ABD'nin dayattığı gergin 'gümrük tarifesi' politikalarıyla, zorlu bir ekonomik durumla karşı karşıya kalan AB ve Japonya, ekonomik ilişkilerini güçlendirmeyi hedefliyor.
REKLAM
Avrupa Birliği ve Japonya, Tokyo’da düzenlenen 30'uncu AB–Japonya Zirvesinde ticari işbirliğini derinleştirme ve ekonomik baskıya karşı birlikte hareket etme kararı aldıklarını açıkladı. Karar, Japonya’nın ABD ile tarifeler konusunda bir ticaret anlaşmasına varmasının ertesi günü geldi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, zirve sonrası yaptığı açıklamada, “Dünya hızla değişiyor. Bizim gibi stratejik ortaklar için bu, zamanın gerçekleriyle yüzleşmek adına daha da yakınlaşmak anlamına geliyor,” dedi.
Von der Leyen, bu kararın artan ticaret gerilimleri, kırılgan tedarik zincirleri, aşırı kapasite sorunu ve adil olmayan rekabet koşulları gibi küresel zorluklar bağlamında alındığını vurguladı.
Zirve sonunda yayımlanan ortak bildiride, AB ve Japonya, kurallara dayalı uluslararası ticaret düzenini savunduklarını yineledi. Bu mesaj, ABD’nin ticaret ortaklarına yönelik tek taraflı gümrük vergileriyle küresel ticaret kurallarını zorladığı bir dönemde geldi.
Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba, “Kurallara dayalı, istikrarlı ve öngörülebilir bir serbest ve adil ekonomik düzeni sürdürme ve güçlendirme konusunda hemfikiriz. Bunun merkezinde çok taraflı ticaret sistemi ve Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ - WTO) yer almalı,” dedi.
Ancak zirvenin mesajı, ABD Başkanı Donald Trump’ın açıkladığı yeni ABD–Japonya ticaret anlaşmasının gölgesinde kaldı. Zorlu müzakerelerin ardından Tokyo, ABD’ye ihraç edilen ürünler için önceden tehdit edilen yüzde 25’lik gümrük vergisi yerine yüzde 15 oranında bir tarifeye razı oldu. Bu gelişme, zirvenin gündemini gölgede bıraktı.
AB cephesindeyse ABD ile müzakereler hâlâ çıkmazda. Birlik, hâlihazırda ABD tarafından çelik ve alüminyumda yüzde 50, otomobillerde yüzde 25 ve diğer ürünlerde yüzde 10 oranında tarifelere tabi tutuluyor.
Bu zorlu ticaret ortamında AB ve Japonya, 2019’dan bu yana yürürlükte olan serbest ticaret anlaşmalarının uygulamasını hızlandırma kararı aldı. Von der Leyen’e göre, AB şirketleri Japonya’ya yılda yaklaşık 70 milyar euro mal ve 28 milyar euro hizmet ihraç ediyor ve 2019’dan bu yana ikili ticaret yüzde 20 artmış durumda.
İki taraf, kamu alımları ile sağlık ve bitki sağlığı standartları gibi alanlarda anlaşmanın tam uygulanmasını hızlandıracaklarını duyurdu. Ayrıca karşılıklı yatırımların artması da beklentiler arasında.
AB–Çin zirvesinin hemen öncesinde yapılan ortak açıklamada, taraflar stratejik bağımlılıkların azaltılması konusunda da işbirliği yapacaklarını vurguladı. Özellikle Çin’in ihracat kısıtlamaları uyguladığı kritik hammaddeler konusunda ortak hareket planlanıyor.
Bu işbirliği, aynı zamanda Çin’in uyguladığı ekonomik baskı, piyasa dışı politikalar ve ticaret uygulamalarına karşı bir ortak cephe oluşturmayı hedefliyor. Nitekim Japonya, Ağustos 2023 ile Haziran 2025 arasında Çin’in deniz ürünlerine uyguladığı ithalat yasağıyla karşı karşıya kaldı.
Öte yandan, AB’nin Çin ile elektrikli araçlar, süt ürünleri, domuz eti ve içkiler gibi birçok kalemde devam eden ticaret anlaşmazlıkları bulunuyor.