Tarihi Zirve: AB ülkelerinin tamamı Brexit anlaşmasını onayladı

REKLAM

Brüksel'de 27 Avrupa Birliği ülkesinin devlet ve hükümet başkanları olağanüstü zirve kapsamında tarihi bir güne imza attı. 17 ay boyunca müzakere edilen Brexit anlaşması Londra ve Brüksel'in Cebelitarık konusunda uzlaşması sonucu nihayet bütün Avrupa Birliği ülkeleri tarafından onaylandı.

İki ayrı anlaşma onaylandı

Sabah erkenden başlayan zirveden kısa süre içinde sonuç çıktı. Avrupa Birliği Konseyi'nde gerçekleşen olağanüstü zirvede üye ülke liderlerinin tamamı iki metne onay verdi. Biri AB ülkeleri için bağlayıcı olan ve Birleşik Krallık'ın AB'den ayrılma koşullarını belirleyen 585 sayfalık Brexit anlaşması, diğeri ise Brüksel ile Londra arasında gelecekte inşa edilecek ilişkiyi belirleyecek 26 sayfalık siyasi deklarasyon. Siyasi deklarasyonun AB ülkeleri için bağlayıcılığı bulunmuyor. Geçtiğimiz günlerde Avrupalı liderler en çok tartışılan İrlanda sorununa çözüm üretmişti. Birleşik Krallık ve AB Brexit sonrasında serbest ticaret bölgesi kurulması konusunda mutabakata varmıştı.

Juncker durumu trajedi olarak niteledi

Avrupa Parlamentosu seçimleri yaklaşırken Theresa May ve Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker zirvenin kısa sürmesi ve pürüz çıkmaması için son günlerde yoğun görüşmelerde bulundu. Zirve öncesinde gazetecilerin sorularını cevaplayan Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker durumu “trajedi” olarak niteleyerek, metnin Londra için en iyi anlaşma olduğunu söyledi. Brüksel ile Londra müzakerecileri arasında geçtiğimiz hafta 585 sayfalık metin üzerinde anlaşma sağlanmıştı. Brexit anlaşması İngiltere'de tartışmalara yol açarak May hükümetinin düşüp düşmeyeceği yorumlarına neden oldu.

Cebeltarık sorunu son anda giderildi

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, kritik zirveye saatler kala ülkesi ile İngiltere arasında uzun yıllardır siyasi krize neden olan Cebelitarık konusunun çözüme kavuşturulmaması halinde zirvede Brexit anlaşmasını veto edebilecekleri tehdidinde bulundu. Brexit müzakereleri başlamadan önce 27 AB ülkesi Cebelitarık konusunda Avrupa Birliği ile Birleşik Krallık arasında İspanya'nın onayı olmadan herhangi anlaşma yapılmayacağı taahhüdünde bulunmuştu. Ancak İspanya Brexit anlaşması yapılmadan önce kendisine danışılmamasından şikayetçiydi. 1713 yılından bu yana İngiliz toprağı olan Cebelitarık Avrupa Birliği Gümrük Birliği'nde bulunmuyor ayrıca AB'nin Ortak Tarım Politikası'na da dahil değil. İspanya sınırındaki Cebelitarık’ta, halkın yüzde 96’sı, 23 Haziran’da yapılan referandumda AB’de kalmayı talep etmişti. Brexit, özellikle bölgede çalışan İspanyol işçileri kaygılandırıyor. İspanya’dan her gün yaklaşık 12 bin kişi işe gitmek için sınırı geçiyor.

İstifalar deprem etkisi yarattı

Geçtiğimiz hafta Avrupa Birliği adına Brexit müzakerelerini yürüten Michel Barnier ile yapılan anlaşmadan memnun kalmayan birçok İngiliz bakan istifalarını sundu.

Brexit Bakanı Dominic Raab ile Çalışma Bakanı Esther McVey'in yanı sıra Kuzey İrlanda'dan Sorumlu Devlet Bakanı Shailesh Vara ile Brexit Bakanlığında Devlet Bakanı Suella Braverman görevlerinden istifa ettiklerini duyurmuştu.

Temmuz ayında Brexit Bakanı David Davis ve Dışişleri Bakanı Boris Johnson, geçtiğimiz günlerde ise Ulaştırmadan Sorumlu Devlet Bakanı Jo Jonson, Brexit gerekçesiyle istifa etmişti.

İngiltere'nin eski Dışişleri Bakanı Boris Johnson, May'in Brexit planına karşı çıkarak bu anlaşmanın İngiltere'yi Avrupa Birliği'nin (AB) kolonisi statüsüne iteceğini savunmuştu.

Brexit anlaşmasına karşı çıkan İngiliz bakanların istifası, ülke genelinde deprem etkisi yaratırken, İngiliz sterlinin değerinde ve borsada keskin düşüşler yaşanmıştı.

Brexit anlaşmasından memnun kalmayan bazı milletvekilleri, Başbakan Theresa May için mecliste güvenoyuna gidilmesi için imza topladı. Ancak gerekli 48 milletvekili sayısına henüz ulaşılamadı.

İngiltere Bankası Başkanı ise Theresa May'e desteğini sunarak anlaşmanın "ekonomik sonuçları destekleyeceğini" ifade etti.

Londra ile Brüksel arasında en çok Kuzey İrlanda ile İrlanda Cumhuriyeti arasındaki sınır meselesi tartışıldı. Bunun yanı sıra mali konular, vatandaşlık hakları ve geçiş dönemi meselesi ele alındı.

Parlamentoların onayı gerekiyor

Londra, Haziran 2016 tarihinde yapılan referandum ile birlikte AB'den ayrılma kararı aldı.

29 Mart 2019 tarihinde gerçekleşecek Brexit sonrası 21 aylık geçiş süreci yaşanacak. İngiltere 2020 sonuna kadar AB kurallarına ve Avrupa Adalet Divanı yargısına bağlı kalacak.

Birleşik Krallık Avrupa Parlamentosu seçimlerine az bir süre kala AB'den ayrılacak. Brexit anlaşmasının Avrupa Parlamentosu ve Birleşik Krallık Parlamentosu tarafından da onaylanması gerekiyor.