REKLAMLübnan Başbakanı Saad Hariri’nin beklenmeyen istifası ülkeyi belirsizliğe sürüklüyor. Onun istifasının arkasında ne var? Suudi Arabistan ve İran arasındaki güç dengesinde Lübnan ne anlama geliyor? Arap ve Akdeniz Dünyası Araştırmaları Merkezi Direktörü Hasni Abidi cevaplıyor.
Audrey Tilve, Euronews:
“Hasni Abidi, siz Arap dünyası uzmanısınız. Cenevre’de Arap ve Akdeniz Dünyası Araştırmaları Merkezi Direktörü’sünüz. Birçok insan Saad Hariri’nin Suudi Arabistan’ın baskısıyla istifa ettiğini düşünüyor. O Sünni; Lübnan ve Suudi Arabistan vatandaşlığı bulunuyor. Riyad yönetimiyle çok yakın. Bu istifa Suudilerin çıkarına nasıl hizmet eder?”
Hasni Abidi, Arap ve Akdeniz Dünyası Araştırmaları Merkezi Direktörü:
“Suudi Arabistan’ın yeni yönetiminin seleflerine göre tamamen farklı bir tonu var. Hizbullah ve İran ile çok ciddi bir tartışma içindeler. Hizbullah parlamentoda ve Lübnan hükumetinde önemli bir oyuncu konumunda. İran’a çok yakınlar. Suudi Arabistan Hizbullah’ı cezalandırmak istiyor. Onları iktidardan mahrum etmek istiyorlar. Saad Hariri’nin istifasını Riyad’ta açıklanması Hizbullah’a, Lübnanlılara ve İranlılara verilmiş güçlü bir mesaj. Bu büyük ihtimalle Saad Hariri üzerinden bir şantaj. Çünkü o Lübnan’ın güçlü adamı aynı zamanda Suudilerin adamı.”
Euronews:
“Lübnan, İran ve Suudi Arabistan arasında bir piyon olmakla eleştiriliyor. İki ülke de giderek artan şiddette bir mücadele yürütüyor. Bunu Suriye ve Yemen’de görüyoruz. Öyle değil mi?”
Hasni Abidi:
“Lübnan vekalet savaşı veren Suudi Arabistan ve İran arasında bir rehine. Suudiler İran’ın Suriye, Yemen, Lübnan ve şimdi Irak’taki zafer pozisyonunu hiçbir zaman kabul etmedi.Onlar Irak ile birlikte Suudilerin korktuğu Şii varlığını inşa etmeyi başardı. Lübnan bugün bölgesel iki güç arasındaki savaşın bedelini ödüyor.”
Euronews: “Bunun Yemen’i kaosa sürüklemesi olasılığı var mı?”
Hasni Abidi:
“Bugün Saad Hariri’nin istifası Lübnan’da ve bölge ülkelerinde çok ciddi sonuçlar doğuracak şekilde hassas dengeyi bozabilir.”
Euronews:
“Çok sayıda Lübnanlı bu oyunların, entrikaların kendilerini bıktırdığını söylüyor. Onların sesi ülkedeki siyasi temsilciler ve üst düzey kesim tarafından duyuluyor mu?”
Hasni Abidi:
“Lübnanlılar krizin karmaşıklığının farkında. Onlar özellikle Lübnan’ın bölgesel aktörlerle ve bölgedeki krizle ilgili politikasında tarafsız olunması gerektiğine inanıyor. Lübnan’da hemen herkes şunu söylüyor: ‘Biz yabancıların dikte ettiği yeni bir kriz istemiyoruz’ Hariri’nin geri dönmesi talebi de Lübnanlıların kendi iç sorunlarının bölgedeki ülkelerin zararlı müdahaleleri olmaksızın yine ülke içinde çözülmesi isteğini gösteriyor.”
Euronews:
“Daha geniş açıdan bakacak olursak Suudi Arabistan ve İran arasındaki gerginliğin artmasına Tahran’ın en büyük düşmanı İsrail de karışabilir mi? Bölgesel savaşın başlangıcına şahitlik ettiğimizi düşünüyor musunuz?”
Hasni Abidi:
“Muhtemelen yeni bir askeri gerginliğin bileşenleri bugün Orta Doğu’da toplanıyor. Şu açık ki bu gerginliğin faturasını Lübnan’ın ödeme riski var. Şunu da çok iyi biliyoruz ki İsrail Suudilerin gelecek Pazar günü toplanacak Arap Ligi’ne baskı yaparak Hizbullah ve İran’a karşı ciddi önlemlerin alınmasını isteyecektir. Açıkçası Hizbullah ile İsrail arasındaki çatışma göz ardı edilmez. İşte bu yüzden Lübnanlılar uluslararası toplumdan bu krizin sonlandırılması için yardım istiyor.”