Şili ormanlarındaki 'Büyük Dede'nin dünyanın en yaşlı ağacı olduğu sanılıyor

Şili ormanlarındaki 'Büyük Dede'nin dünyanın en yaşlı ağacı olduğu sanılıyor
Şili ormanlarındaki 'Büyük Dede'nin dünyanın en yaşlı ağacı olduğu sanılıyor © MARTIN BERNETTI/AFP or licensors
By Euronews
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

5 bin yaşından büyük olduğu tahmin edilen 'Büyük Dede' adı verilen ağaç, yeryüzünün sırlarına ışık tutabilir

REKLAM

Güney Amerika ülkesi Şili'deki bir ormanda dünyanın en yaşlı ağacı olduğu sanılan dev bir ağaç bulundu. "Büyük Dede" olarak bilinen ağacın yaşının 5 bin yıldan fazla olduğu tahmin ediliyor.

Yaşını belirlemek için çalışmaların sürdüğü "Büyük Dede"nin en yaşlı ağaç unvanını Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletinde bulunan 4 bin 850 yaşındaki Methuselah adlı bristlecone çamından alması bekleniyor.

Fitzroya cupressoides olarak bilinen ve kıtanın güneyine endemik bir servi ağacı türü olan 'Büyük Dede', başkent Santiago'nun 800 kilometre güneyindeki Los Rios ormanlarındaki bir vadinin sınırında yaşıyor.

Patagonya servisi olarak da bilinen bu tür, Güney Amerika'nın en büyük ağaç türü. Yüzyıllar boyunca kalın gövdesi ev ve gemi inşa etmek için tercih edilen bu tür en çok 19. ve 20. yüzyıllarda yoğun bir şekilde kesildi.

Turistlerin ilgi odağı oldu

Yeri gizli tutulan Methuselah'ın aksine gövdesi dört metre çapında ve 28 metre yüksekliğindeki 'Büyük Dede' turistlerin ilgi odağı. "Dünyanın yeni bulunan en yaşlı ağacı" ile fotoğraf çektirmek isteyen turistler ormanda bir saatlik yürüyüşü göze alıyor. Ancak Şili orman idaresi ünü artan ağacı korumak amacıyla korucu sayısını artırırken, ağaca erişimi de kısıtlamaya başladı.

'Büyük Dede' ilk defa park korucusu Anibal Henriquez tarafından 1972 yılında keşfedilmiş. 16 yıl sonra parkta kalp krizi geçirerek ölen Hendirguez'in kızı bugün aynı parkta koruculuk yapıyor ve babasının ağacın çok değerli olduğunun farkında olduğunu, bunun için halkın ve turistlerin yerini bilmesini istemediğini anlatıyor.

Henriquez'in yeğeni Jonathan Barichivich ise 'Büyük Dede'nin türü olduğu Fitzroyalar üzerine çalışan bir bilim insanı. Austral Üniversitesi'nde araştırmacı Antonio Lara ile birlikte 'Büyük Dede'nin yaşını ölçmek için girişimde bulunan Barichivich bulabildikleri en uzun matkapla 'Büyük Dede'den bir örnek almayı başardıklarını, ancak ağacın merkezine ulaşamadıklarını belirtiyor. 

MARTIN BERNETTI/AFP or licensors
Araştırmacı Antonio Lara 'Büyük Dede'yi incelerkenMARTIN BERNETTI/AFP or licensors

Alınan örneğin 2 bin 400 yaşında olduğunu tahmin eden bilim insanları tahmin modellerine göre ağacın yaşının 5 binin üzerinde olduğunu ileri sürüyor. 

Zaman kapsülü gibi

Bilim insanlarına göre bu bilgi rekorlar kitabına adını yazdırmaktan öte bir anlam ifade ediyor. Çünkü Büyük Dede'nin aynı zamanda gezegenin değişen iklimlere nasıl adapte olduğu konusunda bilimsel çalışmalara ışık tutacak bilgiler içerebileceği belirtiliyor.

Araştırmacılara göre yaşlı ağaçlara değer verilmesi ve korunması için birçok sebebi var. Dünyada sadece birkaç bin adet kalan bu yaşlı ağaçların genleri ve özel tarihleri direnme ve adaptasyonun sembollerini oluşturuyor. 

Austral Üniversitesi'nden yardımcı araştırmacı Carmen Gloria Rodriguez ağaç halka analizi yani dendokronolojiyi  "Ağaçlar açık bir kitap gibiler ve biz de onların her bir halkasını okuyan okuyucular gibiyiz." diye açıklıyor.

MARTIN BERNETTI/AFP or licensors
Direniş ve adaptasyonun sembollerinden 'Büyük Dede'nin halkaları gezegenin tarihine ışık tutabilirMARTIN BERNETTI/AFP or licensors

Bu sayfalar, halkaların genişliğine bağlı olarak kurak ve yağışlı yılları gösteriyor. Örneğin 'Büyük Dede'nin halkalarında 1960 yılında bu bölgeyi vuran tarihin en güçlü yangınlar ve depremlerini görmek mümkün olabilir.

'Büyük Dede' aynı zamanda bir zaman kapsülü gibi geçmişe bir pencere açabilir. Barichivich, "Eğer bu ağaçlar yok olursa, yaşamın gezegendeki değişikliklere nasıl uyum sağladığına dair önemli bir anahtar da yok olacak" sözleriyle bu zaman kapsüllerinin önemine işaret ediyor.

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Kırgızistan Cumhurbaşkanı Caparov, Kiril'den Latin alfabesine geçişe karşı

Guinness Rekorlar Kitabı: Bobi 'gelmiş geçmiş en yaşlı köpek' ünvanını kaybetti

Uzay kirliliğine çare arayan Japon araştırmacılar dünyanın ilk ahşap uydusu LingoSat'ı üretti