Astronotlar Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki (ISS) görevleri boyunca fiziki ve psikolojik strese nasıl dayanıyor? 60 yaşındaki astronot Paolo Nespoli anlatıyor.
Astronotlar Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki (ISS) görevleri boyunca fiziki ve psikolojik strese nasıl dayanıyor? Paolo Nespoli Avrupa’da hala çalışmakta olan en yaşlı astronot. 60 yaşındaki bilim adamı hayatında üçüncü kez ISS gemisindeki yerini almaya hazırlanıyor. Bu zorlu misyonunda için hazırlık aşamalarını yakından takip ettiğimiz Nespoli, çocukluktan bu yana uzaya olan ilgisini anlattı.
Paolo Nespoli 60 sene önce, Sovyetler Birliği’nin uzaya gönderildiği ilk uydu Sputnik’in fırlatıldığı yılda dünyaya geldi. Yıllar sonra Amerika Birleşik Devletleri’nin Apollo programı kapsamında, Youri Gagarine uzaya çıkan ilk insan oldu. İtalyan Astronot Paolo Nespoli, uzay alanındaki başarıların çocukluk hayallerini süslediğini anlatıyor:
Nespoli için uzay günlük hayatının bir parçası haline gelse de hiç bir zaman bir rutine dönüşmedi.
Gezegenimiz üzerinde aylar süren denemeler sonucu, uzay ekiplerinin Uluslararası Uzay İstasyonu’na vardıklarında fiziki ve zihinsel olarak mikrogravite şartlarına uyum sağlaması gerekiyor.
.
astro_paolo</a> is rocking his Sokol spacesuit at <a href="https://twitter.com/hashtag/StarCity?src=hash">#StarCity</a>. Launch date set for 28 July and then <a href="https://twitter.com/hashtag/Vita?src=hash">#Vita</a> begins... <a href="https://t.co/Rp0i3QPmxn">pic.twitter.com/Rp0i3QPmxn</a></p>— Human Spaceflight (esaspaceflight) 30 juin 2017
- “Uzaya çıkmak gençleştiriyor” *
2007 yılında Uluslararası Uzay İstasyonu’nun inşasında 2 hafta çalışan astronot, 2011’de ise bu gemide 6 ay geçirdi.
Peki bu üçüncü gidişi ne açıdan farklı olacak?
Paolo Nespoli ve ekibi mikrogravitenin sunduğu benzersiz koşullardan yararlanarak yaklaşık 200 bilimsel deney gerçekleştirecek. Bir açıdan Dünya’da kalan araştırmacıların eli kolu olacaklar.
.
astro_paolo</a> sera le prochain astronaute européen dans l'espace! Décollage prévu le 28 juillet. <a href="https://t.co/mLOVRDCdH3">https://t.co/mLOVRDCdH3</a></p>— ESA France (ESA_fr) 12 juillet 2017
Astronotlar tüm kariyerleri boyunca formlarını korumaya dikkat ederek, düzenli olarak tıbbi muayenelerden geçiyor. Ancak kişiden kişiye sağlık durumları farklılık gösteriyor. ESA’nın sağlık görevlilerinden Filippo Castrucci “İnsanlar hakkında olağanüstü olan şey fizyolojilerinin göreceli olması. Yaşın sanıldığı kadar da önemi yok aslında. 60 yaşlarında olan fakat çok genç görünen ve fizyolojik açıdan 30 yaşlarındaki birinden daha yüksek bir performans gösterebilenlerle karşılaşmak büyük bir olasılık. “ yorumunda bulunuyor.
Mikrogravitenin insan vücudu üzerindeki etkileri
Uzun süren görevlerde uzay ekibinde çalışanların sağlığını koruyabilmeleri adına insan vücudundaki fonksiyonların yer çekiminin olmadığı ortamlarda nasıl değiştiğini anlamak büyük önem taşıyor. Avrupa Uzay Ajansı’nın astronot eğitmenlerinden Laura Andre-Boyet “beynin ve merkezi sinir sisteminin, yer çekiminin olmadığı bir ortamda nasıl çalıştığını ve insanın Dünya üzerindeki kadar ince ve doğru hareketlerde bulunup bulunulmayacağı araştırdıklarını” belirtiyor:
Uzay araçları insanlara göre tasarlanmalı
Uzay araştırmalarının geleceği, “mikrogravitenin etkileri hakkında bilimin ilerlemesi ve kardivasküler sistemindeki değişikler gibi insan vücudundaki değişim ve kemik kaybına bağlı” olarak gelişecek. Uçuş operatörü Filippo Castrucci, “İSS uzaydaki demir atma noktamız, daha ileri gidebilmemiz için veri tabanı oluşturmamıza ve planlı ilerlemeze yardımcı oluyor. Kas kaybı ve kemiklerin minerallerini kaybetmesi gibi durumların önüne astronotların kısmi veya tamamen yer çekimi ortamına koyulmasıyla geçilebilinir. Uzay araçlarının insanlara göre tasarlanması gerekiyor, insanlardan bu araçlara uyum sağlamaları beklenmemeli.”
Düşük Dünya yörüngesinin ötesine ne zaman geçilecek?
Avrupa Uzay Ajansı’nın (European Space Agency, ESA) önümüzdeki yıllar için hedeflerinden biri de düşük Dünya yörüngesinin ötesine geçebilmek. Bunun da Ay üzerinde kalıcı bir üs kurularak ve NASA’nın Mars’a “İnsanlı uzay uçuş programı” sayesinde yapılması planlanıyor.
Önümüzdeki günlerde Paolo Nespoli, Rus ve Amerikan meslektaşlarıyla beraber , Youri Gagarine’in ilk uçuşu için kullandığı aynı platformdan kalkarak uzay tarihini yazmaya devam edecek.
Passage de relais européen – j’ai briefé
astro_paolo</a> sur l’ISS telle que je l’ai quittée. Il la retrouvera à la fin du mois! <a href="https://twitter.com/hashtag/europeinspace?src=hash">#europeinspace</a> <a href="https://t.co/y0ENahABRF">pic.twitter.com/y0ENahABRF</a></p>— Thomas Pesquet (Thom_astro) 10 juillet 2017
