ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, anlaşmayla birlikte TikTok’un içerik algoritmasını Amerikalı yatırımcıların kontrol edeceğini açıkladı. Anlaşmaya dair daha fazla detayın önümüzdeki haftalarda paylaşılacağını belirtti.
REKLAM
ABD Başkanı Donald Trump, perşembe günü TikTok’un ülkede faaliyet göstermeye devam etmesini sağlayacak ve yasalarda belirtilen ulusal güvenlik kaygılarını karşılayacak bir başkanlık kararnamesi imzaladı.
Trump'ın selefi Joe Biden geçtiğimiz yıl, Çinli ByteDance’in TikTok’un varlıklarını bu yılın başına kadar bir Amerikan şirketine satmasını ya da ülke çapında yasakla karşı karşıya kalmasını öngören yasayı imzalamıştı.
Trump, şirketin satışı için bir anlaşma arayışındayken, TikTok’un ABD’de çalışmaya devam etmesine izin veren kararlar imzaladı.
Henüz anlaşmanın ayrıntıları netleşmiş değil, fakat Trump perşembe günü Çin lideri Şi Cinping’in anlaşmayı onayladığını söyledi.
ABD menşeli haber ajansı Associated Press (AP), Washington'daki Çin Büyükelçiliği'ne anlaşmanın onaylanıp onaylanmadığını sordu. Henüz bir yanıt verilmedi.
Pew Research Center’ın perşembe günü yayımladığı rapora göre, ABD’de 30 yaş altındaki yetişkinlerin yüzde 43’ü düzenli olarak TikTok’tan haber alıyor. Bu oran YouTube, Facebook ve Instagram’dan daha yüksek.
Trump, "Bu tamamen Amerikalıların yöneteceği bir şirket olacak,” dedi. Ayrıca Michael Dell, Rupert Murdoch ve “muhtemelen dört veya beş dünya çapında yatırımcının” da anlaşmada yer alacağını ekledi.
ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, anlaşmayla birlikte TikTok’un içerik algoritmasını Amerikalı yatırımcıların kontrol edeceğini açıkladı. Anlaşmaya dair daha fazla detayın önümüzdeki haftalarda paylaşılacağını belirtti.
TikTok’un yeni sahibi kim olacak?
Beyaz Saray’ın açıkladığı anlaşmaya göre, uygulama yeni bir Amerikan ortak girişimine dönüştürülecek. Bu girişimin hisseleri Oracle ve Silver Lake Partners gibi Amerikalı yatırımcıların elinde olacak.
Detaylar kesinleşmemiş olsa da, yatırım grubunun yeni girişimdeki payının yüzde 80 civarında olması bekleniyor. ByteDance’in ise yüzde 20 ya da daha düşük bir pay alacağı ifade ediliyor.
Platformu yönetecek kurul tamamen Amerikalı yatırımcıların kontrolünde olacak. ByteDance yalnızca bir temsilci bulundurabilecek, fakat bu kişi güvenlikle ilgili konulara veya komitelere dahil edilmeyecek.
TikTok’un yeni sahipleri arasında, iş dünyası ya da siyasi çıkarları Trump’a yakın isimler bulunuyor. Bunlar arasında Oracle’ın kurucusu Larry Ellison ve medya patronu Rupert Murdoch da var. Bu durum, platform üzerinde siyasi etkinin olup olmayacağı sorularını gündeme getiriyor.
Ellison, 10 yılı aşkın süre önce Oracle CEO’luğundan ayrılmış olsa da teknoloji direktörü olarak şirkette etkin bir rol oynuyor. 81 yaşındaki Ellison, oğlu David’in aracılığıyla Paramount ile Skydance’in 8 milyar dolarlık birleşmesine finansman sağlayarak medya dünyasında perde arkasında etkili bir isim haline geldi.
Trump ayrıca Dell’in kurucusu Michael Dell’in de yeni girişime yatırım yapacağını açıkladı.
Elektronik Özgürlük Vakfı’ndan (EFF) David Greene, kullanıcıların artık “şirketin kontrolünü elinde tutan kişilerin editoryal politikalarıyla karşılaşacağını” belirtti. Greene, “Bu yeni TikTok tamamen Trump yanlısı olmayacak. Önemli olan, Trump ve destekçilerine yapılan eleştirilerin nasıl yönetileceği,” dedi.
ABD versiyonunun dünya genelinde kullanılan TikTok’tan farklı olup olmayacağı belirsiz. eMarketer’dan analist Jasmine Enberg, sosyal medya platformlarında yapılan büyük değişikliklerin kullanıcı kitlesini kaybetme riski doğurduğunu söyledi.
Enberg, Elon Musk’ın Twitter’ı (şimdi X) satın aldıktan sonra yaptığı köklü değişikliklerden örnek verdi. Fakat TikTok’ta yapılacak değişikliklerin yavaş ilerleyebileceğini, sınırlı olacağını ve çoğu kullanıcı tarafından fark edilmeyeceğini de ekledi.
“Bir sosyal medya platformu, teknoloji kadar kültürle de ilgilidir. Kullanıcıların yeni sahipliğe ve olası yeni sürüme nasıl tepki vereceği hala belirsiz” dedi.
Çin neden bu anlaşmayı onayladı?
Pekin, daha önce TikTok’un Çinli ana şirketinden ayrılmasını “soygun” olarak nitelemişti.
Ancak ABD-Çin ticaret savaşı ilerledikçe tutumda değişikliğe gidildi.
İspanya’daki ABD-Çin ticaret görüşmeleri sonrasında TikTok anlaşmasının duyurulması, bazı gözlemcilere göre Çin’in, anlaşmaya karşılık ABD’den ticaret kısıtlamalarının gevşetilmesi yönünde tavizler aldığı anlamına geliyor. Bazılarına göreyse bu, Trump ile Xi’nin görüşmesinin önünü açmak için atılan bir adımdı.
Washington merkezli Stimson Center’dan Sun Yun, “TikTok, ABD-Çin ilişkilerinin genel önemiyle kıyaslanamaz. İki ülke ilişkilerinde olumlu bir ivme sağlamak, birçok olumsuz gelişmeyi önleyebilir,” dedi.
Syracuse Üniversitesi’nden siyaset bilimi profesörü Dimitar Gueorguiev ise TikTok’un artık Pekin için “vazgeçilebilir bir taviz” haline geldiğini belirtti. Ona göre TikTok, beş yıl önceki kadar "yıkıcı" ya da "stratejik bir güç" değil.
Beş yıl önce TikTok’un kişiye özel akışı en önemli avantajıydı. Bugün Instagram ve diğer rakipler de benzer şekilde çalışıyor.