Uzmanlar Melissa Kasırgası'nın iklim değişikliği nedeniyle yaklaşık yüzde 10 daha güçlü olduğunu tahmin ediyor.
Melissa Kasırgası geçen hafta Jamaika'yı yerle bir ettiğinde, kayıtlara geçen en güçlü Atlantik fırtınalarından biri oldu.
Saatte 295 kilometre hıza ulaşan rüzgârıyla Jamaika'nın bazı bölgelerine bir metreden fazla yağmur yağdırdı ve Karayipler'de yıkıma neden oldu.
Londra'daki Imperial College tarafından yapılan hızlı bir analiz, insan kaynaklı iklim değişikliğinin fırtınayı daha olası ve daha şiddetli hale getirmiş olabileceğini gösteriyor.
İklim değişikliği Melissa'yı daha güçlü hale mi getirdi?
Imperial College London Grantham Enstitüsü'ndeki bilim insanları, yüksek çözünürlüklü bir fırtına simülasyon modeli kullanarak, sanayi öncesi, günümüz ve gelecekteki iklim koşulları altında binlerce olası "Melissa tipi" kasırgayı karşılaştırdı.
Analizleri, Melissa gücünde bir fırtınanın Jamaika'yı vurmasının daha soğuk, sanayi öncesi bir dünyada son derece nadir olacağını ve kabaca her 8 bin 100 yılda bir meydana geleceğini gösteriyor.
Günümüzün daha sıcak ikliminde ise bu olasılık 1.700 yılda bire yükseliyor ve bu da böyle bir olayı yaklaşık dört kat daha olası hale getiriyor.
Araştırmacılar ayrıca mevcut iklim değişikliğinin Melissa'nın en yüksek rüzgâr hızını saatte yaklaşık 19 kilometre artırmış olabileceğini tahmin ediyor. Paris Anlaşması tarafından belirlenen üst sınır olan 2°C daha sıcak bir dünyada, bu tür fırtınalar sanayi öncesi olduğundan saatte yaklaşık 26 kilometre daha güçlü olabilir.
Imperial College Grantham Enstitüsü Direktörü Ralf Toumi, "Karayip deniz yüzeyi sıcaklığı normalden bile yüksek ve iklim değişikliğinin buna katkıda bulunduğunu biliyoruz," dedi.
"Daha sıcak okyanusların daha güçlü fırtınaları besleyeceğini de biliyoruz. Dolayısıyla iklim değişikliğiyle doğrudan bir bağlantı var."
Daha sıcak okyanuslar daha güçlü fırtınaları nasıl besliyor?
Tropikal fırtınalar enerjilerini sıcak okyanuslardan alırlar. Kâr amacı gütmeyen çevre kuruluşu Climate Central'a göre, insan faaliyetleri okyanusları olması gerekenden daha sıcak hale getirdi.
Daha sıcak denizler; daha güçlü rüzgârlar, daha yoğun yağışlar ve daha büyük fırtına dalgaları anlamına geliyor.
Kuruluş, Melissa'nın hızlı şiddetlenmesinin ekim ayı için ortalamanın 1,2°C ila 1,4°C üzerinde olan sularda meydana geldiğini, bu koşulların insan kaynaklı iklim değişikliği nedeniyle en az 500 ila 800 kat daha olası hale geldiğini söylüyor.
Yükselen deniz seviyeleri kıyı taşkınlarını da etkilerken, daha sıcak hava ve su daha yoğun yağışlar yaratarak ölümcül sel riskini artırıyor.
Mevcut koşullar kolaylıkla incelenmiş olsa da, diğer araştırmacılar Melissa'nın gücünü tarihsel bir bağlama oturtmaya çalıştılar.
İklim bilimci Ed Hawkins, Substack'inde 1903 yılında 3. kategori bir kasırganın karaya ulaştığı ve Jamaika'da önemli hasara yol açtığı tarihsel bir yeniden analizi paylaştı.
Hawkins, bu fırtınayı daha sıcak bir dünyada yeniden inşa etti ve karaya ulaştığı sıradaki yağış miktarını simüle ederek "zaten yoğun olan yağışın daha da şiddetli olacağını" tespit etti.
Başka bir deyişle, fırtınanın daha çok Melissa'ya benzeyebileceğini buldu.
Hawkins şöyle yazıyor: "Bu örnek, geçmişteki gerçek olayları göz önünde bulundurmanın değerini ve bunları modern veya gelecekteki daha sıcak bir iklime çevirmenin, aşırı hava koşullarının şimdi nasıl daha fazla hasara yol açacağı konusunda bize nasıl yararlı bilgiler verebileceğini vurgulamaktadır."
Ufukta daha fazla güçlü fırtına mı var?
İklim değişikliği genel olarak daha fazla kasırga anlamına gelmiyor, ancak oluşan kasırgaların daha güçlü, daha yıkıcı ve hızlı bir şekilde şiddetlenme olasılığının daha yüksek olması muhtemel.
Kâr amacı gütmeyen Union of Concerned Scientists'e göre, 1960 yılında uydu çağının başlamasından bu yana üç ya da daha fazla kategori 5 kasırganın görüldüğü sadece iki yıl oldu: Emily, Katrina, Rita ve Wilma ile rekor kıran 2005 yılı ve şimdi de Erin, Humberto ve Melissa ile 2025 yılı.
Dünya ısındıkça, uzmanlar bunun, bu yıl şimdiye kadar üçü vuran kasırgalar gibi daha fazla devasa Atlantik kasırgası anlamına gelebileceği konusunda uyarıyor.
Reading Üniversitesi Ulusal Atmosferik Bilim Merkezi'nde araştırmacı olan Dr. Akshay Deoras, "Sıcak okyanuslar güçlü kasırgalar için kilit bir bileşendir," diyor.
Dr. Deoras, Melissa'nın kayıtlara geçen en şiddetli kasırgalardan birine dönüştüğü Atlantik bölgesinin "çok uzun süre açık bırakılmış bir kazan gibi" olduğunu söylüyor.
"Okyanus suları 30°C civarında, yani normalin iki ila üç derece üzerinde ve sıcaklık derinlere iniyor. İklim değişikliği okyanusları ısıttı ve Melissa gibi fırtınaları beslemek için onlara birkaç on yıl öncesine göre daha fazla enerji verdi."
"Bu da Melissa'nın onlarca yıl önce daha soğuk okyanuslarda meydana gelmiş olması halinde, bu kadar hızlı bir şekilde şiddetlenemeyeceği ya da gücünü koruyamayacağı anlamına geliyor."