Çevre aktivistleri ve Hasankeyf Koordinasyonu, Türkiye’nin Dicle Nehri üzerindeki Ilısu Barajı Göletini doldurmaya başladığını duyurdu
REKLAMÇevre aktivistleri ve Hasankeyf Koordinasyonu, Türkiye’nin Dicle Nehri üzerindeki Ilısu Barajı Göletini doldurmaya başladığını duyurdu. Uydudan çekilmiş görüntüleri paylaşan çevreci grup, Ilısu Barajı’nda suyun tutulmasıyla birlikte bölgedeki halkın yer değiştirmek zorunda kalacağını ve canlıların tehlikede olduğunu açıkladı.
Hasankeyf Koordinasyonu 19, 24 ve 29 Temmuz 2019 günlerine ait uydu görüntülerini paylaşarak, "20-22 Temmuz günlerinden birinde hiçbir açıklama yapılmadan baraj kapaklarının kapatılmasıyla baraj göleti her geçen gün yeni alanlara doğru büyüyor.” açıklamasını yaptı.
Söz konusu barajda su tutmanın başlanmasıyla ilgili DSI veya Çevre ve Orman Bakanlığı’ndan henüz bir açıklama gelmedi.
Birçok sivil toplum kuruluşu, milletvekili, sendika ve çevre aktivistinin bir araya geldiği Hasankeyf Koordinasyonu, Ilısu Barajı Göletinde su tutma aşamasına geçildiğini belirterek çağrıda bulundu: “Şu an ortaya çıkan, baraj göleti kapaklarının deneme amacıyla değil, kalıcı amaçla kapatıldığı düşüncesini güçlendiriyor. Hasankeyf ve Dicle Vadisi için birlikte mücadele edelim, bu mücadeleye gündemde olan diğer yıkım projeleriyle ilişkilendirip dayanışma içinde olalım."
Diğer yandan HDP Batman Milletvekili Necdet İpekyüz, geçtiğimiz iki hafta boyunca çekilen uydu görüntülerine referansla, barajda su tutumuna başlanıldığını ve bölgedeki bir yolun su altında kaldığını açıkladı.
İpekyüz, birkaç HDP’li vekille birlikte temmuz ayında barajı görmek istediklerini fakat polis tarafından engellendiklerini belirtti. İpekyüz barajla ilgili şu ifadelere yer verdi: “Suyun tutulması aşamasında yavaşça ilerliyorlar ki tepkileri azaltabilsinler. Bu nedenle de kamuoyunu bilgilendirmiyorlar.”
Türkiye ve Irak arasındaki su gerilimi
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, haziran ayı itibarıyla Ilısu Barajı’nın doldurulmaya başlanacağını duyurmuştu. Öte yandan Irak hükümeti, Ilısu Barajı Göleti nedeniyle Dicle Nehri’ndeki su seviyesinin azalmasından dolayı Türkiye'yi eleştirmişti.
Su ihtiyacının büyük kısmını Dicle Nehri’nden karşıladığını belirten Irak yönetimi, Ilısu Barajı’nda suyun tutulmasıyla su kesintisine uğrayacağı ve nehrin sularının azalacağı yönünde endişelerini dile getirmişti.
Bağdat yönetimi, yazılı bir basın açıklamasında, Türkiyeli ve Iraklı yetkililerin Fırat ve Dicle Nehri sularını “iki ülkenin çıkarına hizmet etmek” üzere müzakere ettiklerini duyurdu.
Irak, su ihtiyacının yaklaşık yüzde 70’ini Dicle ve Fırat nehirlerinden tedarik ediyor.
AİHM'den dönen Hasankeyf kararı
Diğer yandan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) şubat ayında, Ilısu Barajı'nda su tutmaya başlanmasıyla birlikte sular altında kalacak Hasankeyf'te, kültürel mirasın korunması için yapılan şikayet başvurusunu reddetti.
AİHM'in gerekçeli kararında başvurunun, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) hükümlerine uygun olmadığı belirtilirken, üye ülkeler arasında evrensel kültür mirasının korunmasının AİHS hükümlerine dahil edilmesi konusunda şu ana kadar fikir birliği olmadığına yer verildi.
Barajda tutulan su seviyesinin yükselmesi 12 bin yıllık insanlık mirası Hasankeyf’in de sular altında kalmasına neden olacak. Bölgedeki halk ve bazı tarihi eserler, sonradan inşa edilen “Yeni Hasankeyf”e taşınmaya devam ediyor.
Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Enerji Santrali (HES) projesiyle Türkiye’nin güneydoğusunda kullanılmak üzere 1,200 megavatlik enerji üretimi hedefleniyor.
Ilısu Barajı, Türkiye’nin “en fakir ve en az gelişmiş bölgesini” geliştirmek için başlatılan Güneydoğu Anadolu Projesi’nin (GAP) önemli bir ayağı olarak görülüyor.