Kadınlar eğitimli toplumlarda dahi daha az fırsatlara ve hatta haklara sahipler. Ancak İzlanda cinsiyet eşitliği konusunda büyük bir çaba sarf ediyor. Insiders bu bölümde İzlanda'ya giderek cinsiyet e
Son günlerde haberlerde gördüğümüz gelişmeler eğitimli toplumlarda dahi kadınlara verilen fırsatların ve kadın haklarının kazanılması gereken bir savaşa dönüştüğünü gösteriyor. Artık kadın haklarının neden ve nasıl bu kadar sıklıkla çiğnendiği hepimizce aşikar. Insiders ekibi olarak bazı ülkelerin kadın haklarıyla ilgili çalışmalarını inceledik ve bu sorunla nasıl mücadele ettiklerini anlamaya çalıştık.
Insiders’ın bu bölümünde sizleri İzlanda’ya, cinsiyet eşitsizliğini gidermek için en çok çaba harcayan ülkeye götüreceğiz. Maaş, eğitim hakkı, sağlık, iş fırsatları ve bir ebeveyn olarak kadın ve erkeklerin eşit olarak sorumluluk alma bilinci… Cinsiyet eşitliğine ulaşabilmek için sağlam yasalar ve çocukların erken yaşta eğitimi çok önemli.
Bunun yanında cinsiyet eşitliğinin hem kadın hem de erkekler açısından daha iyi bir sosyal ekonomik bir çevreyle kültürel bir alan yarattığını göreceksiniz.
42 yaşındaki Avrupa’nın en genç kadın lideri tarafından yönetilen İzlanda, 2022 yılında cinsiyetler arasındaki ücret farklını tamamen ortadan kaldırmayı amaçlıyor. Dünya Ekonomik Forumu tüm dünyanın bu noktaya gelebilmesi için 217 yıl gerektiğini açıkladı. Şimdi eşitliğin hüküm sürdüğü topraklara gidiyoruz.
Ve daha sonra cinsiyet eşitliği hakkında bir uzmanla röportaj yaparak, Avrupa’da bu konudaki gelişmeleri öğreneceğiz.
İzlanda’nın cinsiyet eşitsizliğine karşı savaşı
İzlanda, erkek ve kadın çalışanlara eşit maaş ödeme konusunda bu yıl yine ilk sırada yer aldı.
Euronews, Dünya Ekonomik Forumu’nun cinsiyet eşitliği endeksinde birinciliği kimseye kaptırmayan İskandinav adasına gitti.
Bu meşhur markanın İzlanda kolu kadın ve erkekler arasındaki eşitlik konusunda öncülük ediyor. Çalışanlarının yarısı, yönetim kadrosunun ise çoğu kadın.
Şirketin patronuna göre başarının anahtarı cinsiyet eşitliği:
Thorarinn Evarsson, İzlanda İkea CEO’su: “Eğer personel mutlu değilse uzun vadede herhangi bir şirketin verimli olması bence mümkün değil. Mutlu çalışanlar daha çok üretir, daha çok satar. Eğer çalışanların yarısı mutlu değilse, iyi bir iş yapmak tamamen imkansız.”
İzlanda’da eşit haklar evde başlıyor. Hem kadınların, hem de erkeklerin 3’er ay doğum izni var. sonraki üç ay ise paylaştırılıyor.
Hjalmar çocuk bakma görevini kısa süre önce bankadaki yöneticilik işine geri dönen eşi Ljosbra’dan devralıyor.
Hyalmar Örn Johannsson, Ulaşım Müdürü: “Bebek büyümeye ve yeni şeyler keşfetmeye, öğrenmeye başladığında, onunla bu bağı kurma benim için çok önemli”
Ljosbra Logadottir, Banka Müdürü: “İşime dönmem ve pozisyonumu korumam benim için gerçekten önemli. Ayrıca erkeklerle aynı düzeyde maaş almam da önemli.”
Ayrımcılıkla mücadele İzlanda eğitim sisteminin de bir parçası… Cinsiyet çalışmaları orta dereceli okullarda zorunlu ders. Hanna bu dersi liselerde tam 10 yıl önce başlatan ilk kişi:
Hanna Björg Vilhjalmsdottir, Cinsiyet Eşitliği Öğretmeni: “Bence eğer okul sistemi çalışmaların aktif bir parçası olmadığı eşitlik hiçbir toplumda mümkün olmayacak. Fikirleri burada şekillendiriyoruz.”
Tüm bu olumlu gelişmelerin yanında İzlanda’nın önünde çözmesi gereken başka ciddi bir sorun duruyor. Kadınlara yönelik şiddet rakamları hala çok yüksek.
Uzman Viginija Langbakk cinsiyet eşitsizliğini anlattı
Euronews: “Bayan Langbakk, programa katıldığınız için teşekkürler. İlk bölümde sağlam yasaların ve eğitimin cinsiyet eşitliğine katkıda bulunduğunu gördük. Sizce bu iki uygulamadan hangisi daha önemli?”
Viginija Langbakk: “Yasalar, temel standartları belirler. Cinsiyet eşitliği, kadın hakları ve insan haklarıyla zaten bağlantılı bir kavramdır.
Standartları belirlerseniz, insanların bunlara olan tavrını da görebilirsiniz. Bu kuralları bazı hükümetlere dayatabilirsiniz. Kanunlar olmadan bu kurallar onlara ilginç gelmeyebilir.”
“Ancak eğitim insan aklıyla ve düşüncelerin değişimiyle ilgili bir kavramdır ve uzun bir süreçtir. Bu, toplumu ve çalışma hayatını etkiler. bence iki kavram da cinsiyet eşitliği için çok önemli.”
Euronews: “Zorunlu kadın istihdam sayısı hakkında ne düşünüyorsunuz?”
Viginija Langbakk: “Kota uygulanan ülkelerdeki gelişmeleri tam olarak bilmiyoruz. Bu rakamların takibi de çok zor. Ancak İtalya ve Slovenya gibi kota uygulanan ülkelerde araştırma yaptık. Eşitsizlik çok yüksekti. Büyük tartışmalar yaşandı ve bu durum insanları düşünmeye itti. Ancak bazı ülkelerde faaliyet gösteren şirketler, uygun kadın işçi bulmak yerine para cezası ödemeyi tercih ettiler ve hep bahaneler aradılar. Ancak kota uygulaması insanları düşünmeye yöneltti ve sorunun çözümüne katkı sağladı.”
Euronews: “Bazı gözlemciler İskandinavya’da cinsiyet eşitliği konusunda ilerlemenin bu ülkelerin tarihi ve kültürü bakımından daha kolay olduğunu belirtiyor.”
Viginija Langbakk: “Ben tarihin, İskandinav ülkelerinde önemli bir faktör olduğunu düşünmüyorum. Çünkü bu ülkelerde de eskiden kadınların çalışması ve oy kullanması yasaktı. Kadınlar çalışmaya başladığı zaman bazı şeylerin farkına vardı. Kadınların bu atılımı çok önemliydi ve bu ilk olarak başka ülkelerde görüldü.”
“İskandinav ülkelerinin ulaştığı cinsiyet eşitliği seviyesine şimdi Avrupa Birliği’ne üye diğer ülkeler de ulaşma peşinde. Bu taklit gibi görünse de standartları belirleyen bir gelişme oldu.”
Euronews: “Avrupa Birliği’nde cinsiyet eşitliğini daha geliştirmek için daha başka neler yapılabilir?”
Viginija Langbakk: “Cinsiyet eşitsizliği azalan değil, daha ziyade artan bir sorun. Aile ve yaşlılar için sorunluluk alma konusunda kadın ve erkelerin özel hayatı adaletsiz bir şekilde bölünmüş. Bu fark gerçekten de çok büyük. Avrupa Birliği genelinde, erkekler çocuk ya da ebeveyn bakımı konusunda sadece bir saatini ayırıyor ve başka hiç bir şey yapmıyorlar. İstihdam ve emekli maaşı konularında da büyük farklar devam ediyor. Bu da iş dağılımıyla alakalı bir şey ve bu da adaletsiz bir gelir dağılımı yaratıyor.Bunun yanında çalışma yapılması gereken bir diğer alan da kadına uygulanan şiddet.”
Euronews: “Son olarak Avrupa Birliği’nin kuzey, güney, doğu ve batı bölümlerinde fark olduğunu söyleyebilir miyiz?”
Viginija Langbakk: “Böyle bir fark olduğunu söylemek olayı çok basite indirgemek olur. Örneğin Bulgaristan, bilgi ve iletişim alanında kadınları en çok istihdam eden ülke.”
“Örneğin güney bölgeler… İspanya kadına uygulanan şiddete karşı büyük mücadele veriyor. Yürürlükte çok farklı uygulama ve önlemler var. İtalya’da siyaset alanında kadınlarla olan yaklaşımda gelişme kaydedildi.”
Fikirlerinizi euronews’in sosyal medya sayfalarında bizlerle paylaşabilirsiniz.