Mısır’ın kuzeybatısındaki Nil Deltası’nda yeni ortaya çıkarılan bir yerleşim, yaklaşık 3.400 yıl öncesine, Yeni Krallık dönemine dayanıyor. Yerleşimde, Firavun II. Ramses'e adandığına inanılan bir tapınak kalıntısı da bulunuyor.
REKLAM
Fransız arkeologlardan oluşan bir ekip, günümüz İskenderiye’si yakınlarında, büyük olasılıkla efsanevi Firavun Tutankhamun’un babası Akhenaten tarafından inşa ettirilen 3,400 yıllık bir Mısır yerleşiminin kalıntılarını gün yüzüne çıkararak dikkat çekici bir keşfe imza attı.
Antiquity dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmaya göre, kerpiç yapılardan oluşan bu kalıntılar, zenginliği, gücü ve dini alandaki köklü dönüşümleriyle tanınan Mısır’ın 18'inci Hanedanlığı'na (yaklaşık MÖ 1550–1292) dayanıyor.
Kom el-Nugus olarak bilinen bu alan, İskenderiye'nin 43 kilometre batısında, Akdeniz ile Mariout Gölü arasında uzanan kayalık bir çıkıntı üzerinde yer alıyor. Kazılar her ne kadar 2013 yılında başlamış olsa da, bölgenin daha önce yalnızca MÖ 332 civarında Helenistik dönemde, Yunan yerleşimiyle tarih sahnesine çıktığı düşünülüyordu.
Lyon Üniversitesi ve Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nden baş arkeolog Sylvain Dhennin, New Scientist dergisine yaptığı açıklamada, "Alanda Yeni Krallık’a ait kalıntıların bulunması büyük bir sürprizdi," dedi. “Bu keşif, Mısır’ın Yeni Krallık dönemindeki batı sınırlarına dair tüm bildiklerimizi yeniden değerlendirmemizi gerektiriyor.”
Kazı sırasında bulunan en dikkat çekici buluntular arasında, devrimci firavun Akhenaten ve kraliçesi Nefertiti’nin en büyük kızı olduğu düşünülen Merytaton’a ait amfora kavanoz parçaları yer alıyor. Merytaton, aynı zamanda Tutankamon’un kız kardeşi veya üvey kız kardeşi olarak biliniyor. Bu buluntular, yerleşimin ona adanmış bir şarap üretim tesisi olabileceğini gösteriyor ve antik Mısır’da kraliyet markalarının ve ürün onaylarının varlığına dair ipuçları sunuyor.
Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nden (CNRS) arkeolog Sylvain Dhennin, Live Science dergisine yaptığı açıklamada, “Bu damganın varlığı, muhtemelen bir kraliyet mülküne ait şarap üretimine işaret ediyor,” dedi. “Mısır’ın kenarlarında bulunan üzüm bağları, büyük ihtimalle ordu tarafından korunuyordu ve bu bölge, çöle doğru ilerleyen bir öncü cephenin parçasıydı.”
Diğer keşifler arasında, II. Firavun Seti (MÖ 1203-1197) kartuşlarını taşıyan bir stelin parçaları ve genellikle İncil'deki Çıkış’ta bahsedilen firavun II. Ramses'i onurlandıran bir tapınağa ait mimari kalıntılar da bulunuyor.
Yerleşimin tam ölçeği henüz bilinmemekle birlikte, suyun tahliye edilmesi ve binaların erozyondan korunması için akıllıca eğimlendirilmiş, dikkatlice tasarlanmış bir caddenin varlığı, önemli büyüklükte ve sofistike bir kasabanın izlerini ortaya koyuyor.
Diğer yeni antik Mısır keşifleri
Yerleşimin keşfi, bu yıl Mısır'da bulunan bir dizi önemli arkeolojik bulguya bir yenisini daha ekledi. Daha geçen ay, arkeologlar Firavun II. Thutmose'nin mezarını gün yüzüne çıkarmışlardı—bu, Tutankhamun'un 1922’deki mezarından sonra bulunan ilk firavun mezarı.
Dr. Piers Litherland’ın liderliğindeki İngiliz-Mısır ortak ekibi tarafından keşfedilen mezar, Luksor yakınlarındaki Theban Nekropolü’nün Batı Vadileri’nde saklıydı.
Mısır Tarihi Eserler Yüksek Mahkemesi Genel Sekreteri Mohamed Ismail Khaled, yaptığı açıklamada keşfin "son yıllardaki en önemli arkeolojik buluşlardan biri" olduğunu belirtti.
Günler sonra aynı ekip, moloz, kireçtaşı, kül ve çamur sıvadan oluşan, dikkatlice gizlenmiş bir höyüğün 23 metre altında gömülü ikinci bir mezar bulmuş olabileceklerini duyurdu. Litherland, bu mezarda firavunun mumyalanmış kalıntıları ve mezar eşyalarının bulunabileceğine inanıyor. The Observer’a verdiği demeçte, “Bu son derece pahalı yığının altında saklı olabilecek tek şey II. Thutmose'nin ikinci mezarıdır,” dedi.
Bu yılın başlarında, bir Fransız-İsviçre arkeoloji ekibi Mısır’da, yaklaşık 4.000 yıl önce firavunlara hizmet etmiş yüksek rütbeli bir büyücü-doktorun mezarını ortaya çıkardı. Yazıtlar, mezarın sahibini Kral Pepi II (M.Ö. 2305-2118 civarı) döneminde ünlü bir doktor olan Tetinebefou olarak tanımlıyor.