Ham petrol fiyatları, OPEC+'nın bugün yapılacak ABD-İran nükleer müzakereleri öncesinde Temmuz ayında daha fazla üretim artışı yapmayı değerlendirdiğine dair haberlerin ardından kayıplarını genişletti.
Ham petrol fiyatları, ABD-İran nükleer görüşmeleri öncesinde Perşembe günü üst üste üçüncü işlem gününde de düşüş kaydetti. Tüccarlar, dünya petrol rezervlerinin yaklaşık üçte birini elinde bulunduran İran'dan petrol arzının olası geri dönüşü konusunda giderek daha fazla endişe duyuyor.
Bloomberg tarafından yayınlanan bir raporda, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü ve müttefiklerinin (OPEC+) Temmuz ayında üst üste üçüncü kez üretim artışına gitmeyi düşündüğü belirtilerek, piyasanın arz fazlası yaşayacağı endişeleri artırıldı.
Petrol fiyatları cuma günkü Asya seansında düşmeye devam etti. TSİ 04:40 itibarıyla Brent vadeli işlemleri yüzde 0,59 düşüşle varil başına 64,06 dolara gerilerken, West Texas Intermediate (WTI) vadeli işlemleri yüzde 0,6 düşüşle varil başına 60,83 dolara geriledi ve her ikisi de son bir haftanın en düşük seviyelerine indi.
Potansiyel arz fazlası jeopolitik gerilimleri gölgede bırakıyor
Piyasa katılımcıları, büyük petrol üreticisi ülkelerin artan arzına karşı yükselen jeopolitik gerilimleri tartarken, ham petrol fiyatları son haftalarda kayda değer bir dalgalanma yaşadı. ABD-Çin ticaret gerilimlerinin hafiflemesi ve ABD Hazine tahvillerine yeniden satış gelmesi gibi daha geniş makroekonomik faktörler de petrol piyasasındaki hareketleri etkiliyor.
Hafta başında, CNN'in ABD kaynaklarından aldığı istihbarata dayanarak İsrail'in İran'ın nükleer tesislerine saldırı düzenlemeye hazırlandığı yönündeki haberinin ardından fiyatlar kısa bir süre yükseldi. Ancak bu yükseliş kısa sürdü ve analistler bu uyarının ABD'nin nükleer müzakereler öncesinde İran'a baskı uygulamak için yaptığı stratejik bir hamle olabileceğini öne sürdü.
Jeopolitik destek çarşamba günü ABD ham petrol stoklarındaki artışı gösteren verilerle hızla gölgede kaldı. Enerji Enformasyon İdaresi'ne (EIA) göre, ABD petrol stokları 16 Mayıs'ta sona eren haftada 443,2 milyon varile yükselerek Temmuz 2024'ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Rapor ayrıca, ABD'nin net ham petrol ithalatının üst üste üçüncü hafta arttığını, iç talebin ise beklenenden daha zayıf kaldığını gösterdi.
OPEC+ üretim artışını hızlandırabilir
OPEC+'nın üretim artışını hızlandırabileceğine ilişkin haberler perşembe günü petrol fiyatlarını daha da aşağı çekti. Petrol üretim kartelinin Temmuz ayında ham petrol üretimini günlük 411 bin varil (bpd) artırmayı düşündüğü bildiriliyor. Kararın, grubun bir sonraki toplantısını yapacağı 1 Haziran tarihinde kesinleşmesi bekleniyor.
Küresel petrol arzının yaklaşık yüzde 40'ını oluşturan grup, 2023 yılına kadar ortaklaşa olarak üretimi yaklaşık 2,2 milyon varil/gün azalttı. Beklenenden daha hızlı gerçekleşen aşamalı geri çekilme Nisan ayında 135 bin varil/gün artışla başladı ve Mayıs ve Haziran aylarında üç katına çıkarak 411 bin varil/gün oldu. Bu hızlanma, Kazakistan ve Irak'ın son zamanlarda aşırı üretim yapan ülkeler olarak tanımlanmasıyla birlikte, üzerinde anlaşmaya varılan üretim kotalarına uymayan üyelere karşı cezalandırıcı bir önlem olarak görülüyor.
OPEC+'nın Nisan ve Mayıs aylarında beklenenden daha büyük üretim artışları açıklamasının ardından ham petrol fiyatları sürekli olarak düştü. Ancak, grup daha da agresif bir arz artışıyla tüccarları şaşırtmadığı sürece, olası Temmuz kararı piyasalar tarafından zaten fiyatlanmış olabilir.
Talep görünümü zayıf kalmaya devam ediyor
Talep görünümü, özellikle ABD'nin gümrük vergileri nedeniyle yavaşlayan küresel büyümeye ilişkin devam eden endişeler nedeniyle kırılganlığını koruyor. Ham petrol fiyatları daha önce 9 Nisan'da ve 5 Mayıs'ta son dört yılın en düşük seviyesine gerilemişti. Petrol piyasası, bu ayın başlarında ABD ve Çin'in ticaret görüşmelerinin ardından, dünyanın en büyük iki ekonomisinin birbirlerine yönelik yüksek gümrük vergilerini 90 gün boyunca durdurma konusunda anlaşmaya varmasıyla toparlandı.
Kısa vadeli baskı arz kaynaklı olmaya devam ederken, ABD'nin gümrük vergisi müzakerelerinde daha fazla ilerleme kaydetmesiyle piyasa duyarlılığında sürdürülebilir bir toparlanmanın petrol talebinde bir toparlanmayı destekleyebileceğine dair ihtiyatlı bir iyimserlik var.
Pepperstone Australia'da araştırma stratejisti olan Dilin Wu, "Anlık baskı arz tarafından gelse de, daha uzun vadede ABD'nin kilit ortaklarıyla tarife müzakerelerinde daha fazla ilerleme kaydetmesinin talebi canlandırabileceğine ve petrol için daha anlamlı bir destek sunabileceğine inanıyorum," dedi.