilk kez açıkça vurgulandığı büyük ölçekli bir tatbikat olduğunu ifade etti. “Bu, Tayvan bağımsızlığı yanlısı güçlere ve dış müdahalelere karşı meşru ve gerekli bir adımdır,” dedi.
Canlı atışlar ve füze tatbikatları
Çin ordusu, pazartesi günü savaş uçakları, bombardıman uçakları, insansız hava araçları ve uzun menzilli roket sistemlerinin kullanıldığı tatbikatlar gerçekleştirdiğini açıkladı. Tatbikatların, hareketli kara hedeflerine yönelik hassas saldırı kabiliyetini test etmeyi amaçladığı belirtildi.
Ayrıca salı günü sabah 08.00 ile akşam 18.00 arasında canlı mühimmatla atışların yapılacağı ve tatbikatların Tayvan çevresindeki beş farklı bölgeyi kapsayacağı duyuruldu.
ABD ve Tayvan gerilimi tırmandırıyor
Geçen hafta Çin, ABD’nin Tayvan’a 10 milyar doları aşan yeni silah satışını açıklamasının ardından 20 Amerikan savunma şirketi ve 10 üst düzey yöneticiye yaptırım uygulamıştı. Söz konusu satış, ABD Kongresi’nden onay alması halinde Tayvan’a yapılan en büyük silah paketi olacak.
ABD yasalarına göre Washington, Tayvan’ın savunmasına destek vermekle yükümlü. Bu durum, Pekin ile Washington arasındaki gerilimin temel başlıklarından biri olmaya devam ediyor.
Tayvan: Bölgesel istikrar tehdit altında
Tayvan Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Karen Kuo, Çin’in askeri hamlelerinin Tayvan Boğazı ve Hint-Pasifik bölgesinin istikrarını tehdit ettiğini söyledi. “Çin yönetimi uluslararası hukuku hiçe sayarak askeri gözdağı veriyor,” dedi.
Çin, son yıllarda Tayvan çevresine neredeyse her gün savaş uçakları ve donanma unsurları gönderiyor. Tayvan hükümeti de buna karşılık “Tayvan Kalkanı” olarak adlandırılan yeni bir hava savunma sistemini hızlandırma kararı aldı.