ABD, 8 Mayıs 2018'de İran'la yapılan nükleer anlaşmadan çekildi. Ardından bir anlamda İran'ın dünya ile bağını kesen yaptırımları yeniden devreye soktu. Uygulanan yaptırımlar ise İranlıların gündelik hayatını altüst etti
REKLAMAmerika Birleşik Devletleri, 8 Mayıs 2018'de İran'la yapılan nükleer anlaşmadan çekildi. Ardından bir anlamda İran'ın dünya ile bağını kesen yaptırımları yeniden devreye soktu.
Her ne kadar diğer imzacı ülkeler anlaşmaya bağlı kaldıklarını bildirse de Amerikan Doları'nın dünya ticaretindeki yeri nedeniyle yaptırımlar İran'ın küresel çapta iş çevreleriyle bağını ağır şekilde etkiledi.
Ambargo İran'ın ana gelir kaynağı olan petrolü vururken İran Riyali'nin de değerini düşürdü. Ayrıca, yabancı firmaların bir kısmı da bu ülkedeki yatırımlarını geri çekmek zorunda kaldı.
Tavuk fiyatları
Tavuk fiyatları, 2018 yılında yüzde 80 oranında arttı. Tahran yönetimi bunun üzerine kanatlı hayvan etini devlet destekli fiyatlarla satmaya başladı.
Domates salçası kıtlığı
Aynı dönemde domates fiyatları iki katına çıktığı gibi yaptırımların bir parçası metal sektörü de etkilendi. Firmalar salçanın konulacağı metal kutu maliyetlerinin iki katına çıktığını bildirdi. Domates ihracatı yasaklandı ve gıda şirketleri, ürettikleri salçayı cam kavanozlarda satmak zorunda kaldı.
Fındık satışları düştü
İran'da yeni yıl olarak kabul edilen nevruzda halk kutlamalar için fındık alıyordu. Fiyatların bir önceki yıla göre yüzde 50 ile yüzde 100 oranında arasında değişen miktarlarda artması nedeniyle fındık, birçok aile için lüks oldu ve insanlar bu ürünü alamaz oldu.
Otomobil fiyatları fırladı
Gerek ham madde gerekse yedek parçaların tedarikindeki zorluklara yabancı otomobil üreticilerinin geri çekilmesi de eklenince yerli ve yabancı markaların fiyatları fırladı. Birçok model araç, yaptırımların hayata geçirilmesinden önceye kıyaslandığında en az iki katına çıktı.
Konut fiyatları 5 kat arttı
İran Riyali'nin değer kaybının yol açtığı genel enflasyon, emlak fiyatlarını da tetikledi. Enflasyon ev, arazi ve daire fiyatlarını etkiledi. Konut fiyatları bir buçuk yıl öncesine nazaran tam 5 misli yükseldi.
Plastik şişe
Ham madde kıtlığı nedeniyle plastik şişe kullanımı azaldı, bunun yerini maliyetli de olsa cam şişeler aldı.
Kimlik kartı
Vatandaşlar yeni kimliklerini almak için artık aylarca beklemek zorunda. Çünkü kamu hizmetlerinin dijital hale getirilmesi için tasarlanan kimlik kartları yurt dışından ithal ediliyordu. Ancak hükümet geçtiğimiz günlerde yaptığı bir açıklama ile söz konusu kartların artık İran içerisinde üretilmeye başlanacağını duyurdu.