Aranan temiz enerji, dünyanın sayısız bölgesinde gömülü halde olabilir.
REKLAM
Son dönemdeki araştırmalar, dünyanın sayısız bölgesinde hidrojen rezervlerinin gömülü olduğunu gösteriyor.
Uzmanlara göre bu tür rezervlerin bulunması küresel enerji dönüşümünün hızlanmasını sağlayabilir; ancak bunun için jeologlar büyük hidrojen birikimlerinin nasıl oluştuğu ve bunların nerede bulunabileceğine dair yeterli bilgiye sahip olmalı.
Oxford Üniversitesi'nde jeokimya profesörü Chris Ballentine, Live Science'a yaptığı açıklamada, "Şu anki oyun, hidrojenin nerede serbest bırakıldığını, biriktiğini ve korunduğunu bulmak," dedi.
Ballentine, yakın zamanda bu sorulara cevap bulmak amacıyla bir araştırma makalesi yayınladı. O ve makalenin diğer yazarlarına göre, Dünya'nın kabuğu son 1 milyar yılda, 170 bin yıllık enerji ihtiyacımızı karşılamaya yetecek kadar hidrojen üretti.
Ancak bu hidrojenin ne kadarına erişilebileceği ve verimli şekilde ne kadarının çıkarılabileceği henüz net değil.
Hakemli bilimsel dergi Nature Reviews Earth and Environment'ta salı günü yayınlanan yeni makalede araştırmacılar yer altında doğal hidrojen gazının oluşumunu ve birikimini teşvik eden jeolojik koşulların "bileşen" listesini hazırladı. Bu liste rezerv arayışını kolaylaştırabilir.
Ballentine, "Doğal hidrojen rezervuarlarının oluşması için üç temel unsura ihtiyaç var: hidrojen kaynağı, rezerv kayaları ve gazı yeraltında tutan doğal contalar," dedi.
"Hidrojen üretebilen bir düzine doğal süreç var, en basiti suyu hidrojen ve oksijene ayıran bir kimyasal reaksiyon. Bu süreçlerden en az birine ev sahipliği yapan her tür kaya potansiyel bir hidrojen kaynağı."
Makalede ayrıca, ofiyolit komplekslerinden büyük magmatik bölgelere ve Arkeen yeşiltaş kuşaklarına kadar uzanan çok çeşitli jeolojik bölgelerin hidrojen keşfi için umut verici olduğu ifade ediliyor.
Ofiyolitler, bir zamanlar okyanusun altında bulunan ancak daha sonra karaya itilen Dünya kabuğunun ve üst mantosunun parçaları. 2024'te araştırmacılar Arnavutluk'taki bir ofiyolit kompleksinde devasa bir hidrojen rezervuarı keşfetmişti. Magmatik kayaçlar ise magma veya lav nedeniyle katılaşanlar. Arkean yeşiltaş kuşakları da klorit ve aktinolit gibi yeşil minerallerle karakterize edilen ve 4 milyar yıla uzanan eski oluşumlar.
Hidrojen bugün büyük ölçüde temiz enerji kaynağı olarak görlülüyor. Bu gaz hem araçlara hem de elektrik santrallerine enerji sağlayabilmesi nedeniyle fosil yakıtlardan uzaklaşmaya da yardımcı olabilir.
Ancak hidrojen bugün hidrokarbonlardan üretiliyor, bu da gazın üretiminin büyük karbon emisyonlarına sebebiyet verdiği anlamına geliyor. Yani üretim sürecinde açığa çıkan emisyonlar gazın temiz enerji niteliğine zarar veriyor.
Yeraltı rezervuarlarından elde edilecek "temiz" hidrojenin karbon ayak izi ise doğal yollardan oluştuğu için çok daha küçük olabilir.