Kardinaller, Roma'daki Sistina Şapeli'nde Papa Francis'in halefini seçmek üzere bir araya geliyor. Euroverify, gizli toplantı hakkındaki yanlış teorileri çürütüyor.
REKLAM
Bir sonraki Papa'yı seçecek olan gizli Kardinaller Meclisi (konklav) Çarşamba günü Vatikan'da başlarken internette dolaşan dezenformasyon kafa karışıklığına yol açıyor.
Konklav, Papa Francis'in ölümünün ardından gerçekleşiyor, ancak dezenformasyon dalgasıyla gölgeleniyor. Papa olarak görev yapmış en ilerici isimlerden biri olarak kabul edilen Papa Francis, sık sık yanlış haberlerin hedefi oldu ve dezenformasyonu "tehlikeli" ve "çatışmayı körükleyen" bir "trajedi" olarak kınadı.
Çarşamba günü başlayacak olan kapalı kapılar ardındaki konklavda 133 KardinalVatikan'ın Sistina Şapeli'nde kendilerini izole edecek ve Çarşamba günü gerçekleşmesi beklenen bir tur oylamanın ardından bir kardinalin papa seçilmesi için gereken üçte iki çoğunluğu elde edene kadar her gün dört tur oylama yapılacak.
Son üç konklavın hepsi üç günden az sürmüş olmasına rağmen, süreç gerekli çoğunluğa ulaşmak için ihtiyaç duyulduğu kadar uzun sürecek.
Kardinaller oylama süreci hakkında gizlilik yemini etmişlerdir.
Ancak konklav, son haftalarda internette dolaşan bir dizi yanlış iddia ve komplo teorisiyle lekelendi.
İnternet kullanıcıları Papa'nın çoktan seçildiğini iddia ediyor
Euroverify, Papa'nın konklav gerçekleşmeden önce seçildiğine dair birkaç asılsız iddia tespit etti.
21 Nisan gibi erken bir tarihte, YouTube'da Filipinler Kardinali Luis Antonio Tagle'nin seçildiğini iddia eden bir video ortaya çıktı.
İlk olarak Filipinli dijital haber medyası The Rappler tarafından tespit edilen sahte haberin başlığı "Son Dakika: Kardinal Tagle Papa I. Luis Olarak Seçildi."
Kardinal Tagle, konklav sona erdiğinde Papa Francis'in yerine geçecek önde gelen adaylardan biri olarak gösteriliyor.
67 yaşındaki Filipinli, onlarca yıllık kardinal deneyimine sahip ve Katolik Kilisesi'nin "ılımlı" kanadına mensup olarak kabul ediliyor. Papa Francis'i farklı kılan yoksullara ve dışlanmışlara yönelik kaygıları nedeniyle bazıları tarafından "Asyalı Francis" olarak da adlandırılıyor.
Ancak Tagle, Katolik Kilisesi üyelerine yönelik cinsel istismar iddialarına ve ülkesi Filipinler'de Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde (UCM) yargılanan eski devlet başkanı Rodrigo Duterte'nin uyguladığı acımasız baskılara karşı verdiği çekingen tepki nedeniyle eleştirilere maruz kaldı.
Oy verecek kardinaller arasında en muhafazakâr olanların favorisi olarak görülen Kardinal Robert Sarah'ın papa seçildiğini iddia eden benzer sahte iddialar, özellikle Facebook ve TikTok'ta dolaşıyor.
Bot benzeri bir hesap tarafından yayınlanan bir Facebook gönderisinde şöyle deniyor: "Son dakika haberi: Yeni papa az önce açıklandı."
Paylaşıma, Vatikan'ın arka planında Kardinal Sarah'yı papalık kıyafeti içinde gösteren yapay zeka tarafından oluşturulmuş bir fotoğraf eşlik ediyor. Tersine görsel araştırması Kardinal Sarah'nın bu kıyafeti giydiğine dair yayınlanmış hiçbir kanıt olmadığını gösteriyor ve fotoğraf Euroverify tarafından danışılan üç yapay zeka tespit aracı tarafından yapay zeka tarafından manipüle edilmiş olarak işaretleniyor.
Bu iddialarda doğruluk payı yoktur. Papalık koltuğu, Papa Francis'in ölümünden bu yana Sede Vacante olarak bilinen bir dönem boyunca boştu ve konklav sonuçlanana kadar da öyle kalacak.
Kardinal Parolin'in sağlığının bozulduğu iddiaları yalanlandı
Bir sonraki Papa olmaya aday olduğu düşünülen bir başka Kardinal, İtalyan Pietro Parolin, konklavdan günler önce sağlığının kötüye gittiğine dair bir dizi yanlış haberin hedefi oldu.
İtalyan yayın organları, 1 Mayıs'ta "İtalyan medya kaynaklarına" atıfta bulunarak yanıltıcı haberi yayınlayan ABD'li Katolik haber sitesi Catholicvote.org'u hedef göstermeye çalıştı.
Ancak haberler Virgilio ve Il Giornale gibi İtalyan sitelerinde de yer aldı ve gazeteciler tarafından sosyal medyada yayıldı.
Vatikan Basın Ofisi sözcüsü geçtiğimiz cuma günü düzenlenen basın brifinginde bu iddiaları kesin bir dille yalanladı ve Basın Ofisi daha sonra şu açıklamayı yaptı: "Vatikan Basın Ofisi Direktörü Matteo Bruni gazetecilerle yaptığı toplantıda Kardinal Pietro Parolin'in hastalandığı varsayımını yalanlayarak böyle bir olayın meydana gelmediğini belirtti. Ayrıca tıbbi ya da bakım personelinin olaya karıştığını da reddetti."
Analistler yeni bir atama öncesinde asılsız söylentilerin adayları nasıl itibarsızlaştırdığını uzun zamandır dile getiriyorlar. 2013 yılındaki konklav öncesinde Papa Francis de sağlığıyla ilgili benzer asılsız haberlerle karşı karşıya kalmıştı.
Eskiden Papa Francis'in başdanışmanı olan Kardinal Parolin, bir sonraki papa seçilecek en güçlü papabiles ya da adaylardan biri olarak lanse ediliyor.
Konklav hakkındaki dezenformasyon The Guardian'ı hedef alıyor
Guardian gazetesinin "Bir sonraki Papa Müslüman olmalı yoksa Avrupa sokaklarında şiddet yaşanacak" başlıklı köşe yazısını taklit eden sahte bir ekran görüntüsü de internette dolaşıyor.
Söz konusu köşe yazısı yanlışlıkla gazeteci Yasmin Alibhai-Brown'a atfedilmiştir. Hem The Guardian hem de Alibhai-Brown böyle bir makaleyi hiçbir zaman yayınlamadıklarını teyit etmişlerdir.
The Guardian'ın Alibhai-Brown'a ait yazar sayfasına bakıldığında da kendisinin 2016'dan bu yana The Guardian için yazmadığı görülüyor.
Ekran görüntüsüne daha yakından bakıldığında logoda İngiliz gazetesinin halk arasında bilinen adı olan 'The Grauniad' yazıyor ve bu da görüntünün nasıl tahrif edildiğini gösteriyor.
Ekran görüntüsü ilk olarak, The Guardian'a sürekli olarak yanlış başlıklar atfeden 'The Grauniad Official' adlı bir X hesabı tarafından yayınlandı.