Public Citizen adlı sivil toplum örgütünün eş başkanı Robert Weissman 'Bu durum, aslında kâr amacı güden şirketin çıkarlarına hizmet edecek bir kurumsal vakıf modeline benziyor,' dedi.
Yapay zeka devi OpenAI, sahiplik yapısını yeniden düzenleyerek kar amacı güden bir 'kamu yararı şirketine' (public benefit corporation) dönüştüğünü ve bu planın Delaware Başsavcılığı tarafından onaylandığını açıkladı.
ChatGPT’nin geliştiricisi olan şirket teknik olarak hâlâ bir kâr amacı gütmeyen kuruluşun kontrolünde. Ancak bu adım şirketin, yapay zekâ teknolojisinden daha kolay kâr elde etmesinin önünü açıyor.
Delaware Başsavcısı Kathy Jennings, planı onayladığını belirterek, bir yılı aşkın süredir süren müzakerelere son noktayı koydu. Tartışmaların odağında, OpenAI’nin teknolojisi üzerinde kâr amaçlı yatırımcılarla kâr amacı gütmeyen kurul arasındaki güç dengesi yer alıyordu.
OpenAI ayrıca, uzun süredir yatırımcısı olan Microsoft ile yeni bir anlaşma imzaladığını duyurdu. Buna göre Microsoft, OpenAI’nin yeni kâr amacı güden kolunda yaklaşık yüzde 27 hisse sahibi olacak. Ancak ortaklık yapısında bazı maddeler değiştirildi.
Delaware ve California başsavcılıkları, yeniden yapılanma sürecine ilişkin inceleme yürütüyordu. OpenAI, yaklaşık bir yıllık yapıcı diyalogların ardından yeniden yapılanmayı tamamladığını açıkladı.
OpenAI Yönetim Kurulu Başkanı Bret Taylor, “Kâr amacı gütmeyen yapı hâlâ kontrolü elinde tutuyor ve AGI (yapay genel zekâ) öncesinde büyük kaynaklara doğrudan erişim sağlayabiliyor,” dedi.
Microsoft’la yeni dönem
Microsoft, OpenAI’ye ilk kez 2019’da 1 milyar dolar yatırım yapmış, OpenAI’nin teknolojisini kendi yapay zekâ ürünlerinde kullanmaya başlamıştı.
Yeni anlaşma, OpenAI’nin kendi hesaplama altyapısını kurmasına olanak tanıyor. Şirket, bu amaçla Oracle ve SoftBank ile birlikte Teksas’ta dev bir veri merkezi inşa ediyor. Benzer projeler Asya, Avrupa ve Güney Amerika’da da planlanıyor.
Ayrıca, Nvidia ve AMD gibi çip üreticileriyle büyük tedarik anlaşmaları imzalandı.
Yeni dönemde kamu yararı vurgusu
OpenAI’nin kâr amacı gütmeyen kolu artık “OpenAI Vakfı” (OpenAI Foundation) adını taşıyacak.
Taylor, vakfın 25 milyar dolar fonu sağlık, hastalıkların tedavisi ve yapay zekâ kaynaklı siber güvenlik risklerine karşı korunma gibi alanlarda kullanacağını söyledi.
Buna karşın, Public Citizen adlı sivil toplum örgütünün eş başkanı Robert Weissman, bu yapının “kâr amacı gütmeyen bir şekilde bağımsızlığı garanti etmediğini” savundu. Weissman, “Bu durum, aslında kâr amacı güden şirketin çıkarlarına hizmet edecek bir kurumsal vakıf modeline benziyor,” dedi.
Delaware Başsavcılığı, incelemenin temel amacının OpenAI’nin güvenlik taahhütlerinin ticari çıkarlardan önde tutulmasını sağlamak olduğunu belirtti. Şirket, kâr amacı gütmeyen yapının yönetim kuruluna atama ve görevden alma yetkisinin tamamen kendisinde kalacağını taahhüt etti.
OpenAI Vakfı yönetim kurulunda ayrıca bir “Güvenlik ve Emniyet Komitesi” yer alacak. Bu komite, şirketin yeni teknolojik gelişmelerini denetleyebilecek ve gerekirse yeni ürünlerin piyasaya çıkmasını durdurma yetkisine sahip olacak.
Bir yıl içinde yönetim kuruluna, kâr amacı güden şirkette görev almayan en az iki üye eklenecek.