İnişleri-çıkışları ve sürprizleriyle SYRIZA iktidarının bir yılı

REKLAM

Yunanistan’da 25 Ocak 2015’te yapılan erken genel seçimleri kazanan SYRIZA ve lideri Aleksis Çipras iktidardaki bir senesini doldurdu. Göreve gelmeden önce verdiği “kemer sıkma politikalarına son verileceği” ve “Troyka” ile kredi koşullarını yeniden müzakereye açacağı vaatleriyle hem Yunanistan’da hem de ekonomik krizdeki tüm Avrupa ülkelerinin vatandaşlarına yeni bir umut olan SYRIZA ve lideri Çipras, atılan kimi adımlarla bu ‘yüksek beklentileri’ tam anlamıyla karşılayamadı. Modern Yunanistan’ın 1833’de kuruluşundan bu yana ilk defa iktidara gelen bir radikal sol kanat parti olan SYRIZA arkasına aldığı destek rüzgarını yavaş yavaş kaybetmeye başlıyor.

Çipras’ın referandum kumarı

Göreve geldikten yaklaşık 6 ay sonra Çipras, kreditörlerin ülkeye nakit akışının yeniden sağlanması karşılığında öne sürdüğü koşulları hükümet olarak kabul edip etmemelerini halka sormak için referanduma gitme kararı aldı. Yunanlara ‘hayır’ oyu vermeleri, aksi halde istifa edeceği yönünde çağrıda bulunan genç başbakana halkından da büyük destek geldi; referandumda yüzde 61,31 ‘hayır’ oyu çıktı.

SYRIZA’dan U dönüşü

Ancak bu destek Çipras’ın elini kreditörleri karşısında sandığı kadar güçlendirmedi. İlk ‘u dönüşü sinyali’ radikal çıkışları ve Avrupalı mevkidaşlarıyla yaşadığı gerilimlerle tanınan Maliye Bakanı Yannis Varufakis’in Çipras’ın isteğiyle istifa etmesiyle geldi.

Bundan yaklaşık bir hafta sonraysa, Çipras Brüksel’de Avrupalı liderlerle yaptığı 17 saatlik yorucu bir toplantının ardından anavatanında “krizin başlamasından bu yana bir Yunan hükümetinin kreditörlerle imzaladığı en acımasız anlaşma” olarak anılan bir anlaşmaya boyun eğmek zorunda kaldı.

Kimileri ise bu anlaşmayı Yunanistan’ın Euro Bölgesi’nden çıkmaması adına olumlu bularak başından beri başka bir çözümün olamayacağını savundu.

Çipras’tan üçüncü sandık zaferi

Bu anlaşmanın ardından kan kaybetmeye başlayan SYRIZA,Ağustos ayında meclisteki çoğunluğunu kaybedince, ülkede yeniden erken genel seçimler ufukta belirmiş oldu. 2o Eylül’de dokuz ay içerisindeki referandumla beraber üçüncü kez sandık başına giden ülkede seçmen yüzde 35 oyla yine SYRIZA dedi. Tek başına iktidar olacak sandalye sayısına ulaşamayan SYRIZA, Bağımsız Yunanlılar Partisi (ANEL) ile koalisyona giderek yeni hükümeti kurdu.

Muhalefetin ayak sesleri

Çipras kimi seçmenlere yaşattığı hayal kırıklığı ve bir zamanlar karşı çıktığı kemer sıkma önlemleri uygulamalarının devam etmesiyle oy kaybederken, muhalefet yaşadığı seçim yenilgilerinin ardından küllerinden yeniden doğmaya başladı. Liderini değiştirerek ivme kazanan Yeni Demokrasi Partisi, son kamuoyu yoklamalarında SYRIZA’nın 3,7 puan önüne geçerek en çok destek gören parti konumunda. Partinin yeni lideri Kiryakos Mitsotakis de ‘başbakan kim olmalı’ anketlerinde Çipras ile başabaş gidiyor.

Atina sokakları da, SYRIZA öncesi dönemi aratmayan bir şekilde sıklıkla hükümetin kesinti planlarını protesto eden memur, işçi, çiftçi ve emeklilerin eylemlerine ev sahipliği yapıyor. Ülkede bunlar yaşanırken, dışta da Trokya ile müzakerelerinde kendi hükümetlerinin düşmesi durumunda oluşabilecek iktidar boşluğu kartını oynayan Çipras, Yeni Demokrasi’nin yükselişiyle bu kozunu da kaybetmiş durumda.

Çipras alışılageldiği gibi sürpriz bir atakla dayanma sınırını zorlayan Yunanların kalbini yeniden kazanıp rüzgarı arkasına almayı başarabilecek mi yoksa tarihin tozlu sayfalarına mı karışacak, bunu da SYRIZA’nın bundan sonraki iktidar günlerinde atacağı adımlar gösterecek.