Brüksel’de de Rusya’dan yapılan ihracatlara ek vergi getirilmesi fikri giderek daha fazla destek buluyor. Çünkü ticaret politikalarında karar alınması için oy birliği değil nitelikli çoğunluk gerekiyor. Bu da Macaristan ve Slovakya gibi ülkelerin veto hakkını devre dışı bırakıyor.
REKLAM
Avrupa Birliği, Rusya’ya yönelik yeni yaptırım paketiyle enerji ve finans sektörlerini hedef alarak Ukrayna’da 30 gün boyunca koşulsuz ateşkes sağlamayı ve Vladimir Putin’i masaya oturtmayı amaçlıyor. Bu açıklama, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'den geldi.
Von der Leyen, Putin’in Türkiye’de Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile görüşmeyi reddetmesini ve müzakerelere şahsen katılmamasını, Rus ekonomisine yönelik sert kısıtlamaların gerekçesi olarak gösterdi.
“Zelenskiy görüşmeye hazırdı. Putin asla gelmedi. Bu da bize onun gerçek niyetini gösteriyor: Putin barış istemiyor,” diyen von der Leyen, cuma sabahı Arnavutluk’ta düzenlenen Avrupa liderler zirvesine katılırken konuştu.
“Biz barış istiyoruz. Bu nedenle, Putin barışa hazır olana kadar üzerindeki baskıyı artırmamız gerekiyor.”
Von der Leyen’e göre yeni yaptırım paketi, halihazırda ciddi kısıtlamalar altındaki Rus bankalarının yanı sıra, Rusya ile Avrupa’yı birbirine bağlayan ancak şu anda çalışmayan Kuzey Akım I ve II doğal gaz boru hatlarını da hedef alacak.
Komisyon sözcüsü, Kuzey Akım'a yönelik yaptırımların 'yatırımcıların bu tartışmalı projeye ilgi duymasını engellemeye' yardımcı olacağını belirtti.
Brüksel ayrıca, G7 ülkeleri ve Avustralya’nın Aralık 2022 sonunda uygulamaya koyduğu Rus petrolüne yönelik fiyat tavanını aşağı çekmeye çalışacak.
Bu tavan, Batılı şirketlerin varil başına 60 doların üzerinde fiyatla petrol satan Rus tankerlerine sigorta, finansman ve bayrak tescili gibi hizmetler sunmasını yasaklıyor. Fiyat tavanı, onaylandığı tarihten bu yana Rusya’nın küresel ticaretinde yaşanan dalgalanmalara ve kural ihlallerine rağmen değişmeden kaldı.
Yılın başlarında, İskandinav ve Baltık ülkeleri bu fiyat tavanının gözden geçirilmesini ve Kremlin’in enerji gelirlerinin daha fazla sıkıştırılmasını talep etti. Ancak von der Leyen, yeni tavan fiyatın ne kadar olacağına dair net bir bilgi vermedi.
G7 ile bağlantılı olduğu için bu değişiklik ABD’nin onayını gerektiriyor. Washington ise şu ana kadar, Putin’in Donald Trump döneminde belirlenen koşullara uymamasına rağmen yeni yaptırımlar konusunda temkinli davrandı.
Komisyon sözcüsü, bu konuda uluslararası düzeyde 'koordineli hareket' sağlamak için Washington ile temasa geçileceğini söyledi.
'Yaptırımlar etkisini gösteriyor'
Rusya, G7’nin getirdiği fiyat tavanını aşmak için, genellikle eski ve kötü bakımlı tankerlerden oluşan, sahiplik ve sigorta bilgileri karanlık olan bir 'gölge filo' kullanıyor.
Bu filo; sahte veriler yaymak, sinyal sistemlerini kapatarak görünmez olmak ve ham petrolün menşeini gizlemek için gemiden gemiye aktarmalar yapmak gibi aldatıcı uygulamalarla suçlanıyor. Aynı zamanda, Avrupa’nın kritik altyapısına sabotaj faaliyetleri yürüttüğü şüphesiyle de yoğun şekilde izleniyorlar.
AB şu ana kadar bu 'gölge filo'ya ait 350’den fazla gemiyi kara listeye aldı ve bu listenin önümüzdeki haftalarda genişletilmesi planlanıyor.
“Bu yaptırımlar etkisini gösteriyor. Rusya’nın petrol ve gaz gelirleri savaş öncesine göre neredeyse yüzde 80 düştü. Bütçe açığı tavan yaptı. Faiz oranları fahiş seviyelerde. Enflasyon ise yüzde 10’un oldukça üzerinde,” diyen von der Leyen, Tirana’daki zirvede “Putin’i müzakere masasına oturtmak için daha fazlasını yapmaya hazırız,” ifadesini kullandı.
Komisyon başkanının açıklamaları, AB büyükelçilerinin 17'nci yaptırım paketini onaylamasından iki gün sonra geldi. Ancak bu yeni paket kapsam bakımından sınırlı kaldı ve Rusya’nın ekonomik sektörlerine yönelik güçlü bir yaptırım içermedi. Bu paketin son diplomatik gelişmelerle doğrudan bir ilgisi yok.
'Gönüllüler Koalisyonu', Rusya’nın Ukrayna’da geçici bir ateşkesi kabul etmesi için pazartesi gününü son tarih olarak belirlemişti, ancak o gün geçti ve herhangi bir gelişme yaşanmadı. Yeni bir son tarih de henüz açıklanmış değil.
Bu sırada Washington’da Ukrayna yanlısı Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham, Rusya’dan petrol, gaz ve uranyum alan ülkelere karşı yüzde 500 oranında gümrük vergisi uygulanması için iki partiden de destek toplamaya çalışıyor. Bu uygulama hayata geçerse, hâlâ Moskova’ya enerji açısından bağımlı olan bazı Avrupa ülkelerini ciddi şekilde etkileyebilir.
Brüksel’de de Rusya’dan yapılan ihracatlara ek vergi getirilmesi fikri giderek daha fazla destek buluyor. Çünkü ticaret politikalarında karar alınması için oybirliği değil nitelikli çoğunluk gerekiyor; bu da Macaristan ve Slovakya gibi ülkelerin veto hakkını devre dışı bırakıyor.