Ukrayna ve Polonya arasındaki ilişkiler, 1943-1945 yılları arasında gerçekleşen İkinci Dünya Savaşı dönemi Volhinya Katliamı nedeniyle onlarca yıldır gergin.
REKLAM
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, iki ülkenin tarihi bir anlaşmazlık konusunda anlaşmaya varmasının ardından Çarşamba günü Polonya'yı ziyaret etti.
Ziyaret, Polonya Başbakanı Donald Tusk'un yıllardır ilişkileri geren bir konu olan Volhinya Katliamı kurbanlarının mezarlarını açma işlemlerinin başlatılması konusunda ilerleme kaydedildiğini açıklamasından birkaç gün sonra gerçekleşti. Varşova şu anda Kiev'in katılmayı hedeflediği Avrupa Birliği'nin dönem başkanlığını yürütüyor.
Tusk, cuma günü sosyal paylaşım platformu X'te Ukrayna İsyancı Ordusu'na (UPA) atıfta bulunarak, "Nihayet bir ilerleme kaydedildi. UPA'nın Polonyalı kurbanlarının ilk kez mezardan çıkarılmasına ilişkin bir karar alındı," dedi. "Polonya ve Ukrayna kültür bakanlarına iyi iş birlikleri için teşekkür ediyorum. Yeni kararları bekliyoruz."
Bir sivil toplum kuruluşu olan Özgürlük ve Demokrasi Vakfı pazartesi günü yaptığı açıklamada, Nisan ayında Ukrayna'daki kurbanların mezarlarında kazı çalışmalarının başlayacağını söyledi.
Polonya, Rusya'nın Şubat 2022'deki geniş çaplı işgalinden bu yana Ukrayna'nın en büyük destekçilerinden biri olmasına rağmen, Volhinya Katliamı'nın Polonyalı kurbanlarının, öldürülmelerinden 80 yıl sonra Ukrayna topraklarında toplu mezarlarda yatması meselesi pek çok Polonyalı arasında acılara neden oldu.
Bu durum aynı zamanda Polonya'da pek çok kişi için önemini koruyan bir konuda ilerleme kaydetmek isteyen Tusk üzerinde de baskı yaratıyor.
Mayıs ayında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinde partisinin adayı olan Varşova'nın mevcut belediye başkanı Rafał Trzaskowski'nin, kampanyasında tarihi meseleleri ön plana çıkaran milliyetçi muhalefet adayı Karol Nawrocki'nin güçlü meydan okumasıyla karşılaşması beklendiği için bu konu özellikle hayati önem taşıyor.
Konu, Avrupa'nın savaşta olduğu 1943-45 yıllarına kadar uzanıyor. Ukraynalı milliyetçiler Volhinya'da ve o zamanlar Polonya'nın doğusunda, Nazi Almanyası'nın işgali altında olan ve bugün Ukrayna'nın bir parçası olan diğer bölgelerde yaklaşık 100.000 Polonyalıyı katletti.
Polonya bu olayları bir soykırım olarak değerlendiriyor ve Ukrayna'dan kurbanların uygun bir şekilde gömülmesi için mezardan çıkarılmalarına izin vermesini istiyor.
Misilleme olarak tahminen 15.000 Ukraynalı öldürüldü.
İkinci Dünya Savaşı dönemindeki bazı Ukraynalı milliyetçiler, Ukrayna'nın devlet olması için verdikleri mücadele nedeniyle ulusal kahraman olarak görüldükleri için bu konu Ukrayna için zor.
İki taraf sorunu çözmek için harekete geçerken, Mayıs 2023'te Ukrayna parlamentosu başkanı Polonya parlamentosunda uzlaşma sözleri verdi.
Ruslan Stefanchuk o dönemde Polonyalı milletvekillerine "İnsan hayatı milliyet, ırk, cinsiyet ya da din farkı gözetmeksizin eşit değere sahiptir" dedi.
"Bu bilinçle siz sevgili Polonyalı dostlarımızla iş birliği yapacağız ve ne kadar uzlaşmaz olursa olsun gerçeği kabul edeceğiz."