Mahkeme yazılı kararında, Rusya ile teknoloji paylaşımını “son derece ciddi” bir durum olarak nitelendirerek bunun “uluslararası güvenlik ve istikrar” açısından sonuçları olduğunu belirtti.
REKLAM
43 yaşındaki bir Rus vatandaşı, Hollanda'nın önde gelen yarı iletken çip makineleri üreticisi ASML ve başka bir teknoloji şirketinden aldığı hassas bilgileri Rusya’daki bir kişiye ilettiği gerekçesiyle, uluslararası yaptırımları ihlal ettiği suçlamasıyla Hollanda’da mahkum edildi.
Hollanda’nın liman kenti Rotterdam’da yargılanan ve gizlilik yasaları gereği kimliği açıklanmayan sanık, 3 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Hakkındaki bazı suçlamalardan, örneğin bu bilgileri iletmesi karşılığında ödeme aldığı iddiasından ise beraat etti.
Mahkeme kararında, “Rusya’ya danışmanlık yapmak ve teknoloji paylaşmak son derece ciddidir. Bu durum, ülkenin askeri ve stratejik kapasitesini güçlendirmeye katkıda bulunabilir. Bu da Ukrayna’ya ve dolaylı olarak uluslararası güvenlik ve istikrara etki eder,” ifadelerine yer verildi.
ASML, işlemci çipi üretiminde kullanılan makineleri yapan dünyanın önde gelen şirketlerinden biri ve son teknolojiye dayalı ürünleriyle yıllık milyarlarca euro ciroya sahip. Şirket, mahkeme kararına ilişkin henüz bir açıklama yapmadı.
Rotterdam Bölge Mahkemesi, sanığın Rusya'da bir mikroçip üretim hattı kurma konusunda bilgi paylaştığını belirtti. Bu tür yarı iletken çipler; insansız hava araçları gibi askeri teçhizatlarda, yani Moskova’nın Ukrayna’daki savaş makinesinin önemli unsurlarında kullanılabiliyor.
Sanık, kararın okunmasının ardından mahkeme salonundan tepkisiz bir şekilde ayrıldı. Karar, Rusça çeviriyle hoparlör üzerinden kendisine iletildi. Sanığın kararı temyize götürmek için 14 günü bulunuyor.
26 Haziran’daki duruşmasında sanık, geçen yıl dosyaları kopyaladığını ve Signal adlı mesajlaşma uygulaması üzerinden Rusya’daki bir kişiye gönderdiğini kabul etti.
Mahkeme kararında aktarılan ifadelere göre sanık, “Bu dosyaların Rusya’ya gönderilmesine izin veriliyor mu diye kendime sormadım,” dedi ve ekledi: “Evet, danışmanlık yaptım.”
Hollanda’nın bilim ve teknoloji sektörü yabancı aktörlerin hedefinde
ASML, son yıllarda özellikle ABD’nin Çin’e çip üretiminde kullanılan ileri teknolojilere erişimi kısıtlamayı amaçlayan politikası çerçevesinde ihracat kısıtlamalarına tabi tutuldu.
Bu dava, Hollanda’nın yüksek teknoloji sektörünün sanayi casusluğu kapsamında hedef alınmasının ilk örneği değil.
2020 yılında, Hollanda iç istihbarat servisi (AIVD), ülkedeki bilim ve teknoloji sektörünü hedef alan iki Rus casusun kimliğini tespit ettiğini duyurmuştu.
İstihbarat servisine göre, bu casuslardan biri yapay zeka, yarı iletkenler ve nanoteknoloji hakkında bilgi toplamaya çalışıyordu.
Kurum o dönemde, “Bu teknolojiler hem sivil hem de askeri amaçlarla, özellikle silah sistemlerinde kullanılabilir,” açıklamasında bulunmuştu.