Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi, bilgisayar sanatının öncü isimlerinden Vera Molnar’a saygı duruşu niteliğinde bir sergi sunuyor.
REKLAMGeçtiğimiz yıl 99 yaşında hayata veda eden, ölümünün hemen ardından Centre Pompidou’da altı ay süren geniş kapsamlı bir retrospektifle anılan Vera Molnar’ın eserleri bu kez, 2024 Türk – Macar Kültür Yılı kapsamında İstanbul’da, Pera Müzesi’nde sanatseverlerle buluşuyor.
"Vera Molnar’ın İzinde" sergisi, usta sanatçının çığır açan çalışmalarını, ondan esinlenen 16 güncel sanatçının yapıtlarıyla bir araya getiriyor.
Bilgisayar sanatının öncülerinden biri olarak tanınan Vera Molnar’ın sanatsal üretimine yakından bir bakış sunan serginin küratörlüğünü Richard Castelli ve Zsofia Mate üstlendi.
Sergide Vera Molnar’ın eserlerine, 16 güncel sanatçının, bu çalışmalardan ilhamla ürettikleri yapıtlar eşlik ediyor. Molnar’ın çalışma yöntemlerini kullanarak veya onun görsel dünyasına atıfta bulunarak, video ve artırılmış gerçeklik gibi güncel medya araçlarıyla eserler üreten sanatçılar arasında Refik Anadol, Arno Beck, Peter Beyls, Snow Yunxue Fu, Mario Klingemann, Patrick Lichty, Frieder Nake, Casey Reas, Antoine Schmitt, Erwin Steller, Tamiko Thiel and /p, u2p050, Iskra Velitchkova, aurèce vettier, Mark Wilson ve Samuel Yan yer alıyor.
Adını, Vera Molnar’ın usta sanatçı Klee’ye ithafen ürettiği “Paul Klee’nin İzinde” (A la recherche de Paul Klee) eserinden alan Vera Molnar’ın İzinde (A la recherche de Vera Molnar) sergisi, ustalara saygı geleneğini sürdürüyor. Doğumunun 100. yılında, Molnar’ın onuruna düzenlenen ve Stiftung für Kunst und Kultur e.V. ile Broich Digital Art Foundation iş birliğiyle hayata geçirilen sergi, 2024 başında köklü sanat kurumlarından Köln'de bulunan Ludwig Müzesi’nde sanatseverlerle buluşmuştu.
Dijital sanatın ikonik öncüsü
Budapeşte Güzel Sanatlar Akademisi’nde klasik sanat eğitimi alan Vera Molnar, akademide geçirdiği yıllarda bir soyut sanatçı olduğunu çoktan ilan etmişti. 1947’de, kendisi gibi ressam olan gelecekteki eşi François Molnar ile önce Roma’ya, ardından Paris’e taşınan Molnar, yaşamının sonuna dek bu şehirde yaşadı. Eşiyle birlikte kendini matematik ve bilişim teorisinin eril dünyasında bulan sanatçı, 1968’de Sorbonne Üniversitesi’nin araştırma laboratuvarında gerçek bir bilgisayar kullanarak ürettiği eserlerle dünyanın ilk bilgisayar sanatçıları arasında anılmaya başlandı.
1970’lerden itibaren delikli kâğıtlar üzerine plotter çizimleri yapan sanatçı, eşi François Molnar’la birlikte, sanatta algoritmik süreçleri açığa çıkaran devrim niteliğinde bir yaklaşım olan “Molnart Sistemi”ni geliştirdi. Bu sistemi önce plotter çizimlerine, daha sonra grafik ve resim serilerine uyguladı.
Profesyonel sanat yaşamının ilk yıllarından itibaren, kişisel deneyimlerden ilhamla Hommage serileri yapmaya başlayan Vera Molnar, bu üretimleri yaşamı boyunca sürdürdü. Cezanne, Dürer, Klee, Maleviç, Monet ve Mondrian başta olmak üzere, seçtiği ustaların eserlerinde çizgiler ve temel geometrik biçimler kullanıp küçük görsel değişiklikler yapan sanatçı, bu eserleri kendi görsel diline aktarıyordu. Bu çalışmaları Molnar’ın hem sanatsal referans noktalarını hem de sistematik resimsel düşüncesindeki gelişim ve değişimleri gözler önüne seriyor.
Bir sanatsal araç olarak bilgisayarla yaptığı deneylerle sanatın sınırlarını genişleten Vera Molnar, çığır açan çalışmalarıyla dijital sanat ve algoritma sanatının gelişimini etkilemeye hâlâ devam ediyor.
Sergiler 26 Ocak 2025’e kadar ziyaret edilebilecek.