Asgari ücret için yapılan pazarlıklarda hala ortaya bir 'rakam' çıkmış değil. TÜRK-İŞ 29.583 lira istedi, gözler bu hafta içi yapılacak dördüncü toplantıda.
REKLAM
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2025 yılında geçerli olacak asgari ücreti belirlemek için ilk toplantısını 10 Aralık'ta yapmıştı. 16 Aralık'ta yapılan toplantıda ekonomik verilerin masaya yatırıldığını belirtildi. 19 Aralık'ta bir toplantı daha yapıldı ancak bu toplantıdan da bir 'rakam' çıkmadı. Önümüzdeki hafta yapılması gereken dördüncü toplantının net tarihi ise belirsiz.
Komisyonda işçi tarafını temsil eden Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun (TÜRK-İŞ) talebi 17.002 liralık ücretin yüzde 45 enflasyon zammı ve yüzde 20 refah payı artışıyla 29.583 TL olması.
Toplantıda temsil edilmeyen ancak en büyük işçi sendikalarından olan Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ise asgari ücretin yoksulluk sınırının yarısı olmasını istiyor.
TÜRK-İŞ tarafından yapılan açlık-yoksulluk sınırı araştırmasının sonuçlarına göre kasımda bu sınır 66.976 TL olarak açıklandı. Bu veri baz alındığında DİSK'in asgari ücret talebi yaklaşık 33.500 lira olarak hesaplanıyor.
Siyasi partiler ne diyor?
Asgari ücretle ilgili iktidardan net bir açıklama gelmiş değil. Ancak iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) ile 'Cumhur İttifakı' içinde yer alan Büyük Birlik Partisi (BBP) "ara zam verilmeyecekse asgari ücret yüzde 60 artmalı" diyor. Yani 27.200 lira seviyesi işaret ediliyor.
Ana muhalefet partisi CHP'nin talebi ise 30.000 TL. Hatta CHP, bu talebiyle ilgili "Asgari ücret talebimiz 30, bunun altında yokuz" kampanyasını da başlattı.
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) ise asgari ücretin 35.000 TL olmasını ve üç ayda bir güncellenmesi gerektiğini savunuyor.
İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu ise geçtiğimiz hafta asgari ücretin net 28 bin liranın altında olmaması gerektiğini açıkladı.
Saadet Partisi 33.337, Yeniden Refah Partisi ise 35.000 lira sınırını savunuyor.
İş dünyasından en dikkat çekici açıklama MÜSİAD'dan
Komisyon toplantılarında işvereni temsil eden Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu'ndan (TİSK) herhangi bir açıklama gelmemişti.
Ancak diğer iş örgütlerinden farklı açıklamalar var.
En çok tartışılan açıklama iktidara yakın Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Başkanı Mahmut Asmalı’dan gelmişti: 'Bana göre yüzde 25'in üzerinde bir asgari ücret artışı doğru değil'
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç de asgari ücrete 'hedeflenen enflasyon' üzerinden bir zam yapılması gerektiğini söylemişti. İktidarın 2025 yılı sonu için enflasyon hedefi yüzde 21. Yani İTO, yüzde 20'ler seviyesinde bir artışı doğru buluyor.
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği'nden (TÜSİAD) ise farklı açıklamalar geldi. TÜSİAD Başkanı Orhan Turan, 'makul seviyede anlaşılmalı' demişti, TÜSİAD Yönetim Kurulu üyesi Ömer Aras ise verimliliği yüksek olan şirketlerin daha fazla ücret verebileceğini söyledi.
Türkiye'de asgari ücret komşuluğunda çalışma yüzde 48,9
DİSK-AR'ın raporuna göre, asgari ücret civarında ücret alanlar da dahil edildiğinde (asgari ücretin altı ve yüzde 10 fazlasında yani asgari ücret komşuluğunda bulunanlar) 8,5 milyon işçi, asgari ücret civarı ve altında ücretle yaşamını sürdürüyor.
Başka bir deyişle 2023 yılı itibarıyla tüm özel sektör işçilerinin yüzde 48,9’u asgari ücret komşuluğunda ücretlerle çalışıyor.
Raporda, ücretle çalışanların 7,5 milyonunun (yüzde 43,6) asgari ücret ve altında ücretle çalıştığı belirtiliyor. Asgari ücretin yüzde 5 fazlası ve altında çalışan tüm özel sektör emekçilerinin yüzde 47,8’ini (8,3 milyon) oluşturduğu ifade ediliyor.
Türkiye’de 11,5 milyon işçinin (yüzde 66,1) asgari ücretin yüzde 20 fazlası ve altında ücret ile çalıştığının belirtildiği raporda, 14,5 milyon işçinin (yüzde 80,1) ise en fazla asgari ücretin yüzde 50 fazlası ücrete çalıştığı kaydediliyor.
Avrupa İstatistik Ofisi’ne (Eurostat) göre Türkiye, Avrupa ülkeleri içinde en düşük asgari ücrete sahip beşinci ülke konumunda bulunuyor.
Verilerini brüt asgari ücretler üzerinden hesaplayan Eurostat'a göre, Türkiye’den daha düşük asgari ücrete sahip ülkeler arasında dört ülke bulunuyor; Sırbistan (544 euro), Karadağ (532 euro), Bulgaristan (477 euro) ve Arnavutluk (398 euro).
Türkiye'nin brüt asgari ücreti Eurostat'ın Temmuz ayı raporunda 568 euro olarak belirtiliyor. Ancak Aralık ayındaki 36 TL civarında olan euro kuruna göre, 20.002 TL brüt asgari ücret 544 euro, 17.002 TL net asgari ücret ise yaklaşık 462 euro.