Diğer yandan yasak sonrası sosyal medyada yaş sınırlamasına takılan Avustralyalı çocuklar alternatif platformlar aramaya başladı.
Küresel çevrimiçi forum sitesi Reddit, 16 yaşından küçük çocukların dünyanın en popüler sosyal medya platformlarında hesap sahibi olmasını yasaklayan Avustralya yasasına karşı cuma günü mahkemeye başvurdu.
ABD Kaliforniya merkezli Reddit Inc.’in Yüksek Mahkeme’de açtığı dava, geçen ay Sidney merkezli hak örgütü Dijital Özgürlük Projesi’nin başlattığı hukuki süreci takip ediyor.
Her iki dava da dünyada bir ilk olan bu yasanın, Avustralya’da örtük biçimde korunan siyasi iletişim özgürlüğünü ihlal ettiği gerekçesiyle anayasaya aykırı olduğunu savunuyor.
Reddit, yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Sosyal medya yasası, internetteki herkes için ciddi gizlilik ve siyasi ifade sorunları barındırıyor. 16 yaş altını korumanın önemini kabul etmekle birlikte bu yasa, yetişkinler kadar çocuklara da müdahaleci ve potansiyel olarak güvensiz doğrulama süreçleri dayatıyor. Gençleri yaşlarına uygun topluluk deneyimlerinden (siyasi tartışmalar dâhil) uzaklaştırıyor ve hangi platformların kapsandığına dair mantıksız bir tablo yaratıyor.”
Başbakan Anthony Albanese hükümeti, Reddit’in hukuk mücadelesinin içeriğine ilişkin yorum yapmayı reddetti.
Hükümet açıklamasında, “Albanese hükümeti, platformların değil Avustralyalı ebeveynlerin ve çocukların yanındadır. Genç Avustralyalıları sosyal medyada maruz kalabilecekleri zararlardan korumak için kararlılığımız tamdır. Konu yargı sürecindedir, bu nedenle daha fazla yorum yapmak uygun değildir,” dendi.
Reddit, Facebook, Instagram, Kick, Snapchat, Threads, TikTok, X, YouTube ve Twitch, çarşamba gününden itibaren 16 yaşından küçük Avustralyalıların hesaplarını kaldırmak için “makul adımlar” atmazsa 49,5 milyon Avustralya dolarına (28,1 milyon euro) kadar para cezasıyla karşı karşıya kalacak.
Yasanın uygulanmasından sorumlu eSafety Komiseri Julie Inman Grant, perşembe günü bu 10 platforma zorunlu bilgi bildirimleri göndererek, yasanın yürürlüğe girdiği çarşamba gününden bu yana kaç küçük çocuğun hesabının kapatıldığını bildirmelerini talep etti.
Inman Grant, bazı platformların dava açmadan önce ilk bildirimlerini ya da ilk para cezalarını bekliyor olabileceğini öngördüğünü söylemişti.
eSafety, platformların uyum düzeyini ölçmek için altı ayda bir yeni bildirim gönderecek.
Mahkeme sürecine rağmen Reddit, yasaya uyacağını ve eSafety ile çalışmayı sürdüreceğini açıkladı.
Avustralyalı çocuklar alternatif uygulamalara yöneliyor
Yaş sınırlamasına takılan Avustralyalı çocuklar alternatif platformlar aramaya başladı. Mobil uygulamaları analiz eden Apptopia’ya göre, arkadaş grupları içinde fotoğraf paylaşmaya yarayan Yope uygulamasının indirilme oranı pazartesinden bu yana yüzde 251 arttı.
ByteDance tarafından TikTok gibi geliştirilen fotoğraf ve video paylaşım uygulaması Lemon8’in indirilme oranı ise yüzde 88 yükseldi.
eSafety, Yope, Lemon8 ve diğer küçük uygulamalara da yazı göndererek yaş sınırlı platform tanımına uyup uymadıklarını kendi kendilerine değerlendirmelerini istedi. Uygun oldukları takdirde, küçük yaştaki kullanıcıları dışlamazlarsa onlar da para cezalarıyla karşılaşacak.
Uzmanlar, hızla değişen sosyal medya ortamında yaş kısıtlamalarını uygulamanın 'köstebek oyunu'na benzediğini söylüyor. Ancak yetkililer, daha parçalı bir sosyal medya piyasasının akranlarıyla iletişimden geri kalma korkusu yaşayan çocuklara o kadar cazip gelmeyebileceğini belirtiyor.
Platformların yaş doğrulama seçenekleri arasında kimlik belgelerinin talep edilmesi, üçüncü taraf bir hizmet üzerinden yüz analizine dayalı yaş tahmini yapılması veya mevcut kullanıcı verilerinden çıkarımlar yapılması bulunuyor.
Hükümet, platformlara yaş doğrulamanın nasıl yapılacağı konusunda bir dayatma getirmedi; ancak tüm kullanıcıların yaş doğrulamasına zorlanmasının gereksiz yere müdahaleci olacağını ve teknoloji şirketlerinin çoğu kullanıcı hakkında doğrulama yapabilecek kadar veri topladığını belirtti.
Ayrıca gizlilik gerekçesiyle platformlar, kullanıcılardan devlet tarafından verilen kimlik belgelerini zorunlu tutamıyor.
Mahkeme kayıtlarına göre Reddit, Yüksek Mahkeme’den yasanın geçersiz olduğuna hükmetmesini isteyecek.
Alternatif olarak şirket, hükümetin Reddit’i yaş sınırlı platformlar listesine almasını engellemek istiyor.
Yüksek Mahkeme, Dijital Özgürlük Projesi’nin iki 15 yaşındaki genç adına açtığı davanın duruşma tarihini belirlemek için Şubat ayı sonunda ön inceleme yapacak. İki davanın birlikte görülüp görülmeyeceği henüz netleşmedi.