Rehineler, Hamas'ın geçen yıl 7 Ekim'de düzenlediği ve yaklaşık 1.200 kişinin öldüğü saldırının ardından Gazze'ye götürülmüştü.
Gazze'de Perşembe günü kaotik sahnelerin ortasında üç İsrailli ve beş Taylandlı, İsrail ile Hamas arasında bu ayın başlarında imzalanan ateşkes anlaşması kapsamında gerçekleşen üçüncü takas operasyonunda serbest bırakıldı.
Bunun karşılığında İsrail'in günün ilerleyen saatlerinde 110 Filistinli tutukluyu serbest bırakması gerekiyordu. Bunlar arasında, İsraillilere yönelik ölümcül saldırılar gerekçesiyle ömür boyu hapis cezasına çarptırılan yaklaşık 30 kişi de var.
Ancak İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, rehinelerin "güvenli bir şekilde serbest bırakılması" sağlanana kadar bu kişilerin serbest bırakılmasını ertelediğini belirterek, teslim sırasında yaşanan kaosu gerekçe gösterdi.
Perşembe sabahı serbest bırakılan ilk İsrailli rehine olan Agam Berger, önce Han Yunus'ta silahlı militanlar tarafından sahneye çıkarıldı, ardından Kızılhaç'a ve onun ardından da İsrail ordusuna teslim edildi.
20 yaşındaki genç, 7 Ekim 2023'te Hamas militanlarının İsrail'in güneyine düzenlediği baskında Gazze sınırındaki Nahal Oz askeri üssünden kaçırılmıştı. Berger üste gözlemci olarak çalışıyordu. Rehineler ve Kayıp Aileler Forumu'na göre saldırıdan iki gün önce göreve başlamıştı.
Berger'in tesliminden saatler sonra, ikinci İsrailli rehine Arbel Yehud'un, bağıran kalabalığın arasından itilerek geçerken şaşkın göründüğü kaotik bir sahne yaşandı. Yehud'un teslimini izlemek üzere yüzlerce Hamas militanı toplanmıştı.
Netanyahu, sahneyi "şoke edici" diye nitelendirdi ve uluslararası arabuluculardan, gelecekteki serbest bırakmalarda rehinelerin güvenliğinin sağlanmasını istedi.
Serbest bırakılan diğer İsrail vatandaşının Gadi Moses olduğu belirlendi.
Tayland hükümeti ise altı vatandaşının Gazze'de esir tutulduğunu açıklamıştı. Serbest bırakılanların isimleri Watchara Sriuan, Bannawat Seatho, Sathian Suwannakham, Pongsak Tanna ve Surasak Lamnau olarak duyuruldu. Hükümet, Nattapong Pinta adlı vatandaşının nerede olduğunun hala bilinmediğini söyledi. Diğer iki Taylandlı rehinenin öldüğü düşünülüyor.
İsrailli rehinelerden Yehud ve Moses, 7 Ekim'de İsrail'in güneyindeki Nir Oz kibbutzunda yakalanmıştı. Yehud, hâlâ Hamas'ın elinde olan ortağı ve erkek kardeşiyle birlikte kaçırılmıştı.
İsrail'de serbest bırakılacak mahkumların isimleri bilinmiyor, ancak aralarında müebbet hapis cezasına çarptırılmış 30 kişi bulunuyor.
2021'de çarpıcı bir hapishane firarına karışan eski militan lider ve tiyatro yönetmeni Zakaria Zubeidi de serbest bırakılacak isimlerden biri.
İsrail hükümetine göre, cumartesi günü dördüncü rehine takası gerçekleştirilecek.
Ateşkes anlaşmasına ABD, Mısır ve Katar'ın arabuluculuğunda bir yıl süren müzakerelerin ardından bu ay varıldı.
Birçok gecikmenin ardından İsrail, anlaşmanın bir parçası olarak yüz binlerce Filistinlinin Gazze'nin kuzeyindeki evlerine dönmesine izin vermeye başladı. Ancak, geri dönenlerin çoğu evlerinin yerinde moloz yığınları ile karşılaşıyor.