Bulgular, bölgenin Pleistosen döneminde deniz seviyesinin düşmesiyle kara haline geldiğini ve ilk insanların bu yolu kullanarak göç etmiş olabileceğini gösteriyor.
Türk bilim insanları, Batı Anadolu ile Güneydoğu Avrupa’yı birbirine bağlayan ve insan türlerinin göç yollarını kökten değiştirmiş olabilecek bir kara köprüsü keşfetti.
Hacettepe, Ankara ve İstanbul Üniversitesi'nden araştırmacıların ortak çalışmasıyla ortaya çıkan bulgular, Ayvalık açıklarında deniz altında kalmış bir kara parçasının Pleistosen Çağı’nda (yaklaşık 11 bin 700 ila 2,5 milyon yıl önce) zaman zaman suyun üzerinde kaldığını gösteriyor.
Bilim insanlarına göre bu kara köprüsü, Homo sapiens (modern insan) ve Homo neanderthalensis (Neandertal) türleri için Avrupa’ya geçişte yeni bir göç rotası oluşturmuş olabilir. Çalışmanın sonuçları Island and Coastal Archaeology dergisinde yayımlandı.
138 taş alet, 10 farklı noktada bulundu
Ekip, Ayvalık kıyılarında 10 ayrı alanda toplam 138 taş alet keşfetti. Bu bulgular, bölgenin Pleistosen döneminde deniz seviyesinin düşmesiyle kara haline geldiğini ve insanların bu yolu kullanarak göç etmiş olabileceğini gösteriyor.
Hacettepe Üniversitesi’nden Dr. Göknur Karahan, yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Bu arkeolojik keşif, bugün sakin ve turistik bir bölge olan Ayvalık’ın, Pleistosen döneminde insan hareketliliği için hayati bir geçit olduğunu ortaya koyuyor. Bulgularımız, Ayvalık’ı insan evrimi haritasında yeni bir sınır noktası haline getiriyor.”
Avrupa’ya geçişin yeni rotası
Bilim dünyası bugüne kadar insanların Avrupa’ya Balkanlar veya Levant (Doğu Akdeniz) üzerinden geçtiğini düşünüyordu. Ancak Ayvalık kara köprüsü, bu geçişin Ege Denizi üzerinden, doğrudan Anadolu’dan Avrupa’ya da gerçekleşmiş olabileceğini öne sürüyor.
Neandertallerin izleri
Araştırmacılar, buldukları taş aletler arasında “Levallois teknolojisi” olarak bilinen ve Pleistosen döneminin farklı evrelerinde kullanılan örnekler tespit etti.
Popular Mechanics'e göre özellikle Mousterien geleneğine ait aletler dikkat çekti; bu aletler genellikle orta Pleistosen dönemi Neandertaller ve erken Homo sapiens topluluklarıyla ilişkilendiriliyor.
Jeolojik geçmiş yeniden yazılıyor
Son Buzul Çağı boyunca deniz seviyeleri, buzulların devasa hacmi nedeniyle bugünkünden yüzlerce metre daha düşüktü. Bu dönem, Bering Kara Köprüsü (Asya’yı Kuzey Amerika’ya bağlayan) ve Doggerland (bugünkü Kuzey Denizi) gibi birçok geçici kara köprüsünün ortaya çıkmasına yol açmıştı.
Bilim insanlarına göre Ayvalık kara köprüsü de bu örneklerle benzer biçimde kısa bir jeolojik dönemde ortaya çıkıp yeniden sular altında kaldı.
Yeni keşif, Anadolu’nun yalnızca kültürlerin değil, insan evriminin de kesişim noktası olduğunu bir kez daha gösteriyor.