Avustralya'nın doğu kıyısı boyunca bu kadar güneyde en son 1974 yılında bir kasırga meydana gelmişti.
REKLAM
Yarım asırdan uzun bir süredir ilk kez, tropikal bir fırtına Avustralya’nın ılıman doğu kıyılarına doğru ilerliyor.
Yavaş hareket eden Alfred Fırtınası, Avustralya’nın üçüncü büyük şehri Brisbane ile turistik sahil kenti Gold Coast’a doğru yönelmiş durumda. Bu fırtına, Queensland ile Yeni Güney Galler eyaletleri arasındaki sınır bölgesinde aşırı yağış, kuvvetli rüzgarlar ve su baskınları riskini beraberinde getiriyor.
Avustralya Meteoroloji Bürosu’na (BOM) göre Alfred’in Perşembe gecesi ile Cuma sabahı arasında karaya ulaşması bekleniyor.
Neden bu fırtına sıra dışı?
Queensland’in tropikal kuzeyi fırtınalara alışkın olsa da eyaletin Yeni Güney Galler sınırına yakın daha ılıman bölgelerinde bu tür doğa olayları oldukça nadir görülüyor. Gold Coast son olarak 1974 yılında bir tropikal fırtınanın etkisi altına girmiş ve Zoe Kasırgası bölgeyi yoğun yağışlarla vurmuştu.
Alfred ne kadar şiddetli olabilir?
BOM, Alfred’in bazı bölgelerde 800 milimetreden fazla yağış bırakabileceğini öngörüyor. Bu miktar, mart ayı boyunca düşen ortalama yıllık yağışın üzerinde. Ani su baskınları ve nehir taşkınları konusunda endişeler artarken, kuvvetli rüzgarlar ve yüksek dalgalar kıyı erozyonunu daha da kötüleştirebilir.
Yetkililer, fırtınanın kıyıya yaklaşmasıyla birlikte tehlikenin arttığını belirterek, riskli bölgelerde yaşayanları tedbir almaya çağırdı.
Çarşamba günü halka seslenen Queensland Başbakanı David Crisafulli, “Tüm kaynaklardan gelen uyarıları dikkate alın,” diyerek halka seslendi.
“Bu fırtınanın yüksek gelgit sırasında, gece yarısı kıyıya ulaşma ihtimali var. O an geldiğinde tahliye planınızı yapıyor olmamalısınız,” dedi.
Bir tropikal fırtına nasıl oluşur?
Bu tür tropikal fırtınaların oluşması için belirli koşulların bir araya gelmesi gerekir:
- Deniz yüzey sıcaklığının en az 27°C olması
- Yüzeye yakın rüzgarların birbirine doğru hareket etmesi
- Farklı irtifalarda rüzgar hızının fazla değişmemesi (düşük rüzgar kesmesi)
- Ekvatorun güneyinde, fırtınanın dönmesini sağlayacak kadar uzak bir konumda bulunması
Alfred’i özel kılan şey, Queensland’in genellikle bu koşulları tam olarak sağlamıyor olması. Ancak bilim insanları, iklim değişikliği nedeniyle tropikal yağmur kuşağının genişlediği konusunda uyarıyor.
İklim değişikliği fırtınaları daha güçlü hale mi getiriyor?
Meteorologlar ve iklim bilimciler, küresel ısınmanın aşırı hava olaylarını, tıpkı Alfred gibi, daha da şiddetlendirdiğinden giderek daha fazla endişe duyuyor.
Tropikal fırtınalar uzun zamandır sıcak bölgelerin bir parçası olsa da deniz sıcaklıklarının artması ve atmosferik değişimler nedeniyle bu tür olaylar daha sık ve güçlü hale gelebilir.
Üstelik tropikal fırtınalar genellikle bu kadar güneyde görülmez.
Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, Brisbane’de yaptığı açıklamada, “Tropik bölgeler dışında kalan güneydoğu Queensland ve kuzey Yeni Güney Galler’de tropikal bir fırtına yaşanması oldukça nadir görülen bir durum,” dedi.
Bilim insanları, iklim değişikliği ile kuraklık ve orman yangınları gibi aşırı hava olayları arasındaki bağlantıyı açıkça ortaya koyabilmiş durumda. Ancak tropikal fırtınalarla ilgili net bir sonuca varmak daha zor. Yine de çoğu uzman, bu fırtınaların giderek daha güçlü hale geldiği konusunda hemfikir.
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) 2023 raporuna göre, dünya genelindeki tropikal fırtınaların toplam sayısı artmıyor olabilir, ancak şiddetleri artıyor. Daha fazla fırtına, yüksek kategorilere ulaşarak yıkıcı rüzgarlar ve şiddetli yağışlar getiriyor. Raporda ayrıca, insan faaliyetlerinin bu artışın başlıca nedeni olduğu belirtiliyor.