Uluslararası araştırmacılardan oluşan ekip, papirüsün bir mahkeme duruşmasını anlattığı sonucuna ulaştı.
REKLAM
Araştırmacılar uzun uğraşlar sonunda bugünkü İsrail'in Roma İmparatorluğu tarafından işgali sırasında yazılmış 1.900 yıllık parşömenin ayrıntılarını çözdü.
Uluslararası araştırmacılardan oluşan ekip, papirüsün bir mahkeme duruşmasını anlattığı sonucuna ulaştı. Bulgular, o dönemdeki ceza davaları hakkında epey bilgi verirken, bölgedeki köle sahipliğiyle ilgili uzun zamandır merak edilen soruları da yanıtlıyor.
Söz konusu belge, 2014'te İsrail Eski Eserler Kurumu'nun Ölü Deniz Parşömenleri Birimi'ndeki papirüsleri düzenleyen bir araştırmacı tarafından bulunmuştu.
Kısa süre içinde belgenin, Yahudiye çölünde şimdiye kadar bulunan en uzun Yunan papirüsü olduğu anlaşılmıştı.
Eski bir Arap lehçesi olan Nabataean dilinde yazılan papirüs, bölgenin Roma İmparatorluğu'nda bir eyalet olduğu dönemdeki yasal işlemlerin ayrıntılarını veren 133 satırdan oluşuyor.
Hakemli bilimsel dergi Tyche'de yayınlanan araştırma makalesinde, papirüsün, İmparator Hadrian döneminde (M.S. 117-138) Roma İmparatorluğu'na karşı büyük bir Yahudi ayaklanması olan Bar Kokhba isyanı başlamadan önce, bir savcının Roma yetkilileri önünde yapacağı duruşmaya hazırlanmak için kullandığı bir dizi not içerdiği belirtildi.
Kudüs İbrani Üniversitesi'nde epigraf veya antik yazıtlar araştırmacısı Avner Ecker, Livescience'a yaptığı açıklamada, "Bu, İsa'nın yargılanması dışında Yahudiye'deki en iyi belgelenmiş Roma davası," dedi.
Bulgulara göre, papirüs metninde bahsi geçen dava, vergilerini ödemekten kaçınmak için köle satışı ve azat edilmesiyle ilgili sahte belgeler düzenleyen Gadalias ve Saulos adlı iki kişiyle ilgili.
Avusturya Bilimler Akademisi'nde papirüs uzmanı Anna Dolganov, "Sahtecilik ve vergi kaçakçılığı, Roma yasalarına göre ağır cezalar gerektiriyordu; bunlar arasında ağır çalışma ve hatta idam cezası da vardı," ifadelerini kullandı.
Öte yandan araştırmacılar, çalışmada papirüsün önemli kısımlarının eksik olduğunu ve araştırmacıların metnin tamamını anlama çabalarını engellediğini belirtiyor.
Eksik ayrıntılar arasında duruşmanın nerede gerçekleştiği, sanıkların nerede yaşadığı ve Roma vatandaşı olup olmadıkları gibi bilgiler de var.
Ancak yeni çevrilen papirüs, çokça tartışılan bir soruya kanıt sağlıyor: Antik Yahudi halkının köle sahibi olup olmadığı. Papirüs, en azından bir Yahudi ailesinin (Saulos ve Gadalias ailesi) birden fazla köleye sahip olduğunu gösteriyor. Ancak bu kölelerin kendilerinin Yahudi olup olmadığı belirsiz.
Bar Kokhba isyanı nedeniyle kesintiye uğramış olabileceği düşünülen duruşmaların sonucu da bilinmiyor.
İsyan, parşömenin sahibinin onu aceleyle Yahudiye çölündeki mağaralara atmasına neden olmuş olabilir. Böylece parşömen diğer Ölü Deniz Parşömenleri ile birlikte yaklaşık 2.000 yıl orada kalmış olabilir.