GPT-5 üzerinde erken test olanağı elde eden uzmanlar, 2022'den beri beklediğimiz 'yapay genel zeka' (AGI) seviyesine ulaşmış olabileceğimizi düşünüyor.
REKLAM
OpenAI perşembe akşamı Türkiye saatiyle 20:00'de canlı bir tanıtım etkinliği düzenleyerek uzun süredir beklenen yeni dil modeli GPT-5'i duyurdu.
2022'de ChatGPT'yi piyasaya süren ve dünya genelinde büyük bir yapay zeka yarışına öncülük eden şirket, o zamandan beri insan seviyesinde yapay zekanın geleceği güne dair vaatlerde bulunuyordu. Şirketin bundan önceki lansmanları da gerek telif konusunda gerekse son kullanıcıya sunulan yeni yetenekler açısından dünya çapında sansasyon yaratmıştı.
Öte yandan perşembe yapılan etkinlik, bir o kadar sansasyondan uzaktı. Yeni modelin hız, akıl yürütme, kodlama ve sağlık gibi alanlara odaklandığı görüldü.
Yapay zekaya gündelik işler için başvuran internet kullanıcıları, muhtemelen aylardır beklediği sansasyonel özellikleri göremedi. Ancak kodlamada, bilimsel araştırmalarda ve özellikle de tıp alanında modeli deneyen bir dizi uzman, son derece olumlu açıklamalarda bulundu.
OpenAI bu lansmandan yaklaşık 15 gün önce aralarında Cursor, Canva ve Github gibi önde gelen firmaların bulunduğu sektör temsilcilerine erken erişim ve test olanağı sundu. Etkinlikte ve basın açıklamalarında söz alan iş insanları yeni modelin kodlama ve iş akışı yeteneklerini övgüye boğuyor.
Ancak dikkat çekici bir konu daha var: GPT-5'e erken erişim olanağı elde eden bilim ve tıp uzmanları, 2022'den beri beklediğimiz "yapay genel zeka" (AGI) seviyesine ulaşmış olabileceğimizi söylüyor. Bu, yapay zekanın artık asistanlarımız veya hesap makinelerimiz olmaktan çıkıp hipotezler yürüten meslektaşlara dönüştüğü, yani neredeyse insan seviyesine eriştiği anlamına geliyor.
Aylardır çözülemeyen deneyi dakikalar içinde çözdü
GPT-5'i erken erişim sürecinde deneyen bilim insanlarından biri de ABD'deki Jackson Laboratuvarı'nda araştırmalar yürüten Türk immünolog Prof. Dr. Derya Unutmaz'dı.
İki hafta boyunca GPT-5 üzerinde testler yürüten Unutmaz, Euronews Türkçe'ye yaptığı açıklamada, "O artık bir asistan düzeyinde değil, bir ortak, bir iş arkadaşı konumunda. Hatta deneyimli bir rehber seviyesine geçmiş," dedi.
"Müthiş bir şekilde size fikir ve hipotez üretiyor."
OpenAI CEO'su Sam Altman da lansmandan hemen önce yaptığı konuşmalarda GPT-5'in "doktora düzeyinde olduğunu" dile getirmişti.
Unutmaz, gerçekten de yaptığı karşılaştırmalarda GPT-5'in şirketin bir önceki gelişmiş modeli o3'ü aştığını ve son derece hızlı olduğunu ifade ediyor. Bilim insanı, daha önce bir doktora öğrencisiyle yürüttüğü bir deneyi yeni modelin dakikalar içinde çözüme kavuşturduğunu ekleyerek, süreci şöyle anlatıyor:
"Birkaç yıl önce yaptığımız iki deney vardı. Bu çalışmada çok ilginç bir sonuç çıkmıştı. Deney sonuçları birbiriyle tam uyuşmuyordu, çarpışan bir sonuç vardı ve biz bunu açıklayamıyorduk. Aradan birkaç ay geçince bir fikir geliştirip yeni bir deney yaptık. Bunun sonucunda bir nebze aydınlandı ama yine de tam olarak sonucu anlayamıyorduk. Bu yüzden de makale yayınlamamıştık."
Deneme sürecinde yaptıkları çalışmayı GPT-5'e yükleyen Unutmaz, sonuç karşısında şaşkına döndüklerini aktardı
"Bir-iki dakika sonucunda o deneyi tamamen analiz edebildi. Haberi olmadığı halde bizim aylar sonra yaptığımız yeni deneyi yapmamızı önerdi. Ama onun da ötesinde, birbiriyle uyuşmayan o iki sonucun nasıl birbiriyle uyuşabileceğini anlatan çözümler önerdi. Onlardan birini hiç düşünmemiştik. Gerçekten açıklayıcı bir çözüm oldu. Çok şaşırdım. o3 modeli bu çözümlere ulaşamamıştı. Bu çok özel bir durum."
'Makalede adı yazmalı'
Unutmaz, şimdi bu makaleyi yayınlamayı planladıklarını aktarıyor.
"O dönemdeki doktora öğrencim çoktan mezun olup gitti ama bu makaleyle ilgili ne yapacağımızı hep konuşuyorduk. Şimdi bu sonuçtan sonra kesinlikle o makaleyi yazacağız."
Öte yandan, GPT-5'in artık bilimsel araştırmalarda bir bilgisayar değil de bir "partner" olarak görev aldığı bu gibi durumlarda yeni bir tartışma başlığı ortaya çıkıyor: Bilimsel dergilerde yayınlanan deney makalelerinde GPT-5'in de adı yazmalı mı?
Aslında bu konu daha önce de gündeme gelmişti. 2023'te İngiltere'de grup bilim insanı, kimseye bilgi vermeden ChatGPT'ye bir makale yazdırıp hakem heyetine sunmuş ve makalenin yayınlanması için onay almıştı.
Açıklamak gerekirse, bilimsel makale süreçleri şöyle işliyor: Bilim insanları yaptıkları deneylerin veya araştırmaların sonuçlarını açıkladıkları bir makale yazıyor. Ardından bu makale prestijli bilimsel dergilere yayınlanması için sunuluyor. Ancak önce ekipte yer almayan bağımsız ve ekibe denk uzmanlığa sahip bilim insanlarının makaleyi inceleyip sonuçları teyit etmesi gerekiyor. Bu olaya hakem onayı deniyor. Hakem gözetiminden geçtikten sonra makale yayınlanıyor. Araştırmayı yapan ekibin isimleri de bu makalenin başında yer alıyor.
İşte bu künyede ChatGPT'nin de yer alıp alamayacağı veya bilimsel makale yazımında ChatGPT'den yardım alıp alınamayacağı bir süredir bilim çevrelerinde tartışma konusu.
Öte yandan, bilimsel yayın camiası o dönemde bu tartışmalara olumlu tepkiler vermedi. Science ve Nature gibi önde gelen bilimsel dergilerin yayıncıları, akademik literatürü kusurlu ve hatta uydurma araştırmalarla doldurabileceği endişesiyle, ChatGPT ile yazılan makaleleri yasakladı.
Ancak 2023'ten bu yana çok şey değişti ve dil modelleri çok hızlı ilerledi. GPT-5 ile artık halüsinasyon, yani uydurma riskinin neredeyse ortadan kalktığı iddia ediliyor.
Prof. Unutmaz da GPT-5'in makale künyelerinde yer alabileceği görüşünde. Unutmaz, "Açıkçası katkısı çok büyük olduğu için bu makalede yazarlardan bir tanesi olması gerekiyor. En azından ithaf bölümünde bunu GPT-5 sayesinde yaptığımızı belirtmemiz gerekiyor," diyor.
'Buluşların çoğu yapay zeka tarafından yapılacak'
Unutmaz yapay zekanın artık yeni fikirler üretmeye başladığını tekrar vurgularken, kamuoyundaki bir algıyı da eleştiriyor:
"Bunu insanlar çok iyi anlamıyor. Yani 'Yapay zeka, yeni bir bilim buluşu yapamaz' diye düşünüyorlar. Bu kesinlikle doğru değil. Bence önümüzdeki yıllarda artık buluşların çoğunu yapacak."
Buluş sürecinin zaten insanlarda da bilgi birikimi sayesinde mümkün olduğunu hatırlatan Unutmaz, yapay zekanın bugüne dek insanlığın ürettiği birikime sahip olduğunu dile getiriyor.
"En uzman bilim insanlarının bile düşünemeyeceği düzeyde hipotezler üretiyor. GPT-5 uzmanların içinde ilk yüzde birlik dilimdedir."
Hastalıkların teşhisinde de devrim yaşanacak mı?
OpenAI'a göre, GPT-5'in hem doktorlar hem de son kullanıcı için iddialı bir diğer yeniliği de teşhis koyma ve yönlendirme yeteneklerinin güçlenmesi.
Sağlıkla ilgili sohbetler söz konusu olduğunda GPT-5 sadece sorulmasını beklemekle kalmıyor, aynı zamanda olası sorunları tespit etme, takip soruları sorma ve yaklaşan bir doktor randevusu gibi gerçek dünya senaryolarına hazırlanmanıza yardımcı olma kapasitesine sahip.
Şirketin yayınladığı bir blog yazısında, GPT-5 ile kullanıcının yapay zeka yanıtlarına daha fazla güvenebileceği ve modelin sağlıkla ilgili -eskiye kıyasla- daha doğru bilgiler vereceği vurgulanıyor.
"GPT-5, sağlıkla ilgili sorular için bugüne kadarki en iyi modelimiz."
Lansmandan önce GPT-5'e erken erişim elde eden kişiler arasında tıp doktorları da vardı. Kendisi de aynı zamanda bağışıklıkla ilgili sorunlara odaklanan bir immunolog olan Unutmaz, "Özellikle bizim alanımızda, analizin yüzde 80 ila 90'ınını yapmak yetmez. Asıl önemli kısım, kalan yüzde 10'dur. GPT-5 onu tamamlayabiliyor," diyor.
"Hasta teşhisinde son derece komplike bir durumda denedik. Burada bir arkadaşımın komplike bir hastası gelmişti. Daha önce doktor doktor gezen ama teşhis bulamayan hastalar bunlar. Onlardan birini GPT-5'e sorduk ve gerçekten de arkadaşımın düşünce düzeyinde, daha önce doktorların atladığı bir teşhiste bulundu."
"O analizi ancak konunun çok üst düzey bir uzmanı düşünebilirdi," diyen Unutmaz, bu noktada yeni modeli fenomen dizi karakteri Dr. House'a benzetiyor.
Orijinal adıyla House MD. 2004 ve 2012 arasında sekiz sezon yayınlanan fenomen bir FOX dizisiydi. Türkçe dahil birçok dile de uyarlanan dizide bulaşıcı hastalıklarda uzman doktor Gregory House ve ekibi, kimsenin teşhis koyamadığı hastalar üzerinde bir dedektif titizliğiyle çalışarak sorunun ne olduğunu buluyordu.
Unutmaz, "GPT-5 açısından Dr. House güzel bir örnek olur. Bu model artık o düzeye çıkmış durumda," diye ekliyor.
"Halkın bunu anlaması gerek. Yapay zekanın insanları ve dünyayı nasıl bir değişim içine sürdüğünü fark etmeliyiz."