Bitcoin rekorunun arkasındaki faktörler neler ve bu yükseliş kalıcı mı?
Bitcoin (BTC), pazar günü 125 bin doların üzerine çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü ve haftalık kazancını yüzde 11’e taşıdı.
Son 12 ayda iki katına çıkan Bitcoin fiyatı, 2025'in en iyi performans gösteren varlığı unvanı için altınla yarışıyor.
Peki son Bitcoin rekorunun arkasındaki faktörler neler ve bu yükseliş kalıcı mı?
ETF'lere yönelik talep artışı
Bazı analistlere göre bu yükselişin arkasında ilk olarak, ABD’de işlem gören spot Bitcoin borsa yatırım fonlarına (ETF) yönelik talep artışı var.
ETF, Bitcoin’in borsada işlem gören, yasal ve kolay erişilebilir bir versiyonu. Bu fonlar, yatırımcılar adına gerçek Bitcoin satın alıp saklıyor. Böylece yatırımcılar, borsada hisse senedi alır gibi Bitcoin’in fiyat hareketlerinden doğrudan etkilenebiliyor, ancak kendileri Bitcoin’i saklamak veya dijital cüzdanla uğraşmak zorunda kalmıyor.
Geçen hafta bu ETF’lere toplam 3,24 milyar dolarlık net giriş gerçekleşti. Veri sağlayıcısı SoSoValue’ya göre bu, kayıtlardaki ikinci en büyük haftalık girişti.
ABD hükümetinin 7 yıl sonra ilk kez kapanması
Bitcoin’deki yükseliş, ABD hükümetinin kapanma riskiyle birlikte “güvenli liman” talebinin arttığı sırada gerçekleşti.
ABD hükümetinin kapanması, federal hükümetin bütçesi Kongre tarafından onaylanmadığında veya geçici finansman sağlanmadığında ortaya çıkan bir durum. Bu durumda, devletin birçok kurumu ve çalışanı geçici olarak faaliyetlerini durduruyor çünkü hükümetin maaş ödemek veya hizmetleri finanse etmek için yasal olarak para harcama yetkisi kalmıyor.
Bu kapanma durumuna, Cumhuriyetçi ve Demokrat siyasetçilerin ekim ayı sonrası için gerekli finansman yasasında anlaşamaması neden oldu. ABD sistemine göre, hükümetin para harcayabilmesi için Temsilciler Meclisi, Senato ve Başkanlık arasında bir bütçe uzlaşması sağlanması gerekiyor.
Demokratlar, milyonlarca Amerikalıya sağlık sigortası maliyetini düşüren vergi indirimlerinin uzatılmasını ve Başkan Donald Trump’ın Medicaid kesintilerinin geri alınmasını talep ediyor. Ayrıca sağlık kurumlarına yönelik bütçe kısıntılarına da karşı çıkıyorlar. Cumhuriyetçiler tarafından hazırlanan geçici bütçe tasarısı Temsilciler Meclisi’nden geçti ancak Senato’da reddedildi. Böylece 1 Ekim Çarşamba günü saat 00:01’de ABD, yaklaşık 7 yıl sonra ilk kez hükümet kapanmasıyla karşı karşıya kaldı.
Yaklaşık 750 bin federal çalışan (yani toplam iş gücünün yüzde 40’ı) ücretsiz izne çıkarıldı. Bazı devlet hizmetleri durdurulurken, güvenlik ve sağlık gibi “zorunlu” hizmetler kısıtlı şekilde devam ediyor.
Ekonomistler, kapanmanın süresine bağlı olarak ABD ekonomisinden her hafta yüzde 0,1 ila 0,2 büyüme kaybı yaşanabileceğini hesaplıyor. Bu kayıpların bir kısmı daha sonra telafi edilse de, uzun süren kapanmaların kalıcı etkileri olabiliyor.
Arca’nın Yatırım Direktörü Jeff Dorman, Coindesk'e yaptığı açıklamada, “Ben yalnızca toplumun hükümetlere ve yerel bankalara olan güvenini kaybettiği zaman Bitcoin alırım," demişti.
Trump'ın gümrük temettüsü fikri
Rekorun arkasında ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük temettüsü dağıtma fikri de var. Trump, birçok ülkeye getirdiği gümrük vergilerinden elde edilecek geliri ABD vatandaşlarına dağıtma kararını yineleyerek, her ABD'liye vermek istediği rakamı bu hafta telaffuz etmişti.
Nisan ayında birçok ülkeye tarife getiren Trump, her ABD'liye 2 bin dolar temettü ödemesi yapmak istediğini söylemişti.
Bitcoin ve kripto para borsası Bitfinex'in analistleri, Forbes'a yaptıkları açıklamada, "Trump'ın her vatandaşa gümrük vergileriyle finanse edilecek bir teşvik çeki vermeyi düşündüğünü açıklamasının, Bitcoin'in fiyatında daha fazla artışa yol açabileceğinden şüpheleniyoruz," demişti.
"Bu, Covid teşvik çeklerinin ardından tanık olduğumuz durumu tekrarlayabilir."
'Altın için iyi olan şey'
Siyasi belirsizliklerin yanı sıra, uzmanlar makroekonomik etkenlerin de ralliyi desteklediğine dikkat çekiyor.
Crypto Is Macro Now bülteninin yazarı Noelle Acheson, “Yeni çatışma risklerinin artmasının yanı sıra ABD’de enflasyonun düşmek yerine artması daha olası. Küresel borçlanmadaki artış döviz endişelerini güçlendirecek. Altın için iyi olan şey, Bitcoin için de iyi ama Bitcoin hâlâ portföylerde yeterince yer bulamıyor,” dedi.
Kısa ömürlü mü, uzun ömürlü mü?
Tüm bu faktörler kripto paranın yükselişi için "kusursuz fırtına" yaratmış olabilir. Kusursuz fırtına, birbirinden bağımsız olumsuz olayların aynı anda meydana gelerek çok daha büyük bir olaya veya krize yol açması anlamına geliyor.
Diğer yandan, Bitcoin ve kripto dünyasındaki birçok kişi yükseliş beklentisini korurken, bazıları bu son yükselişin kısa ömürlü olabileceğini düşünüyor.
Kurumsal yatırım danışmanlığı şirketi Two Prime'ın CEO'su Alex Blume, Forbes'a yaptığı açıklamada, "Son aylarda devletler ve kurumlardan gelen alımların da desteğiyle altının yükselişini gördük," dedi.
"Bitcoin tarihsel olarak birkaç ay sonra gelir. Bitcoin'deki bu mevcut hareket de tam olarak bu zamanlamayla örtüşüyor. Bitcoin ekosisteminde birçok yatırımcı, 4. çeyreğin genellikle varlık için en iyi getiriyi sağlayan çeyrek olduğunu bilir. Bu beklenti tek başına spekülasyonu tetikleyebilir ve fiyatı yukarı taşıyabilir."
Bitcoin rekorunun ardında ETF talep artışından ziyade bu durumun olduğunu savunan Blume, "Başka bir deyişle, bu, kendini sürdüremeyebilecek tehlikeli bir yükseliş," diye ekledi.