Avrupa Birliği ülkelerinde banka hesabı açmak mı istiyorsunuz? AB vatandaşı olmak veya oturum sahibi olmak gerekiyor mu? İnternetten yapmak mümkün mü yoksa bizzat gelmeli misiniz? Sizi ne gibi zorluklar bekliyor? Nasıl bir yöntem izlemeli? Konuya ilişkin bilmeniz gerekenleri sizler için araştırdık.
REKLAMTürkiye’de yaşıyorsunuz, Türk vatandaşısınız ve Avrupa’daki bir ülkede banka hesabı açmak istiyorsunuz.
Peki bu mümkün mü? Evet, mümkün ancak bir takım prosedürler ülkeden ülkeye ve bankadan bankaya değişebiliyor. Eğer herhangi bir AB ülkesinde oturum izniniz yoksa hesap açmak hem maliyetli hem de zor hale gelebiliyor ama imkansız değil.
Dünya genelinde neredeyse tüm ülkelerde AML (anti money laundering) yani 'Kara Para Aklamayı Önleme' düzenlemeleri ile KYC (know your client) yani 'Müşterini Tanı' prosedürleri bulunduğundan bankalar o ülkede ikameti olmayan yabancılar için hesap açma işlemlerini zorlaştırabilmekte. Bir çoğu fiziki olarak hesap açmak istediğiniz ülkeye gitmenizi isteyebilir.
Ayrımcılık yok deniyor ancak uygulamada durum farklı
Resmi kurumlar bu konuda genel kural olarak farklı muamele görmeyeceğinizi ifade etseler de konu gri bir bölgede kalıyor ve bankaların kendi belirleyebildikleri bazı ek prosedürlerle defakto olarak istedikleri bir takım ayrımcılıkları uygulayabildikleri anlaşılıyor.
Euronews Türkçe'ye konuşan Belçika Finans Sektörü Federasyonu (Fedelfin) Avrupa Sorumlusu Isabelle Marchand bu koudaki sorularımızı yanıtladı:
Belçika'da hesap açmak isteyen yabancılar için genel bir ülke politikası var mı? Tüm Avrupa Birliği ülkeleri için ortak bir politika mevcut mu?
Tüm Avrupa Birliği ülkeleri herhangi bir bankada hesap açılması konusunda AML kurallarına uymaya mecburdur. Tüm bu bankalar yerli veya yabancı yeni müşteri edinmeden önce bu müşterileri yasalarca zorunlu tutulmuş bazı evraklar yoluyla sistemlerine tanımlamak zorundadır. Kişinin kimliği, nerede ikamet ettiği gibi belgeleri istenir. Bu noktada bankalar risk bazlı yaklaşım içeren bir 'yeni müşteri kaydı politikası'na sahip olmaya ihtiyaç duyarlar.
AB vatandaşı olanlar ve olmayanlar arasında nasıl bir prosedür farkı oluşuyor?
AB vatandaşı olmayan kişiler için bahsettiğimiz 'risk bazlı yaklaşım' noktasında farklar oluşabilir. AB dışından gelen yabancılar Avrupa'daki bir banka için birçok nedenden ötürü farklı bir risk profili oluşturuyor olabilir.
Bankanın iş modeli, kişinin yaşadığı ülkeye ilişkin bankanın uzmanlık eksikliği, AB üyesi olmayan bu ülkedeki hukuk ve mevzuatın istenilen standart ve çerçevede olmaması, o ülkenin kara para aklama ve terör finansmanı konusunda yüksek riskler içeriyor olması... ve bunlar gibi daha başka nedenlerden ötürü müşterinin risk profili farklılaşır. Ne var ki, risk profilleri değişkenlik gösterse de bankalar AB vatandaşı olanlara farklı olmayanlara farklı kişisel muamele edemezler.
AB vatandaşı olmayanlara daha fazla prosedür ve formalite
Bu prosedürleri biraz daha açabilir miyiz?
Bu prosedürler elbette bazı faktörlere göre daha katı ve sıkı hale gelebilir. Bankadan bankaya değişebilir. Banka kendi yerel pazarına odaklanmış olabilir. Yüksek risk profilli müşteriler ile düşük risk profilli müşteriler arasında farklı prosedürler oluşabilir.
Ne tür bir hizmet verildiği de bu prosedürleri değiştirir. özel bankacılık hizmetleri daima daha yüksek risk içerir. Oturumun olduğu ülke vergi cennetiyse veya yeterli AML düzenlemeleri yoksa veya hesap açmak isteyen kişi siyasi etkilere açıksa bunlar da bankalar için yüksek risk demektir.
Federasyonlar olarak bizler bankalar arasındaki prosedür farklılıkları konusunda yoruma girmeyiz ancak işin sonunda belgelerin orijinalliğini doğrulamak daha zor olacağından AB vatandaşı olmayan kişilerin daha fazla doküman ve belge sunması gerekebilir.
Yani bankalar örneğin İsviçre veya Norveç'ten gelen biri ile Mali veya Suudi Arabistan'dan gelen birileri arasında tamamen farklı formaliteler uygulayabilirler, daha olumlu veya olumsuz prosedürler oluşturabilirler mi diyorsunuz?
Evet bu mümkün ve hatta AB'nin Mali Çalışma Grubu önerileri doğrultusunda gerekli bile sayılabilir. Hele ki ambargolu ülkeler veya başka uluslararası yaptırımlara tabi ülkeler söz konusu ise bu risk analizi daha fazla ihtiyaç kazanır ve hukuki önemi de artar. Böyle ülkelerden gelen kişilere Avrupa bankaları hiçbir hizmet veremeyebilir.
Avrupa genelinde AB vatandaşı olmayan yabancıların en çok karşılaştığı ve sıkıntı çektiği durumlardan biri de hiçbir bankanın nereden gelirse gelsin o kişiye ilk hesap açan banka olmak istememesi ve ek zorlukların çıkartılması. Bankaların bu tutumu tamamen yasal ve meşru mu?
Hali hazırda kişinin Avrupa'daki bir başka bankada hesabı olup olmadığının sorulması ve buna dikkat edilmesi bankaların kendilerince aldığı bir başka önlemdir. Daha önce bir hesabın açılmış olması KYC prosedürlerinin öbür banka tarafından hali hazırda işletildiği ve gerekli kontrollerin yapıldığı anlamına gelir ki bu da başvurduğunuz bankayı rahatlatır. Risk analizi de ona göre olur. Bu tutuma karşı şimdiye kadar yasal bir itiraz gerçekleştiğini duymadık ancak elbette müşteri istemezse bu bilgiyi banka ile paylaşmak zorunda değildir.
REKLAMBu bahsettiğini kriterler ve politikalar noktasında diğer AB ülkeleri arasında çok fark var mı?
AB ülkelerindeki finansal işleyişler arasındaki fark oldukça sınırlıdır çünkü öyle olmasını gerektiren pek çok sebep var.
ING: "Müşterinin uyruğu önemsiz"
Bankalarla konuştuğumuzda Avrupa'nın en büyük finans hizmetleri gruplarından biri olan Hollandalı ING Bank'ın sözcüsü Julie Kerremans ise milliyete göre yapılacak her tür ayrımcılığın kanunlarca yasak olduğunu ifade ederek geri kalan sorularımıza yanıt veremeyeceklerini şu sözlerle belirtiyor:
"Kişinin uyruğu/milliyeti hesap açmak konusunda önemsiz ve alakasız bir elementtir. Hesap açmaya ilişkin kurallar AML ve terörizmin finansmanını engellemek gibi bir takım düzenlemelerle çerçevelenmiştir. Bu konuda söyleyebileceğimiz tek şey budur."
Farklı senaryolar, yöntemler ve prosedürler neler?
Öğrenci olarak Erasmus kapsamında veya staj amaçlı yurt dışına çıktığınızda, açmış olduğunuz hesabınızı geri dönerken kapatmak zorunda değilsiniz.
Bazı bankaların internet siteleri üzerinden online hesap açabilir, kimlik kartı, pasaport gibi hesap açmak için gerekli belgeleri mail yoluyla gönderebilirsiniz. İngiliz HSBC, Metro Bank, Norwich&Peterborough Bıilding Society ve Air NZ OneSmart gibi bankaların yanı sıra Alman N26, DKB ve İsveç ICA Banken çevrimiçi hizmetler dahilinde hesap da açabileceğiniz bankalardan bazıları.
Pek çok diğer banka içinse genel kural hesap açmak istediğiniz ülkeye bizzat gitmeniz gerektiği şeklinde. O ülkede ikametiniz bulunmasa dahi hesap açma sürecinde fiziki olarak banka şubesinde bulunmanız isteniyor. BNP Paribas, ING, Belfius, Deutsche Bank, Citi gibi en bilinen isimlerin neredeyse tamamı bu şekilde çalışmaya devam ediyor.
Sadece para çekme-yatırma, ödeme alma ve alış-veriş yapmak için kullanılan hesaplara 'basit hesap' deniyor ve bu tür bir hesabı açmak en kolay olanı. Daha farklı tür finansal ürünler ve işlemler için kullanılacak olan hesapları açmadan önce basit bir hesap açarak başlamak ve farklı bankalarda hesap açarken bu hesabı referans göstermek en doğru yöntem.
Açtığınız bir banka hesabını aynı AB ülkesi içerisinde bir bankadan diğerine transfer edebilirsiniz. Eski bankanız bunu yapmayı reddedemez. Yeni bankanız da size bu konudaki prosedür için yardımcı olacaktır. Ne var ki, yeni bankanız zorunlu olarak ilgili tüm üçüncü tarafları (iş vereninizi, sosyal sigortalar kurumunu, düzenli ödeme yaptığınız tüm diğer kurumlar ve şirketler) bu transferin gerçekleştiğine dair bilgilendirir. Transfer sırasında oluşan tüm gecikme ve hataların bedeli yeni bankanız tarafından ödenmek zorundadır.
Yabancıların banka hesabı açması için, başvurdukları ülke vatandaşları ile benzer aşamalardan geçseler bile bazı bankalar vatandaşlığı bulunan müşterisine kredi kartı avantajı ve eksiye düşme hakkı verip, yurt dışında yaşayana bu hak tanınmayabilir.
Avrupa'da hesap açmanın avantajları ve dezavantajları neler?
Yurt dışında hesap açmak vergi açısından büyük avantaj sağlar. Ancak bunun yanı sıra güvenlik ve gizlilik kalitesi gibi diğer avantajları da beraberinde getirir. Bu noktadaki tek dezavantajı yaşadığınız ülkedeki maliyenin bu olguya şüpheyle yaklaşabilecek olmasıdır.
Avrupa merkezli bazı bankaların Türkiye'de bulunması Türkiye'deki hesabınızı Avrupa'daki bir şubeye aktarabileceğiniz anlamına gelmiyor. Bu bankalar hukuki anlamda farklı şirketler sayıldığından hesabınızı Avrupa’ya taşıyamaz iki banka arasında aynı bankaymış gibi ücretsiz işlem yapamazsınız.
AB sınırları içerisinde açtığınız her banka hesabı 100 bin Euro'ya (ya da karşılığı olan ulusal para) kadar sigortalıdır. Bu sınır kişi ve banka başınadır. Eğer aynı bankada birden fazla hesabınız varsa toplam limit yine 100 bin Euro'dur. Bunun istisnası hesabınız örneğin eşinizle ortak hesap olmasıdır. O takdirde sigorta limiti 200 bin Euro olur.
100 bin Euro üzerindeki hesaplar sınırlı bir süre için sigortalanır. Örneğin bir taşınmaz varlığınızın satışını gerçekleştirdiyseniz, hayatınızda evlilik, boşanma, emeklilik, sakatlık, miras veya sigortadan elde edeceğiniz tüm toplu miktarda paralar 100 bin Euro'nun üzerinde bile olsa belli bir süre boyunca hesabınızda üç aydan az 12 aydan uzun olmamak üzere sigortalıdır.
En kolay banka hesabı açılabilen ülkelerden biri Fransa
- Fransa'daki bankaların bir çoğunda internet üzerinden hesap açmak mümkün ancak bu AB vatandaşları için geçerli. Ancak AB vatandaşı değilseniz bile ve Fransa’da ikametiniz olmasa dahi bankaya kişisel olarak başvurmanız hesap açılması için yeterli.
- Hesap açmak ücretsiz.
- Hesap işletme ortalama aylık 3,5 Euro. Ancak bu rakam yapacağınız işlemlere göre farklılık gösterebiliyor.
Bu haberler de ilginizi çekebilir
Trump'tan rahip Brunson için Özkan kozu: İsrail'den serbest bırakılmasını istedi
REKLAMJuncker Trump'ı önce öptü sonra 'es' geçti
Dünya 'Kanlı Ay'ı bekliyor: Tutulma nerelerden izlenebilecek?